TTB: Yasaklar ve vergiler yüzünden metil alkol kullanımı halk sağlığı sorunu oldu

Kaçak içkiden dolayı yaşamını yitirenlere her geçen gün yenileri ekleniyor. Aydın‘da iki, Kırklareli, Zonguldak ve İzmir‘de birer kişinin daha ölümüyle 9 Ekim’den bu yana hayatını kaybedenlerin sayısı 67’ye yükseldi.

Türk Tabipleri Birliği (TTB) son günlerde artan ölümlere ilişkin yazılı bir açıklama yayınlayarak içkilere getirilen yüksek vergilerin ve etil alkol satışlarına getirilen kısıtlamaların metil alkol tüketimine neden olduğuna dikkat çekti.

“Metil Alkol Zehirlenmesi, Alkol Tüketimi ve Covid-19” başlıklı metinde Türkiye’nin hem genel hem de ağır içicilik anlamında Avrupa’nın en az içki tüketen ülkelerinden olduğunu söyledi. Buna rağmen çok fazla ölümün yaşanmasına dikkat çekildi.

‘Metil alkol kesinlikle içilmemeli’

Ölümlere sebep olan metil alkol hakkında bilgi veren TTB, “Metil alkol (metanol) odun talaşının damıtılmasıyla elde edilir. Sanayide ve denizcilikte çözücü, boya inceltici, teksir makine sıvısı, antifriz, cam temizleyici gibi maddelerin yapımında kullanılır” dedi.

Açıklamada “Kesinlikle içecek amaçlı tüketilmemesi gereken bir alkol türünün ülkede salgın düzeyinde tüketilmesi önemli bir halk sağlığı sorunudur” denildi.

‘Sebebi yasak ve vergiler’

Dünyanın pek çok ülkesinde metil alkol zehirlenmeleri yaşanmasına rağmen Türkiye’de özellikle son yıllarda bu durumun bir salgın hale geldiği belirtilen açıklamada bu durumun sebebi olarak yüksek vergi ve yasaklar gösterildi:

Yasaklar, yüksek vergi artışları ve engellemeler merdiven altı üretimi tetiklemekte, metil alkol zehirlenmeleri kaçınılmaz olmaktadır.Metil alkol zehirlenmeleri de tüm halk sağlığı sorunları gibi sosyal, siyasal, eğitsel ve ekonomik nedenleri doğru bir şekilde ele alındığında çözülür.

Avrupa’da en pahalı içki satan üçüncü ülke

Türkiye’deki alkollü içkilerin fiyatlarına ilişkin bilgi paylaşılan metinde Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Avrupa’da alkollü içkinin en pahalı olduğu ülkeler sıralamasında Türkiye’nin üçüncü olduğu söylendi.

Bu durumun insanlarda kaçak içkiye yönelme isteği yarattığı belirtilen açıklamada “Alkollü içecekler üzerinde uygulanan çok yüksek vergi artışları ve etil alkol satışlarındaki yasaklar kişilerin alkol tüketimini istenen düzeyde azaltmamaktadır. Alkol tüketenler evde üretime ve alkol servisi olan işletmeler de kaçak kaynaklara yönelebilmektedir” denildi.

‘Etil alkol kullanımı yüzde 448 arttı’

Açıklamada ayrıca 2019 yılı Sayıştay Raporu’na göre 6 yıl içinde etil alkol kullanımının yüzde 448 arttığı belirtildi.

TTB, “1 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle internetten evsel kullanım amaçlı etil alkolün satışının da yasaklanmasıyla son kayıplardan da anlaşılacağı üzere daha kolay bulunan ve zehirli olan metil alkole yönelim artmıştır. 9 Ekim 2020 tarihinden bu yana gerçekleşen metil alkol zehirlenmelerini bu boyutuyla irdelemek gereklidir” ifadelerini kullandı.

‘Sosyo-ekonomik sorunlar ve salgın tetikliyor’

Yapılan araştırmaların işsizlik, işte yaşanan sorunlar ve geçim güçlükleriyle erkeklerde alkol tüketimi arasında bir ilişki olduğunu gösterdiği belirtilen açıklama şöyle devam etti:

Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve pandemi ile birleşince derinleşen sosyo-ekonomik sorunlar nedeniyle başta erkekler olmak üzere bazı kesimler için alkol tüketiminde bir artış öngörebiliriz. Ölen 63 yurttaşımızın cinsiyetlerine baktığımızda ölen erkeklerin sayısının toplam ölüm sayısına oranının yüzde 95’ten fazla olduğunu görmekteyiz.

Covid-19 salgını gibi krizler, döneminde ve sonrasında genellikle işsizlik artışına ve nüfusun daha büyük kesimleri için gelir azalmasına yol açar; bunun yanı sıra sosyal izolasyon ve geleceğe ilişkin belirsizliğin etkileşiminin tetiklediği psikolojik sıkıntılardaki artış alkol tüketimini ve buna bağlı olarak alkol tüketiminin zararları ve alkol bağımlılığını artırabilir.

Tavsiyeler

Alkol kullanımındaki herhangi bir artışın  yalnızca alkol  ile ilişkili olağan hastalık yükünü artırmakla kalmadığı belirtilen açıklamada “Alkol kullanımının ve özellikle ağır içiciliğin, doğuştan gelen ve edinilmiş bağışıklık sistemini zayıflatabileceği düşünüldüğünde; alkol kullanımı Covid-19 yükünü de artıracaktır” ifadelerine yer verildi.

TTB yetkililere şu tavsiyelerde bulundu:

• İktidara, ekonomik anlamda eşitsizliği perçinleyen yüksek dolaylı vergi artışları ile alkolün de fiyatını artırarak alkol tüketim probleminin çözülemeyeceğini, gerçek çözümün altta yatan sosyoekonomik nedenlerin belirlenmesi ve bu belirlenen sorunların çözümü ile mümkün olacağını;
• Sağlık Bakanlığı’nın alkole bağlı zararı önlemeye ve azaltmaya yönelik kamu politikaları ve müdahalelerini halk sağlığı çıkarlarına göre belirlemesi, yönlendirmesi ve mevcut en iyi kanıtlara dayandırması; uygulayacağı politikaların tüm vatandaşları eşit olarak etkilemesi; ekonomik, sosyokültürel farklılıklar ve davranış eğilimlerini göz önünde bulundurması; ayrıca önleme ve tedavi stratejilerinin, müdahalelerin planlanmasında diğer ilgili bakanlıklara rehberlik etmesi gerektiğini;
• Covid-19 salgını ile karakterize tarihsel bir dönemde, doktorların ve sağlık çalışanlarının vatandaşları alkol tüketmemeye motive etmesi, bu sağlanamıyorsa düşük riskli tüketime motive etmesi gerektiğini;
• Halkımızın alkolden uzak durması, yasa dışı ve sağlıksız çözümlere yönelmemesi gerektiğini belirtiyoruz.