Brezilya’nın eski devlet başkanı Jair Bolsonaro, başkanlık seçimlerini solcu lider Luiz Inacio Lula da Silva‘ya (Lula) kaybetmesinin ardından iki gün süren sessizliğini salı günü bozdu ve yardımcısının ağzından “iktidarı devir işlemlerinin” başlayacağını duyurdu. Ancak son yıllarda sürdürdüğü “hileli seçim” propagandasının etkisindeki taraftarlarının ülkede üretim ve ulaşımı çıkmaza sokan yol kesme eylemleri, tüm çağrılara ve Yüksek Mahkeme‘nin talimatlarına rağmen sürüyor.
İlk gün 271 noktada yapılan eylemler 167’ye düşse de yenilgiyi hazmedemeyen Bolsonaro taraftarları ‘darbe’ çağrısı yapmayı da ihmal etmiyor. Dün de eski başkanın taraftarları kışlaların önünde eylemler yaparak ordunun seçim sürecine müdahale etmesini ve Bolsanaro’yu iktidarda tutmasını talep etti.
Ülkenin en büyük kenti olan Sao Paulo’daki Güneydoğu Askeri Komutanlığı önündeki eylemciler, “Müdahale şimdi!” yazılı dövizler taşıdı. BBC‘nin aktardığına göre, “Askeri müdahale istiyoruz çünkü bir hırsızın bizi yönetmesini istemiyoruz” diyen 70 yaşındaki bir eylemci, seçimi kazanan Lula’nın yolsuzluk suçlamasıyla hapis yatmış olmasını hatırlattı. Askeri polis ise kapatılan yolları açmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.
Ülkenin güneyindeki Santa Catarina kentinde de eylemcilerin Nazi selamı yaptığı görüldü. Başkent Brasilia’da da Bolsonaro destekçileri “sivil direniş” sloganıyla eylem yaptı. Rio de Janerio’da ise eylemciler “Hırsız Lula, senin yerin hapishane” diye bağırdı.
Yol kapatma eylemlerine katılan 41 yaşındaki bir Bolsonaro destekçisi de, “Askeri darbe istiyoruz çünkü ülkemizin komünist olmasını istemiyoruz” dedi.
Bolsonaro salı günü yaptığı açıklamada, protestoların “seçim sürecindeki öfke ve adaletsizlik duygularının meyvesi” olduğunu söylemiş, ancak yandaşlarını yol kesmeyi durdurmaya çağırmıştı. Bugün de yeni bir açıklama yapan eski başkan, protestodan vazgeçmeyen eylemcilerin yolları boşaltmalarını, engelleri kaldırmalarını istedi:
“Engelleri kaldırın. Bana göre bu, meşru eylemlerin bir parçası değil. Gelin meşruiyetimizi yitirmeyelim. Ülke çapında, meydanlarda başka eylemler yapılıyor ve bunlar demokrasinin bir parçası. Benim konuğum olun.”
Otoyollardaki eylemler genellikle kamyonların yolu kapatmasıyla yapılıyor.
Eylemler nedeniyle ülke genelinde ciddi aksamalar görüldü. Sao Paulo’nun ana havalimanında 48 uçuş iptal oldu. Ulusal Sanayi Konfederasyonu‘ndan yapılan açıklamada, protestoların etkilerinin üretim alanında hissedilmeye başlandığı, bazı bölgelerde çalışanların işlerine gidemediğinin rapor edildiği, yolların hızlı şekilde açılmaması durumunda yaklaşan temel gıda ve yakıt eksikliği çekilebileceği uyarısı yapıldı.
Açıklamada, yol kapatma eylemlerinin, hastaneler için temel malzemelerin ve endüstriyel faaliyetlerde kullanılan ham maddelerin ulaşımını olumsuz etkilediği kaydedildi.
Biyolojik araştırmalar yapan ve Kovid-19 aşısı da üreten Butantan Enstitüsü, salı günü öğlen saatlerinde teslim edilen yumurtaların kullanılıp kullanılmayacağının teknik testlerden sonra karar verileceğini aktardı. Enstitü, yumurtaların en geç salı sabahına kadar kendilerine teslim edilmesi gerektiğini, aksi takdirde 1,5 milyon grip aşısının üretiminin aksayacağını duyurmuştu.
Öte yandan devam eden deplasman maçlarına ulaşmakta kararlı olan futbol taraftarları, Bolsonaro destekçilerinin yollara kurduğu barikatları kaldırmaya başladı. Otoyol polisi, çarşamba sabahı itibariyle 600’den fazla blokajı kaldırdıklarını, 156 engelin ise hala yollarda olduğunu belirtmişti.
Polisin başarısız olduğu bazı yerlerde engelleri futbolseverler kaldırdı. Brezilya gazetesi O Globo, Minas Gerais, São Paulo ve Paraná bölgelerinde dört farklı taraftar grubunun, maçlara gitmelerini engelleyen Bolsonaro destekçilerinin barikatlarını aştığı ifade edildi.
Lula taraftarlarınca ‘demokrasi kahramanları’ olarak nitelendirilen sonra sol kesim tarafından “demokrasi kahramanları” olarak nitelendirilmeye başlandı.