140 milyon Hollanda lalesi nereye gitti? Koronavirus tarafından ezildi

Nina Siegal’ın New York Times için kaleme aldığı yazı Yeşil Gazete’den Hanife Aliefendioğlu tarafından çevrildi. 

*

Hollanda‘daki lale yetiştiricileri için, bu yılın 13 Mart Cuma günü tam bir kabustu. Lale soğanları Aalsmeer‘deki, ülkenin en büyük çiçek pazarında ortaya çıktığında, fiyatlar tekrar tekrar sıfırda çakılıp kaldı.

Noordwijkerhout‘ta 110 yıllık bir aile çiftliği olan JUB Holland‘ın başkanı Frank Uittenbogaard, laleleri yok etmek konusunda zor bir karar verdi – tam 200 bin lale.

Perşembe günü yaptığım telefon görüşmesinde “Bu çok acıtıyor…Çok acı verici çünkü Temmuz ayında soğanları kazmakla başlıyorsunuz ve Ekim ayında onları dikmek için onlara doğru bakımı yapmak zorundasınız ve daha sonra onları seraya taşıyorsunuz. Bu sene çok kaliteli lalelerimiz vardı. Bisikletimi aldım ve bisiklete bindim, çünkü onlar yok edilirken orda kalamazdım” dedi. 

400 milyon çiçek yok edildi

Laleleri yok etmek zorunda olan tek üretici Uittenbogaard değildi. Hollanda’daki en büyük çiçek ve bitki üreticileri kooperatifi Royal RoyalHolland‘ın uluslararası satış müdürü Fred van Tol 140 milyon lale dahil olmak üzere yaklaşık 400 milyon çiçeğin geçtiğimiz ay yok edildiğini tahmin ediyor.

Dünyadaki çiçekçiler salgın nedeniyle kapanırken, lale talebi hızla düştü, tüketiciler evlerine kapandı ve kutlamalar iptal edildi. Tol, “Bu virüs lale satışlarının tam ortasında bizi vurdu” dedi ve ekledi: “Toplamda, dört haftada, ciro hala geçen yıla göre yüzde 50 daha düşük.”

Genellikle Mart-Mayıs dönemi – Dünya Kadınlar Günü, Paskalya ve Anneler Günü‘nün denk gelen haftalar da dahil olmak üzere – Hollanda çiçek endüstrisinin en güçlü mevsimi. Günlük ortalama satış 30 milyon dolar satışla 7 milyar avroyu (7.6 milyar dolar) buluyor. Lale yetiştiricileri, laleleri açmaya başladıkları Mart ayı başlarında satışa çıkarır. Lale mevsimi genellikle yaklaşık sekiz hafta sürer.

“Koronavirüs salgını nedeniyle endüstrinin bazı bölümleri diğerlerinden daha sert darbe aldı” diyor van Tol. Üreticilerin veya distribütörlerin hizmet verdiği pazara bağlı olarak yüzde 10’dan yüzde 85’e varan kayıpları oldu.

Toplu etkinlikler 1 Haziran’a kadar yasak

24 bin 400’den fazla koronavirüs vakası ve 2 bin 643 ölüm kaydedilen Hollanda’da, tam bir karantinadan çok virüsün yayılmasıyla mücadele etmek için ılımlı bir sosyal politika uygulanıyor. Okullar, restoranlar, barlar, müzeler, spor tesisleri ve fitness salonları 28 Nisan’a kadar kapalı. 30’dan fazla insanın çoğu etkinliği 1 Haziran’a kadar yasaklandı.

Bununla birlikte, çiçekçiler ve bahçe dükkanları gibi küçük dükkanlar, müşteriler birbirlerinden 1,5 metre (5 fit’in altında) ve çalışanlarla sosyal mesafeyi korudukları sürece açık kalabilir.

Öncelikle yerel pazara hizmet veren yetiştiriciler ve dağıtıcılar hala yurt içinde çiçek ve bitki satabiliyor olsa da, uluslararası ticaret yapan çiçek işletmeleri daha kötü durumda.

60 çalışandan altıya düştü

Hollanda’nın Aalsmeer köyünde bulunan küresel bir çiçek ihracat şirketi Barendsen‘in genel müdürü ve sahibi Jan de Boer, şimdiye kadar sezon gelirinin yüzde 90’ını kaybettiğini söyledi. Genellikle yılın bu zamanında 60 tam zamanlı çalışanı olurdu ve şimdi sadece altı kişilik bir iş olduğunu söylüyor. Hollanda hükümeti bu maaşları ödüyor, bu yüzden şu an işine zarar gelmedi.

Boer, “En büyük sorunum şu.. Müvekkilim Viking River Cruises‘ın bu yıl bir teknede Amerikan müşterisi olmayacak. Onlarla tüm kazancımı kaybedeceğim, bu yüzden bu benim için yarım milyon veya bir milyon avro demek” diyor.

De Boer, İtalya, İspanya ve Fransa da dahil olmak üzere çiçekçilerin kapandığı ülkelere olan tüm işlerini kaybetti.

Milyonlarca ziyaretçi gezileri iptal etti

Aynı zamanda, Lisse’nin çiçek yetiştiren bölgesinde her yıl çiçek açan lale bahçelerine her yıl trekking yapan milyonlarca ziyaretçi gezileri iptal etti ve bunun etkileri ilgili işletmelere dalgalanarak yayıldı. Hollanda’nın en büyük çiçek parkı olan Keukenhof, lalelerin açmasıyla başlayan sekiz haftalık sezonun açılışında genellikle yılda 1,5 milyon ziyaretçiyi ağırlıyordu.

Ancak bu yıl, hükümetin koronavirüsle mücadele önlemleri nedeniyle park, açılış günü olarak planlanan 21 Mart’tan, planlanan kapanış günü olan 10 Mayıs’a tarihine kadar kapatıldı. Bu, tahmini 25 milyon dolar gelire mal olacak.

Keukenhof Genel Müdürü Bart Siemerink, “Doğa tüm regülasyonları dinlemiyor” dedi ve ekledi: “Hollanda’da muhteşem bir baharımız var ve şimdi park gerçekten güzel görünüyor. Bunu evlerine kapanmış insanlara getirmek için elimizden geleni yapıyoruz.”

Çevrimiçi bahçe turu

İnsanlar, çevrim içi olarak gelecek yıl çiçekler yeniden açana kadar, Keukenhof Virtually Open aracılığıyla, bahçeleri görebilirler. De Boer, bu arada 25 bahçıvan parkı korumaya devam ediyor. Hollandalı çiçeklerin geri dönmesini beklediğini söyledi:

“İyimserim çünkü insanların her zaman çiçeklere ihtiyacı var, bağ kurmak, birlikte olmak, bir hikaye anlatmak için. Çiçekler konusunda iyimserim, ancak finansal boşluğu nasıl kapatacağım konusunda iyimser değilim. Kayıpları telafi edemiyorsanız, oyun dışındasınız demektir. Bu yüzden hayatta kalmak için elimden geleni yapacağım.”

“Bu paradan daha fazlası,” diye ekledi. “Bu bir tutku.”