Akdeniz Koruma Derneği, 15 Ekim Dünya Çiftçi Kadınlar Günü’nde tarım sektörünün altında ele alınan kadın balıkçıların sorunlarına dikkat çekiyor.
Dünya Çiftçi Kadınları Günü’nde balıkçılık faaliyetlerine katılan kadınların durumunu aktaran Akdeniz Koruma Derneği, eskilere dayanmasına rağmen resmi kayıtlarda ve çalışma yaşamına katılımda cinsiyet açısından onların aleyhine hatta onları yok sayan bir yaklaşım söz konusu oldfuğuınu vurguladı.
Akdeniz Koruma Derneği tarafından yapılan açıklamanın tam metni şu şekilde,
“KIRSALIN SESSİZLERİ: KADIN BALIKÇILAR
Kırsal alanın önemli faaliyetlerinden biri de balıkçılık. Kadınların balıkçılık faaliyetlerine katılımı eskilere dayanmasına rağmen resmi kayıtlarda ve çalışma yaşamına katılımda cinsiyet açısından onların aleyhine hatta onları yok sayan bir yaklaşım söz konusu. Bilfiil avcılık yapan kadın balıkçıların varlığı ya bilinmiyor ya göz ardı ediliyor. Bu nedenle, balıkçılığın yaşam biçimi, çalışma şartları, yönetim ve yapılanma şekilleri, kadın iştiraki göz ardı edilerek oluşturula gelmiş durumda. Kadınlar bir yandan sektöre ciddi düzeyde katkı sağlarken diğer yandan da önemli sorunlarla karşı karşıya.
2012 yılında Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanan Kırsal Alanda Kadının Güçlendirilmesi Ulusal Eylem Planı’nda da ortaya konulduğu gibi kadınların yoksullaşmalarındaki en önemli faktörlerden biri toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikler ve özellikle kırsal kesimde aile reisliği, toprak sahipliği, mülk yönetme, iş kurma ve yürütme, toplumsal cinsiyet temelli eşitsizliklere neden oluyor. Mülkiyet yapısı nedeniyle yani kadınların tekne sahibi olmaması ve çalıştıkları teknelerin eşlerine ait olması, kadınların kooperatife katılımına ve ortak olmasına engel oluyor. Bu ve benzeri nedenler, kadınların emeklerinin fark edilmemesine, yok sayılmasına, kayıt altına alınamamasına, örgütlenememelerine, örgütlerde temsil edilememelerine yol açıyor.
Akdeniz Koruma Derneği tarafından yürütülen Ege’nin Kadın Balıkçıları Projesi bu sorunlardan hareketle Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde Kadın balıkçıların ekonomik varlıklarını sürdürmelerini sağlamak amacıyla başladı. Kadın balıkçıların kamuoyu ve kamu kurumları nezdinde görünürlüğünün artması için çalışmalara 2007-2008 yılında yüksek lisans tezi ile başlayan, projenin yürütücüsü Dr.Huriye Göncüoğlu “Dünyada olduğu gibi ülkemizde de yoksullukla mücadelede en etkin araç küçük ölçekli aile üreticilerinin desteklenmesi ve güçlendirilmesi. Bu açıdan tarım sektörünün altında ele alınan ve emeği görünür olmayan kadın balıkçılara yönelik politika ve kapasitenin geliştirilmesi, hem kıyı balıkçılığının sürdürülebilirliği açısından hem de kırsalda kadının varlığının güçlendirilmesi açısından çok önemli” dedi.
En yoksullar kırsaldaki kadınlar
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2014 yılı için sunduğu verilere göre sürekli yoksulluk içinde olan nüfusun oranı %15,1; maddi yoksulluk çeken nüfusun oranı %29,4. Kırsal yoksulluğu ortaya koyan mevcut son veriler ise kırsal nüfusun karşı karşıya olduğu sorunu açıkça ortaya koyuyor; Türkiye çapında yoksulluğun oranı %18,1 iken kırsal yoksulluğun oranı %38,7. Türkiye’de kentsel yoksulluk düşerken karşın kırsal yoksulluk giderek artıyor. Kırsal yoksullar içinde en büyük pay yevmiyeli işçilerden sonra ücretsiz aile işçileri ve çoğunluğunu kadınlar oluşturuyor.
15 Ekim Dünya Çiftçi Kadınlar Günü
Her yıl 16 Ekim Gıda Gününden bir önce 15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü olarak kutlanmaktadır. Dünya Kadın Çiftçiler Günü kutlanmasındaki amaç,
(a) çifti kadınların toplmdaki sosyal statüsünü yükseltmek,
(b) hükümetin ve kamuoyunun kadın çiftçilerin sorunları ve toplmdaki rolleri konusunda hassas olmalarını sağşmak,
(c) kadın çiftçiler ile iligli örgütlerin ve toplulukarın bugünkü kutlamlarını desteklemek,
(d) kadın çiftöilerin faaliyetlerini görünü kılmak,
(e) tüm dünada bu günde ortak bir ruh oluşturarak bir farkındalık sağlamaktır.”
(Yeşil Gazete)
