Doğru olmayan haber nasıl yayınlatılır?

Basında çok fazla “Apple’ın açığını bulan gence ödül teklif edildi” temalı doğruluktan uzak olan haberin yer almasına dikkat çekmek isteyen bilgisayar programcısı Utku Şen, youtube hesabı üzerinden bir video yayınladı.

Güvenlik açığı bulma sektöründe çalışan birçok kişi olduğunu belirten Şen’e göre basına yansıyan haberler ise gerçeklikten uzak ve para karşılığında yayınlatılan haberlerden oluşuyor.

‘Haberlerde yer alan paralar gerçekçi değil’

Şen’in aktardığına göre güvenlik açığı bulma sektöründe işler şu şekilde yürütülüyor. Önce açığı bulan kişi ilgili kuruma bir rapor yazıyor. Açığın derecesine ve ortaya çıkardığı etkiye göre ise şirketler kişiye 300 dolardan başlayan ve maksimum 50 bin dolara kadar çıkan paralar teklif ediyor.

Yani basında yer alan “Apple’ın açığını bulan gence sadece 1,5 TL teklif edildi” veya “200 bin dolar teklif edildi ama kabul etmedi” başlıklarıyla yayınlanan haberler çoğunlukla PR şirketleri aracılığıyla ortaya atılıyor.

‘Apple’ın açığını bulan görme engelli genç’

İddiasını desteklemek isteyen Şen, uydurma bir metin kaleme alarak “görme engelli bir gencin” gerçekte olmayan “Apple Video” isimli bir uygulamada açık bulduğunu yazıyor.

Şen, daha da ileriye giderek gencin “Bulduğu açıkla, Youtube üzerindeki bütün video başlıklarını değiştirebileceğini farkettiğini”, durumu Apple’a ve Microsoft’a bildiren kişinin hesabına “10 bin dolarlık hediye çeki tanımlandığını” belirtiyor.

Sahte haber ertesi gün yayınlandı

PR şirketleri aracılığıyla İhlas Haber Ajansı’na gönderdiği “Apple’ın açığını bulan görme engelli genç 10 bin dolar kazandı” başlıklı sahte haber ise ertesi gün hiçbir doğruluk kontrolünden geçirilmeden yayınlanıyor.

Haberi linkten okuyabilirsiniz. Olabildiğince absürd şekilde yazdım (yazım aşaması videoda). Olmayan "Apple Video" ürünü üzerinden Youtube'un açığının bulunması ve Microsoft'un ödüllendirmesi.. ve tüm bunların Kadıköy Trip İnternet Kafe'de yaşanması https://t.co/vJzDAkU9JT

— Utku Şen (@utkusen) August 11, 2020

11 Ağustos tarihinde haberi yayınlayan İHA, haberi sonrasında siteden kaldırıyor. Ancak haberi doğrudan ajanstan alan birçok haber sitesinde haber yer almaya devam ediyor.

Dünya basınında siber güvenlik ile ilgili bir gelişme olduğunda gazetelerin siber güvenlik muhabirlerinin konuyla ilgilendiğini ve kontrol ettiğini belirten Şen, Türkiye’de ise bu konularda tecrübeli gazeteci olmadığı için sıklıkla teknoloji ile ilgili sahte haberlerin hiçbir kontrolden geçmeden yayınlandığını belirtiyor.