AKP’nin seçim kanunu teklifi, TBMM’de kabul edilerek yasalaştı

AKP ve MHP’nin Meclis Başkanlığı’na sunduğu ‘Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ görüşmelerin ardından kabul edilerek yasalaştı.

Teklif iki bölüm halinde görüşülmüş, uzun süren toplantılarda muhalefet vekilleri itirazlarını dile getirmişti. CHP,  İYİ Parti ve HDP, teklife ayrı ayrı ‘muhalefet şerhi’ düşmüştü.

Yeni kanunla, partili Cumhurbaşkanı seçim yasaklarından muaf tutulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim döneminde devlet imkanlarını kullanabilecek, seçim yasağı sırasında etkinlik yapabilecek, seçim propogandası için resmi hizmete tahsis edilen araçları kullanabilecek.

Bu, teklifte yer alan, “Kanunun 66’ncı maddesinde yer alan ‘Başbakan’ ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. 155’inci maddesinin başlığı ‘Bakanların yasaklara uymamaları’ şeklinde değiştirilmiştir” maddesinin kabulüyle mümkün oldu.

Muhtarlara yönelik madde çıkarıldı

Yeni düzenlemeye göre, ittifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçerse seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımında, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınacak.

Salt Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’de grup kurmuş olmak, seçime katılabilmenin yeter şartından biri olamayacak. Seçime katılma yeterliliği elde eden parti, belirtilen süreler içinde ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste iki kez toplamamışsa seçime katılma yeterliliğini kaybedecek.

Muhtar adaylarının seçim sonrasındaki on gün içinde seçilme yeterliliğini kanıtlamasına yönelik düzenleme muhalefet tepkileriyle tekliften çıkarılırken, diğer maddeler kabul edildi.

Düzenlemeye Yüksek Seçim Kurulu‘nun (YSK), görme engelli seçmenlerin kullanabilmesi için oy pusulalarına uygun şablon sağlama gerekliliği de eklendi.

Baraj yüzde 7

Teklifin birinci bölümünde kabul edilen maddelerle, seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye indirildi.

Muhalefet, görüşmelerde barajın kaldırılması, yüzde üçe düşürülmesi ve maddenin tekliften çıkarılması önerilerinde bulunmuş fakat kabul edilmemşti.

Teklifin tartışmalı bir diğer maddesi olan seçim kurulu başkanının en kıdemli hakim olması yerine, birinci sınıf hakimlerden kurayla seçilmesi maddesi de kabul edildi.

CHP’den Ali Mahir Başarır bu uygulamaya , “hâkim ve savcı atamalarının liyakate göre yapılmadığını” belirterek itiraz etmiş, AKP’li vekillere “Utanacağınız bir karara imza atıyorsunuz” demişti.

Yeni düzenlemeyle, il seçim kurulu, bir başkan, iki asıl üye ve iki yedek üyeden oluşacak.Sandık kuruluna üye bildirme hakkı olan bir parti, oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremeyecek.

Tartışmalı maddelerden biri olan ‘seçmen kütüğü oluşturulurken bir yıl önceki güncel seçmen adresi kullanılacak’ önermesi de ‘3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme’ ile değiştirildi.

Buna göre, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak.