Kategoriler: İklim KriziManşet

Dünya, kayıtlara geçen en sıcak mart ayını yaşadı: Üst üste onuncu rekor

Avrupa Birliği’nin (AB) Copernicus uydu izleme sistemiyle yapılan ölçümlere göre, geçen ay, şimdiye kadar küresel olarak kaydedilen “en sıcak mart” oldu.

Mart 2024, son 10 ayda kaydedilen üst üste onuncu sıcak ay olarak kaydedildi. Son 12 aydaki (Nisan 2023 – Mart 2024) küresel ortalama sıcaklık ise 1991-2020 ortalamasının 0,70 santigrat derece üzerinde ölçüldü.

Copernicus’un verileri şöyle:

  • Mart 2024, küresel olarak şimdiye dek kaydedilen en sıcak mart ayı oldu. Ortalama ERA5 yüzey hava sıcaklığı 14,14°C olup Mart ayı için 1991-2020 ortalamasının 0,73°C üzerinde ve Mart 2016’da belirlenen bir önceki yüksek seviyenin 0,10°C üzerinde kaydedildi.
  • Bu, yılın ilgili ayı için kaydedilen en sıcak üst üste onuncu ay oldu.

  • Mart 2024, sanayi öncesi referans dönemi olarak belirlenen 1850-1900 mart ayı ortalama tahmininden 1,68°C daha sıcak geçti.
  • Son on iki aydaki (Nisan 2023 – Mart 2024) küresel ortalama sıcaklık, 1991-2020 ortalamasının 0,70°C üzerinde ve 1850-1900 sanayi öncesi ortalamanın 1,58°C üzerinde, kaydedilen en yüksek değer olarak belirlendi.
  • Mart 2024’te Avrupa‘daki ortalama sıcaklık, 1991-2020 Mart ayı ortalamasının 2,12°C üzerinde oldu. Böylece kıtada kaydedilen, 2014 yılından sonra en sıcak ikinci Mart ayı oldu.
  • Avrupa dışında sıcaklıklar Kuzey Amerika‘nın doğusunda, Grönland’da, Rusya‘nın doğusunda, Orta Amerika’da, Güney Amerika‘nın bazı kısımlarında, Afrika‘nın birçok kısmında, Avustralya‘nın güneyinde ve Antarktika‘nın bazı kısımlarında ortalamanın üzerinde seyretti.
  • El Niño, doğu Ekvator Pasifik‘te zayıflamaya devam etti, ancak genel olarak deniz hava sıcaklıkları alışılmadık derecede yüksek bir seviyede kaldı.
  • Mart ayında ortalama küresel deniz yüzeyi sıcaklığı 21,07°C oldu. Bu, şubat ayında kaydedilen 21,06°C’nin çok az üzerinde, kayıttaki en yüksek aylık değerdi.

Copernicus İklim Servisi (C3S) Direktör Yardımcısı Samantha Burgess, mart kayıtları için şu değerlendirmeyi yaptı:

“ Mart 2024, art arda rekorların kırıldığı onuncu ay olarak hem hava sıcaklığı hem de okyanus yüzeyi sıcaklıkları açısından iklim rekorlarının altüst olmaya devam ettiğini gösteriyor. Küresel ortalama sıcaklık, son 12 ayda sanayi öncesi seviyelerin 1,58°C üzerinde seyrederek kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştı. Daha fazla ısınmanın durdurulması için sera gazı emisyonlarının hızlı bir şekilde azaltılması gerekiyor.”

Mart ayına ilişkin diğer veriler ise şöyle:

Deniz buzunun erimesi sürdü
  • Arktik deniz buzu miktarı Mart ayında yıllık maksimum seviyesine ulaştı: Aylık  değer ortalamanın biraz altında olup, 2013’ten bu yana en yüksek seviyeye geldi.
  • Ocak ve şubat aylarında olduğu gibi, Arktik Okyanusu‘nda deniz buzu konsantrasyon anormallikleri “karışık” olarak kaydedildi. Grönland Denizi‘ndeki konsantrasyonlar ekim ayından bu yana devam eden bir özellik olarak ortalamanın üzerinde kaldı.
  • Antarktika deniz buzu kapsamı ortalamanın yüzde 20  oldu. Bu; uydu veri kayıtlarında mart ayı için altıncı en düşük ölçüm oldu ve 2017’den bu yana gözlemlenen bir dizi büyük olumsuz anormalliğin sürdüğüne işaret etti.
  • Şubat ayında olduğu gibi, deniz buzu konsantrasyonları kuzey Weddell Denizi ve Ross-Amundsen Denizi’nde ortalamanın en alt sınırında tespit edildi.

Hidrolojik değişkenler
  • Mart 2024’te Batı Avrupa‘nın büyük bölümünde ülkeler ortalamanın üzerinde yağış alırken, fırtınalar İber Yarımadası ve Güney Fransa‘da şiddetli yağışlara neden oldu. İskandinavya ve kuzeybatı Rusya’nın bazı bölgelerinde de ortalamanın üzerinde yağış görüldü.
  • Avrupa’nın geri kalanı ağırlıklı olarak ortalamanın üzerinde kurak geçti ve kuzeybatı Norveç’te belirgin biçimde ortalamanın altında yağışlar görüldü.
  • Mart 2024’te Kuzey Amerika, Orta Asya, Japonya, Arap Yarımadası’nın büyük kısmı, Madagaskar ve Güney Amerika‘nın bazı bölgelerinde ortalamanın üzerinde yağış görüldü. Avustralya olağanüstü yağışlı bir ay yaşadı.
  • Orta ABD, batı Kanada ve kuzey Meksika’nın bazı kısımlarında, Orta Asya ve Çin bölgelerinde ve güneydoğu Avustralya‘da, güney Afrika‘nın ve Güney Amerika‘nın çoğunda ortalamadan daha kuru koşullar oluştu.
Paylaş
Yazar:
Yeşil Gazete