600 STK’den yeni yasa teklifine karşı ortak bildiri

Türkiye’deki 600 sivil toplum kuruluşu (STK), STK’lere kayyım atanmasının önünü açan Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi’ne ilişkin ortak bir açıklama yayınladı.

TBMM Genel Kurulu‘nda dün görüşülmeye başlanan yasa teklifinin iki tur yapılan oylama sonucunda yeter sayı alamadığı için görüşülmesi bugün de devam edecek.

Aralarında Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü, KaosGL gibi hak örgütlerinin yanı sıra çok sayıda hemşeri derneği ve spor kulüplerinin de bulunduğu imzacılar, söz konusu kanun teklifindeki dernekler, vakıflar ve yardım toplama ile ilgili maddelerin geri çekilmesini talep etti.

‘Tek imza ile kapatılma riski’

Bildiriye imza atan STK’lar, teklifin aynen yasalaşması durumunda başta insan hakları, kadın, LGBTİ+ ve mülteci hakları alanındaki dernekler olmak çok sayıda dernek ve vakıfın “tek imza ile kapatılma riskiyle karşılacağı” uyarısını yaptı.

Yapılan açıklamada kurumların ortak talebinin 23 Aralık günü Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Halkların Demokratik Partisi grup başkan vekilleri ile Deva Partisi Milletvekiline iletildiği belirtildi.

Teklifte ne var?

AKP’nin hazırladığı kanun teklifi, temelde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun kitle imha silahlarının yayılmasının ve finansmanının engellenmesine ilişkin yaptırım kararlarının uygulanmasını içeriyor. Ayrıca gerektiğinde cumhurbaşkanınına ilgili kişilerin mal varlarını dondurulması yetkisini veriyor.

Ancak kanun teklifinin içine konulan ve vakıfların, derneklerin para toplama usullerinde ve denetimlerinde öngörülen yeni düzenlemeler hem STK’lar hem hukukçular, hem de muhalefet partilerinin tepkisini çekiyor.

‘Faaliyetleri durdurulabilecek’

Söz konusu kanun teklifinin yasalaşması halinde, terör suçları, uyuşturucu suçları ve mal varlığı aklama suçlarında haklarında soruşturma başlatılan kişiler ve görev yaptığı kurullar içişleri bakanı tarafından görevden alınabilecek. Söz konusu derneklerin yönetimlerine kayyım atanabilecek. Bu da yeterli görülmezse İçişleri Bakanı bir derneği geçici olarak faaliyetten alıkoyabilecek.

TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen kanun teklifine üç siyasi parti muhalefet şerhi koymuştu. Teklifin ilgili maddelerini, CHP “anayasaya aykırı”, HDP “baskıcı rejimin bir göstergesi”, İYİ Parti ise “samimiyetsiz” bulduğunu açıklamıştı.