ManşetKoronavirüs Salgını

ÇHD: Salgın koşullarında kayıtlı veya kayıtsız her mültecinin sağlık hakkı var

0

Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Türkiye’deki mültecilerin koronavirüs salgını süresinde tedavi olma haklarını açıklayan bir rehber yayınladı. Rehberde, kayıtlı olsun olmasın Türkiye’deki bütün mültecilerin tedavi olma hakları olduğu belirtildi.

Mültecilerin ağzından Türkçe, Arapça, Fransızca ve İngilizce dillerinde yazılan rehberde “Acil sağlık hizmetleri, vatandaşlar gibi benim için de ücretsizdir. Haklarıma riayet etmeyenlerin cezai ve hukuki sorumluluğu vardır” ifadeleri kullanıldı.

Yasalarca güvence altına alınıyor

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Anayasa ve diğer kanunlar uyarınca, sağlık çalışanlarının etik gereği tedaviyi sürdürmeleri gerektiği hatırlatılan rehberde mültecilerin sağlık hakkı şu maddeler üzerinden ele alındı:

Mültecilik, şartlı mültecilik veya ikincil korumaya başvuru yaptıysam

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu m.89/3/c; 5510sk.m.3/1/27 ve 60/1/c/2 maddelerine göre Genel Sağlık Sigortası kapsamındayım. Kanunun korumasında vatandaşların yararlandığı gibi yararlanabilmeliyim. Başvurumun kabulü şart değil, başvuru yapmış olmam yeterli.

Başvurum ya da belgem yoksa

İnsanım ve Türkiye’deyim. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre Devlet, benim yaşam ve sağlığımı korumakla yükümlüdür. Bu yükümlülük Anayasa’nın 90/5 maddesi gereğince iç hukuktaki kanun ve yönetmeliklerden önce gelir. Kısacası “hukuk” vatandaşlar gibi benim de muayene ve tedavi edilmemi emrediyor. Devlet’in yükümlülüklerini icra edecek olan görevliler siz sağlık sunucularısınız.

Turist değilim

25541 sayılı Yönerge 13/e maddesi, bu Yönerge’nin mültecileri, sığınmacıları ve bu statülere başvuru yapanları, vatansızları, insan ticareti mağdurlarını kapsamadığını hüküm altına almıştır. Turistlerden istenebilecek ücretler benden talep edilemez. Geçici Koruma kapsamında Türkiye’de isem, yani ülkemden ayrılmaya zorlanmış, şiddet ortamından kitlesel olarak kaçarak, ya da o dönemde bireysel olarak gelmişsem Geçici Koruma Yönetmeliği m.27’ye göre, zorunlu ve temel sağlık hizmetleri ücretsizdir; ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerinde ise genel sağlık sigortalılar için olan bedelden fazla bedel talep edilemez.

İhbar etme, tedavi et

Hekimin ve diğer sağlık görevlilerinin ihbar yükümlülüğü suç varsa ortaya çıkar (Türk Ceza Kanunu m. 279/1). Türkiye sınırlarına izinsiz girmek, Türkiye’de izinsiz kalmak, belgesiz olmak vb. fiiller suç değil, kabahattir. Ceza Kanununu ilgilendiren bir durum yoktur. Bu fiillerin neticesi en fazla idari para cezası, sınır dışı edilme vb. işlemlerdir. Kaldı ki uluslararası koruma gerektiren bir hal içinde olduğum anlaşılırsa bunlar da uygulanmaz.

İhbar edilmem halinde durum anlaşılana kadar tedavi olamayabilirim, tedavim yarıda kalabilir veya tam iyileşemeyebilirim. Ahlaki değer yargılarına, keyfine, kendi doğrularına göre değil hukuka göre hareket et, sağlık hakkımı öncelle, bile bile ihbar etme; sağlık hakkımı, yapmaya mecbur olmadığın bir işlemle engelleme.

 

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.