By 
Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar‘ın 46 yıldır yerleşim ve iskana kapalı olan Maraş sahillerinin halka açılacağını açıklamasının ardından hükümet ortakları arasında çıkan tartışma krize dönüştü.
İktidardaki Ulusal Birlik Partisi (UBP) – Halkın Partisi (HP) koalisyonunun ortağı HP’nin koalisyondan çekilme kararı almasıyla birlikte Kuzey Kıbrıs’ta hükümet düştü.
Maraş’ın açılması kararı Ankara’da açıklandı
2015 yılında tamamlanan ve 2020 başında arızalanan Türkiye’den Kıbrıs’a su taşınmasını sağlayan “KKTC Su Temin Projesi”nin yeniden açılış töreni 6 Ekim’de Ankara’da Cumhurbaşkanlığı’nda düzenlenmişti.
Başbakan Tatar, burada yaptığı konuşmada “Bilindiği gibi Maraş tartışmasız bir şekilde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti toprağıdır” demiş ve Maraş’ın kendi kaderine terk edildiğini söylemişti. Tatar, konuşmasında Maraş sahillerinin perşembe günü halka açılacağını ve bu “milli meseleye” tüm siyasi partilerden destek beklediklerini aktarmıştı.
Ankara’da düzenlenen KKTC Su Temin Projesi’nin yeniden açılış töreni
İlk tepki Akıncı’dan: Demokrasi açısından yüz karası
Başbakan Tatar’ın açıklamalarına ilk tepki Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı‘dan geldi. Akıncı ilk olarak Akıncı, YSK kararı sonrası yeniden açılış töreninin Kıbrıs’tan Ankara’ya alınmasına tepki gösterdi.
Akıncı bu durumu “ülke demokrasisi açısından yüz karası” olarak nitelendirdi. “KKTC Su Temin Projesi”nin yeniden açılış töreni ilk etapta Kıbrıs’ta düzenlenmek istenmiş, ancak Kıbrıs Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Cumhurbaşkanlığı seçimleri sebebiyle bu törenin seçim kurallarına aykırı olduğunu söyleyerek törene izin vermemişti.
‘Maraş seçim malzemesi yapılıyor’
Özgür Gazete Kıbrıs’ta yer alan habere göre Akıncı, Maraş’ın açılmasına yönelik ise “BM ile çatışma içine girmeden, uluslararası hukuk içinde kalarak ve Maraş konusunu çözüme bir engel oluşturacak şekilde değil, çözüme katkı yapacak şekilde değerlendirmek gerekir” dedi.
Akıncı konuşmasına “BM Genel Sekreteri, seçimlerimizden sonra gayri resmi 5+1 toplantı çağrısı için hazırlıklarını yaparken, yine seçimlere ramak kala kapalı Maraş konusunda yapılmaya çalışılanlar Kıbrıs Türk halkını uluslararası alanda zor durumda bırakacak hatalı bir davranış anlamındadır” sözleriyle devam etti.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerine dört gün kala böyle bir törenin düzenlenmesini ve Maraş kararının açıklanmasını “seçim malzemesi” olarak değerlendiren Akıncı, “Cumhurbaşkanlığının sorumluluk alanına giren Maraş gibi önemli bir konunun seçimlerimize çok kısa bir süre kala açıkça seçim malzemesi yapılmış olmasının son derece yanlış olduğunu belirtmeyi görev biliyorum” dedi.
Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı
Senin: Dışişleri Bakanı bilgilendirilmedi
HP Genel Başkanı Yenal Senin, Parti Meclisi toplantısı sonrası basına yaptığı açıklamada koalisyondan çekildiklerini duyurdu. Ankara’da düzenlenen toplantıya ve alınan Maraş kararına tepki gösteren Senin, “Devletin bütünlüğü bozuldu, kurumları hiçe sayıldı” ifadelerini kullandı.
Yeni Düzen’de yer alan habere göre, Genel Başkan Senin konuşmasında Maraş kararıyla ilgili Dışişleri Bakanı Kudret Özersay‘ın bilgilendirilmediğini söyledi:
Tatar, herhangi bir bilgiyi hükümet ortağına vermemiştir. Özersay telefonla sorduğunda da bilgi vermemiştir. Bu tutarsızlık ve hükümetin bozulma sebebi Ersin Tatar’dır.
Fotoğraf: Yeni Düzen
‘Hükümetten çekiliyoruz’
Maraş konusunun uluslararası hukuka uygun biçimde ve seçim sonrasında ele alınması gerektiğini savunan Senin “HP’nin bugün yapılan açılımı destekleyen bir tutumu vardır. Bizim tutumuz 2015 yılından beri bellidir. Mevcut durum seçime müdahale olarak düşünülebilir ancak devlet bütünlüğünün bozulması bizim için önemlidir” dedi.
Senin, hükümetten çekildiklerini, ancak, yeni hükümet kurulana kadar sorumluluk üstleneceklerini söyledi.
Tatar’dan yanıt: Maraş milli mesele
Başbakan Tatar ise HP’nin hükümetten çekilmesi üzerine yaptığı açıklamada “Maraş’ın tarihi bir kararla Türkiye’nin de tam desteği ile açıldığı gün hükümetten çekilme kararı alması bize göre ülke yararına doğru bir karar değildir” dedi.
Söylenenin aksine Dışişleri Bakanı Özsaray’ın konuyla ilgili olarak önceden bilgilendirildiğini savunan Tatar, Maraş’ı “milli bir mesele” olarak gördüklerini söyleyen Tatar, Perşembe günü tüm halkı Maraş’ta yürümeye çağırdı.
Maraş neden önemli?
13 Ağustos 1974 tarihinde Kıbrıs Barış Harekatı‘nın son gününde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilmişti. TSK tarafından ele geçirildikten sonra Rum nüfusu Güney’e kaçtı.
Bölge, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin aldığı karar uyarınca hem yerleşime hem de iskana kapatıldı. 2016 yılına kadar kentte yalnızca Maraş İkon Kilisesi ziyarete açıktı, ancak burası da sonra ziyarete kapatıldı.
24 Nisan 2004’te oylanan Annan Planı’nın birinci aşamasına göre Maraş Güney Kıbrıs’a devredilecek yerler arasında yer alıyordu.
Comments