Ayrıca WWF, ücretsiz izinlerin, enerji verimliliğini artırmak gibi iklim koşullarıyla birlikte gelmediğini ve bazı kirleticilerin kullanmadıkları izinleri satarak beklenmedik kazançlar da elde edebildiğini söyledi.
Elde edilen gelir iklim eylemine harcanmıyor
Guardian‘ın aktardığına göre, ETS tarafından kapsanan karbon emisyonları, büyük ölçüde yenilenebilir enerjideki büyüme sayesinde, başladığı 2005 yılından bu yana %37 oranında düştü. Ancak WWF, ücretsiz izinlerin ETS’yi baltaladığını ve ağır sanayiden kaynaklanan emisyonların düşmediğini raporladı. Analiz ayrıca, ETS’den elde edilen gelirin en az üçte birinin iklim eylemine harcanmadığını; fosil yakıt yakma verimliliğini artırmaya yönelik projelerin ise neredeyse yarıya yükseldiğini ortaya çıkardı.
ETS reformu Avrupa parlamentosu, Konsey ve Komisyon arasında müzakere ediliyor. Ücretsiz tahsisatların sona ermesi için olası tarihler 2032 ile 2036 arasında değişiyor. Ücretsiz tahsisatlar, başlangıçta sanayi şirketlerinin karbon vergilerinden kaçınmak için üretimi AB dışına taşıması gibi potansiyel bir riskle mücadele etmek için gerekçelendirilmişti, ancak WWF buna dair hiçbir kanıtın da bulunmadığını kaydetti.
Raporun baş yazarı Romain Laugier çalışmalarıyla ilgili şunları söyledi: , “Analizler, son on yılda ETS’nin, AB ülkelerinin bunun yerine endüstriyel dekarbonizasyona yatırım yapabilecekleri milyarlarca ve milyarlarca gelirden vazgeçilen bir ‘kirleten ödemez ilkesine’ dayandığını gösteriyor. AB müzakerecileri, ücretsiz tahsisatları mümkün olan en kısa sürede aşamalı olarak kaldırmalı ve bu arada, bunları alan şirketlerin emisyonlarını kesme konusunda katı koşulları yerine getirmesini sağlamalıdır.”
WWF’den Alex Mason ise “Eğer vergi mükellefleri on milyarlarca dolarlık gelirden feragat edeceklerse, o zaman endüstri bu parayı karbondan arındırma teknolojilerine yatırım yapmak için kullanmalı, kesinlikle hiçbir şey yapmamalı ve hatta ücretsiz ödeneklerden kar elde etmemelidir” dedi.
ETS’de toplanan meblağlar, Covid-19 sonrası toparlanma ekonomik aktiviteyi artırdığı ve ETS karbon fiyatını yükselttiği için keskin bir şekilde artıyor. 2022’de ETS’nin yaklaşık 33 milyar Euro toplaması bekleniyor.
Vergi artınca şirketlerin başka yere taşındığına dair kanıt yok
WWF, hem iklim krizinin aciliyeti nedeniyle hem de vatandaşlara kesilecek karbon vergisini haklı çıkarmak için bunun %100’ünün iklim eylemine yatırılması gerektiğini belirtiyor. Rapora göre , 2013-21 yıllarında 25 milyar Euro’luk ETS geliri, doğrudan devlet kasasına girdi.
Carbon Market Watch‘ın 2021 tarihli bir değerlendirmesi , çelik, çimento, petrokimya ve rafineri şirketlerinin 2008 ile 2019 yılları arasında 50 milyar avroya varan beklenmedik karlar elde ettiğini göstermişti.
WWF’nin analizine göre de karbon fiyatındaki artışlar nedeniyle endüstrilerin üretimlerini başka bir yere taşımaya karar verdiğine dair hiçbir kanıt yok, bu da potansiyel riskin, hükümetlerin neredeyse 100 milyar avroyu kaybetmesi gerçeğinin üzerine yerleştirildiği anlamına geliyor. AB ayrıca blok dışından yapılan yüksek karbon ithalatına sınır vergileri getirmeyi düşünüyor.
Rapor şu sonuca varıyor: “Küresel sıcaklık artışını 1,5C’de tutmak ve kontrolden çıkan iklim değişikliğini durdurmak için çok az zamanımız kaldı ve kamu parasını nasıl harcadığımız çok önemli. ETS kapsamında ücretsiz tahsisat verilmesinin ciddi bir politika hatası olduğu açık görünüyor.”