Manşet

‘Yenilenebilir enerjiye geçiş, kömürden gaza geçişe göre daha ucuz hale geldi

Transition Zero‘nun yaptığı yeni analizin bulgularına göre, 2010 yılından dan bu yana yenilenebilir enerji ve depolama maliyetinde %99’luk bir düşüş var.  Rapora göre,kömürden temiz enerjiye geçişte her 1 ton CO2 için 62 Amerikan Doları kazanç elde edilirken; kömürden doğal gaza geçiş için ise her 1 ton CO2 için 235 Amerikan doları maliyet oluşuyor.

2022 yılında kömürden doğal gaza geçişi teşvik etmek için 235$/tC02 karbon fiyatı maliyeti oluşurken, doğrudan temiz enerjiye geçişte ise 62$/tC02 kazanç ediliyor. Bu veriler, kömürden temiz enerjiye geçişin küresel olarak çok daha tasarruflu bir şekilde yapılabileceğine işaret ediyor. 

Kömürden doğal gaza ve kömürden temiz enerjiye geçiş için karbon fiyatının bölgesel dağılımı, 2022 ortalaması  ($/tCO2)  

‘Sıfır emisyon senaryosu’ ve Paris Anlaşması’yla da uyumlu

Tarihsel olarak yakıtların geçiş maliyetleri, doğal gazın kömürden daha düşük karbon yoğunluğuna sahip olması nedeniyle kömür ve gaz üretim fiyatları üzerinden analiz edildi. Bu nedenle gaz, kömürden daha düşük karbonlu alternatiflere geçiş için bir köprü görevi görecek bir araç olarak yaygın olarak kullanıldı. Ancak, bu yaklaşım, Uluslararası Enerji Ajansı‘nın (IEA) 2035 yılına kadar gelişmiş ekonomilerde ve 2040 yılına kadar tüm dünyada karbonu tutulmamış kömür veya gaz üretilmemesi gerektiğini belirten net sıfır emisyon senaryosu ve Paris Anlaşması hedefleri ile tutarlı olacak şekilde elektrik üretiminde acil dönüşümü dikkate almıyor.

TransitionZero’nun Kömürden Temiz Enerjiye Geçiş Karbon Fiyat Endeksi (C3PI) başlıklı yeni açık veri projesi, doğal gazı atlayarak ve ağırlıklı olarak yenilenebilir enerji kaynakları, özellikle de karasal rüzgar enerjisi, güneş enerjisi ve batarya depolaması ile sağlanan bir elektrik sistemini desteklemek için gereken karbon fiyatını tahmin ediyor. Endeks, tedarik zinciri kesintileri, jeopolitik ve tarihli piyasa düzenlemeleri gibi bir dizi faktörün, kömür ve gazla ilgili enerji güvensizliği sorunlarını vurguladığını belirtiyor. Ayrıca TransitionZero, bu istikrarsızlığın muhtemelen devam edeceğini, yani kömürden yenilenebilir kaynaklara geçişin artık kömürden gaza geçişten daha ekonomik olduğu anlamına geldiğini belirtiyor.

TransitionZero Eş-Kurucusu ve analist Matt Gray elde ettikleri bulgularla ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor:  Bazı bölgesel farklılıklara rağmen, analizimiz kömürden temiz elektriğe geçiş maliyetinde açık bir deflasyonist eğilim gösteriyor ve dünya çapında önerilen ve yapım aşamasında olan 615 GW’lık gaz ve 442 GW’lık kömürün sorgulanmasına yol açıyor. Ukrayna’daki savaştan bağımsız olarak, bu eğilim hızlanacak ve hükümetlere elektrik tüketicilerini devam eden fosil yakıt dalgalanmalarından korumak için ekonomik bir fırsat sunacak. Bu fırsatı gerçekleştirmek için politika yapıcıların, izinlerin hızlandırılması gibi bir dizi reform yapması gerekecek.”

Karar almak için şeffaf veriler önemli

Analiz ayrıca, özellikle yenilenebilir enerji piyasasının henüz olgunluğa erişmediği Asya‘da, verilerdeki bölgeler arasındaki farklılıklara da dikkat çekiyor. TransitionZero Analisti Jacqueline Tao konuyla ilgili şu bilgileri veriyor:

“Kömürü güneş, rüzgar ve depolama ile değiştirmenin maliyeti, farklı bölgeler arasında büyük farklılıklar gösteriyor. Örneğin, Avrupa‘da, ETS’ye yönelik politika reformları nedeniyle yükselen karbon fiyatları, yenilenebilir enerji için onlarca yıllık politika desteği ve kömür fiyatında belirgin bir artışa neden olan Ukrayna savaşı nedeniyle geçiş fiyatı negatiftir. Öte yandan Japonya, ayrımcı düzenlemeler ve arazi kullanımı kısıtlamaları nedeniyle en yüksek geçiş fiyatlarına sahipken, Çin ve ABD  yenilenebilir enerjide dünya liderleri olmalarına rağmen, yerli kömür fiyatları kısmen dengeliyor. Bu arada, Güneydoğu Asya‘da maliyetler, kömür ve gazın sübvansiyonunun yanı sıra yenilenebilir enerjinin diğer ülkelere kıyasla yeni bir endüstri olmasından etkileniyor.”

Analizde bir dizi politika tavsiyesi de veriliyor ancak şeffaf verilerin karar verme için kritik öneme sahip olduğuna da vurgu yapılıyor. TransitionZero veri analisti Alex Truby, “Analizimiz bir dizi tavsiye sunuyor, ancak politika yapıcıları bilgilendirmek için paydaşlar arasında şeffaf veri akışı kritik önem taşıyor. Bu nedenle, şeffaflığı artırmada ve elektrik üretimini Paris Anlaşması’nın hedefleriyle uyumlu hale getirmek için reformların yapılmasını sağlamada yararlı bir araç olacağını umduğumuz Kömürden Temiz Enerjiye Geçiş Karbon Fiyat Endeksini oluşturduk” değerlendirmesini yapıyor.