Kamu kurumları için Kürtçe hala ‘bilinmeyen bir dil’

Türkiye’de yaşayan yaklaşık 20 milyon Kürt, anadilde eğitimin yanı sıra, kamu kurumlarında anadillerinde hizmet de alamıyor. İstanbul Havalimanı, toplu ulaşım araçları ve Sağlık Bakanlığı’nın destek birimi ve çağrı merkezlerinde çok sayıda dilde hizmet verilmesine karşın, bunlar arasında Kürtçe’nin yer almaması eleştirilere neden oluyor.

Sağlık Bakanlığı Uluslararası Hasta Destek Birimi ve Çağrı Merkezi’nin hizmet verdiği altı dil arasında Kürtçe olmayışı Meclis gündemine taşındı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, Bakan Fahrettin Koca’nın yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Soru önergesinde, Sağlık Bakanlığı’nın, geçtiğimiz günlerde bakanlık bünyesinde yürütülen tercümanlık hizmetlerinin Arapça, Farsça, Rusça, İngilizce, Almanca ve Fransızca yapıldığına dair afişleri sağlık kurumlarına dağıttığını hatırlatan Güzel, bu afişler arasında Kürtçenin bulunmadığını söyledi.

Mezopotamya Ajansı’nda yer alan habere göre  İçişleri Bakanlığına bağlı 112 Acil Çağrı Merkezlerinde de İngilizce, Arapça, Almanca, Rusça ve engelli yurttaşlar için “engelsiz 112” hattı mevcutken bu hizmetin yine Kürtçe olarak verilmediğini hatırlatan Güzel, önergesinde şu soruları sordu:

“Sağlık Bakanlığı bünyesinde yürütülen tercümanlık hizmetlerinde Kürtçenin olmamasının gerekçesi nedir? Kürt yurttaşlar Kürtçenin sağlık hizmetleri kapsamına alınmamasını ciddi bir ayrımcılık olarak düşünmektedir. Temel görevi fiziksel, psikolojik, ruhsal her türlü sağlık halini sağlamak olan Bakanlığınız Kürt yurttaşlara ayrımcı politika mı uygulamaktadır?  Anadilleri Kürtçe olan ve Türkçe bilmeyen yurttaşların tedavi süreçleri nasıl ilerlemektedir? Hasta ve doktor arasındaki diyalog nasıl sağlanmaktadır? Bakanlığınızın bu konuya dair bir çalışması var mıdır? Anadilinde sağlık hizmeti almak her yurttaşın en temel insan haklarından biri iken Kürtçenin tercümanlık hizmetleri kapsamına alınması için yeni bir düzenlemeye gidilecek midir?”

‘İstanbul Havalimanı’nda 36 dil, 80 lehçenin arasında Kürtçe neden yok’  

HDP milletvekili Meral Danış Beştaş da Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’ın yanıtlaması istemi ile verdiği soru önergesinde, İstanbul Havalimanı’nda 36 dil ve 80 lehçede başlatılan çeviri hizmetlerine Kürtçe’nin neden eklenmediğini sordu. Beştaş, uçak ve diğer toplu taşıma araçlarında Türkçe’nin yanı sıra İngilizce ve Arapça anonslar yapıldığını belirterek, “Nitekim bu uygulama anadili farklı olan yurttaşlar için olduğu kadar yurtdışından gelenler için de elzem bir uygulamadır” dedi.

Çeviri sisteminin her bankoda bulunan akıllı tabletler yoluyla verildiğini anlatan Beştaş, İstanbul Havalimanı’nda başlanılan anlık çeviri sistemi ile 36 dilde ve 80 lehçede yolculara hizmet verildiğini ifade eden Beştaş, Meclis Başkanlığı’na verdiği önergesinde Bakan Turhan’dan şu sorulara yanıt istedi:

• Kamusal alanda anadil kullanımının en kritik olduğu alanlardan birisi de toplu taşıma araçları olup neden Türkçe ve İngilizce’nin yanı sıra Kürtçe çeviri yoktur ve Kürtçe hizmet verilmemektedir?
• Uçak anonslarının son derece kritik olduğu ve bu konuda çokça idari başvuru da olduğu halde neden bugüne değin uçaklarda ve havalimanlarında Kürtçe anons yapılmamakta ve Kürtçe çeviri hizmeti verilmemektedir?
• İstanbul Havalimanı için geliştirilen ve 36 dil, 80 lehçede çeviri olanağı sunan sisteme neden Kürtçe eklenmemiştir?
• Kürtler neden ayrımcılığa maruz kalmaktadır?
• Urduca çeviri Kürtçe çeviriden daha mı elzemdir?
• Kürtler yurttaş değil mi?
• Kürtler yolculuk yapmıyor mu, Kürtler uçağa binmiyor mu?
• Kürtler ulaşıma dair vergi vermiyor mu? Neden Kürt yurttaşların ödediği vergiler kendilerine kamu hizmeti olarak dönmüyor?
• Anonsları anlamadığı için zarara uğrayan Kürt yurttaşların mağduriyetleri gideriliyor mu?
• Uçaklar ve havalimanları başta olmak üzere toplu taşıma araçlarında Kürtçe anons yapılması ve Kürtçe çeviri olanağının sağlanması için gerekli çalışmalar nede zaman yürütülecektir?