ABD Dini Özgürlükler Raporu: Ayasofya’ya yönelik tehditler dini özgürlükleri kısıtlıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı, birçok ülkedeki dini kısıtlamalar ve azınlıkların durumunu değerlendirdiği Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu‘nun (USCIRF) güncellenmiş son halinde, Türkiye’de dini özgürlüklere yönelik müdahaleleri dahil etti.

Euronews’ten Kerem Congar’ın haberine göre raporda Ayasofya ve Kariya müzelerinin statüsünün değiştirilmesine yönelik tartışmalar ile ülkedeki en büyük dini azınlık olan Alevilerin resmi olarak tanınmaması “endişe verici” olarak yorumlandı.

‘Ayasofya’yı camiye dönüştürme çağrısı yapıyor’

Raporda, “Erdoğan, İstanbul’da Türkiye’nin ilk Süryani kilisesi olduğu belirtilen ibadethanenin temel atma törenine katıldı. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan diğer yandan, tarihi Ortodoks Bazilikası olan ve 1935 yılından bu yana müze statüsünde olan Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi yönünde birçok kez çağrıda bulundu.” ifadelerine yer verildi.

Azınlıklara yönelik saldırılar

Raporda ayrıca Yahudi karşıtlığı ve düşmanlığıyla alakalı söylemlere dikkat çekilirken, dine ve kutsal değerlere hakaret etme ile zorunlu askerlik yasasında bir alternatif bulması, vicdani redde izin vermesi gerektiğinin altı çizildi.

USCIRF’nin üzerinde durduğu bir diğer konuysa, Türkiye’de yaşayan Rum, Ermeni ve Süryani azınlıklara ait birçok sorunun devam ettiği ve bu azınlıklara ait birçok tarihi sit alanı ve mezarlıkların tahrip edildiği bilgisi oldu.

Erdoğan’a kınama

Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nun daha önce yayımlanan raporunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ayasofya Müzesi’ni yeniden camiye çevrilmesiyle ilgili sözleri sebebiyle bir kınama metni yayımlanmıştı.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Dini Özgürlükler Özel Temsilcisi Sam Brownback‘in sunumunu yaptığı Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nda, yaklaşık 200 ülkedeki dini azınlıklara yapılan kısıtlamalar ele alınmıştı.

Raporda Türkiye’de son günlerde Ayasofya’nın statüsünün değiştirilmesi yönündeki tartışmalara da değinilirken, “Aya Sofya Müslümanlar ve Hristiyanlar açısından tarihi ve manevi büyük bir değere sahiptir. Bu yapının müze statüsü korunmalıdır” denilmişti.

UNESCO: Ayasofya’nın statüsünü değiştirmek için onayımız gerekli

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ayasofya ile ilgili sarf ettiği sözlere Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO’dan da bir cevap gelmişti. Yetkililer, Ayasofya’nın müze statüsünün değiştirilebilmesi için UNESCO’nun izninin gerektiğini açıklamıştı.