57 kuruluş Paris’ten bu yana küresel CO2 emisyonlarının yüzde 80’inden sorumlu

Carbon Majors Database, Paris Anlaşması’nın imzalanmasından bu yana dünyanın en büyük emisyon salıcılarına  ilişkin güncellenmiş verileri içeren yeni  raporunu bugün yayımladı.

InfluenceMap tarafından hazırlanan raporda,  dünyanın en büyük petrol, gaz,  kömür ve çimento üreticilerinin iklim değişikliğinin başlıca nedeni olan küresel karbon emisyonlarına katkısını ölçüyor.

Raporda şu bulgular öne çıkıyor:

• 2015’te imzalanan Paris Anlaşması’ndan bu yana üretilen küresel CO2 emisyonlarının çoğunluğu, üretimi yavaşlatmakta başarısız olan küçük bir grup yüksek emisyon salan üreticiden kaynaklanıyor. Paris Anlaşması’ndan bu yana küresel CO2 emisyonlarının yüzde 80’inden sadece 57 üretici sorumlu.
• 2016’dan 2022’ye kadar fosil yakıtlar ve çimentodan kaynaklanan küresel CO2 emisyonlarının yüzde 88’i sadece 117 üretici ile ilişkili.
• Çoğu fosil yakıt şirketi, Paris Anlaşması’ndan sonraki yedi yılda, Anlaşma’nın kabulünden önceki yedi yıla kıyasla daha fazla fosil yakıt üretti.

Karbon devleri: 57 fosil yakıt ve çimento üreticisi

• Sanayi devriminden bu yana fosil yakıt ve çimento CO2  emisyonlarının %72’sinden fazlası Carbon Majors veri  tabanındaki 122 kuruluşa ait.
• Ulus-devlet üreticileri Paris Anlaşması’ndan bu yana veri tabanındaki emisyonların yüzde 38’ini oluştururken, devlete ait kuruluşlar yüzde 37’sini ve yatırımcılara ait şirketler yüzde 25’ini oluşturuyor.

Carbon Majors veri seti 1854’ten 2022’ye kadar olan emisyon verilerini içeriyor. Tüm veri setinin bu yeni analizine göre, sanayi  devriminden bu yana küresel fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının  yüzde 70’inden fazlasının 78 şirket ve devlet kuruluşuna ait olduğunu ortaya koyuyor. Aynı dönemde, sadece 19 kuruluş bu CO2 emisyonlarının yüzde 50’sine katkıda bulundu.

InfluenceMap Program Yöneticisi Daan Van Acker, raporla ilgili şunları söyledi:

 “Carbon Majors veri tabanı, küresel CO2 emisyonlarının artmasında en önemli role sahip fosil yakıt üreticilerine iklim değişikliğinin sorumluluğunu yüklemede önemli bir araçtır. InfluenceMap’in yeni analizi, bu grubun üretimi yavaşlatmadığını ve çoğu kuruluşun Paris Anlaşması’ndan sonra üretimi arttırdığını gösteriyor. Bu araştırma, bu enerji devlerinin faaliyetlerinin sonuçları konusunda hesap vermelerini sağlamada önemli bir bağlantı oluşturuyor.”

Veris seti, fosil yakıt üreticilerinin akademik, düzenleyici ve yasal bağlamlarda iklimle ilgili etkilerinden  sorumlu tutulmasında çok önemli olduğunu da kanıtlamış durumda. Örnekler arasında bu kuruluşların küresel yüzey sıcaklığı, deniz seviyesi ve atmosferik CO2 artışına yaptıkları katkının ölçülmesi ve Filipinler İnsan Hakları Komisyonu‘nun  2022 İklim Değişikliği Ulusal Soruşturması’nda iklimle ilgili insan hakları ihlalleri için kurumsal hesap verebilirliğin sağlanması yer alıyor.

Uluslararası Çevre Hukuku Merkezi (CIEL) Başkanı ve CEO’s Carroll Muffet da, “Richard Heede’nin dönüm noktası niteliğindeki araştırması, fosil yakıt endüstrisinin iklim krizindeki rolünün gerçek ölçeğini hesaplamak ve ortaya koymak için kendi raporladığı üretim ve işletme rakamlarını kullanarak iklim hesap verebilirliğin görünümünü değiştirdi” dedi.

InfluenceMap’in yeni Carbon Majors veri tabanının, bu araştırmayı güncelleyip genişleterek ve araştırmacılar, karar vericiler ve dava açanlar için daha geniş çapta erişilebilir ve kullanılabilir hale getirerek bu görünümü bir kez daha değiştireceğini belirten Muffet, “Veritabanı, iklim gerçekliğinin acil talepleri ile petrol ve gaz üretiminin pervasızca ve kasıtlı olarak artmaya devam etmesi arasında büyüyen uçurumu belgelemeyi, hesaplamayı ve görsel olarak göstermeyi önemli ölçüde kolaylaştırıyor. Kritik olarak, kurumsal davranış ve üretimdeki değişiklikleri, yatırımcılar, araştırmacılar ve davacılar için uygun olacak şekilde ayrı ve açıkça tanımlanmış zaman ölçeklerinde izlememizi sağlar. İklim eylemi ve iklim hesap verebilirliğine yönelik çalışmalarda hayati ve güçlü yeni bir araçtır” diye konuştu.

‘Kömür arzı devlet işletmelerine kaydı’

Bu yeni analizden elde edilen diğer önemli bulgular da şöyle:

• Yatırımcıların sahip olduğu ilk beş şirket, Chevron, ExxonMobil, BP, Shell ve ConocoPhillips, tarihsel fosil yakıt ve  çimento CO2 emisyonlarının %11,1’inden (196 GtCO2) sorumlu.
• En büyük beş devlet şirketi olan Saudi Aramco, Gazprom, National Iranian Oil Company, Coal India ve Pemex, tarihsel fosil yakıt ve çimento CO2 emisyonlarının %10,9’undan (194 GtCO2) sorumlu.
• 2015’ten bu yana kömür arzı yatırımcılara ait kuruluşlardan devlete ait kuruluşlara kaydı. Yatırımcılara ait kömür üretim emisyonları 2015’ten 2022’ye kadar %27,9’luk bir düşüşle 939 MtCO2e azaldı. Ancak, emisyonlar 2015-2022 yılları arasında ulus-devlet ve devlete ait üreticilerden 2.208 MtCO2e ve 343 MtCO2e olarak sırasıyla %19 ve %29 artış gösterdi.
• Fosil yakıt şirketlerinin çoğunluğu, Paris Anlaşması’ndan sonraki yedi yılda, önceki yedi yıllık döneme kıyasla daha yüksek üretim gerçekleştirdi. Devlete ait şirketlerin %65’i ve yatırımcılara ait şirketlerin %55’i 2016- 2022 döneminde 2009-2015 dönemine kıyasla daha yüksek üretim yaptı.
• Paris Anlaşması’ndan sonra devlete ve yatırımcılara ait şirketlerin üretimindeki artış, öncesine kıyasla en çok  Asya‘da görülüyor. Yatırımcılara ait beş Asya şirketinin tamamı ve devlete ait 10 Asya kuruluşundan 8’i, 2009- 2015 dönemine kıyasla 2016-2022 döneminde daha yüksek emisyonlarla bağlantılı. Bu durum öncelikle Asya  kömür üretiminden kaynaklanan artan emisyonlarla şekilleniyor.

7

‘Yeni bir uluslararası işbirliğine ihtiyacımız var’

Stand.earth Uluslararası Program Direktörü ve Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması Başkanı Tzeporah Berman‘ın araştırmaya ilişkin değerlendirmesi ise şu şekilde:

“Carbon Majors araştırması bize, yaşamları tehdit eden, okyanuslarımızı ve ormanlarımızı tahrip eden ölümcül sıcaklık, aşırı hava koşulları ve hava kirliliğinden tam olarak kimin sorumlu olduğunu gösteriyor. Bu şirketler sorunu inkâr ederken ve iklim politikalarını geciktirip engellerken milyarlarca dolar kâr elde ettiler. Sürdürülebilir bir çözümün parçası olduklarına dair reklam kampanyalarına milyonlar harcarken, bir yandan da daha fazla fosil yakıt çıkarılması için yatırım yapmaya devam ediyorlar. Bu bulgular, hükümetlerimizin bu şirketlere karşı durmasına her zamankinden daha fazla ihtiyacımız olduğunu ve fosil yakıtların yaygınlaşmasını sona erdirmek ve gerçekten adil bir geçiş sağlamak için bir Fosil Yakıt Anlaşması yoluyla yeni bir uluslararası işbirliğine ihtiyacımız olduğunu vurguluyor.

Raporun tamamı, grafikler ve alıntılara bu sayfadan ulaşabilirsiniz.

*

[1] Ulus-devlet aktörlerinin hariç tutularak . 
[2] Heede, R. Antropojenik karbondioksit ve metan emisyonlarının fosil yakıt ve çimento üreticilerine kadar izlenmesi, 1854-2010. Climatic  Change 122, 229-241 (2014)
[3] Ekwurzel, Boneham, Dalton, et al. Küresel atmosferik CO2, yüzey sıcaklığı ve deniz seviyesindeki yükselişin başlıca karbon üreticilerine  kadar izlenen emisyonlardan kaynaklanması. Climatic Change 144, 579-590 (2017).