Elektrikli otomobiller çevre dostu mu?

Büyük ölçüde fosil yakıt kullanımına bağlı karbon emisyonlarının sebep olduğu iklim krizi tüm dünyayı tehdit ederken, benzin ve dizelli araçların yerini alması planlanan elektrikli araç üretimi de giderek yaygınlaşmaya başladı.   Araba üreticileri 2020’yi elektrikli araçların yılı yapmak için hazırlanıyor. Veri şirketi IHS Markit’e göre, elektrikli araç modellerinin sayısı 2020 yılının sonunda 100’den 175’e çıkacak. 2025’te ise 330’dan fazla olması bekleniyor.

Dünyadaki bu değişim Türkiye’de yakından takip ediyor. Türkiye’nin Otomobil Girişim Grubu (TOGG) tarafından yapılacak proje kapsamında 2022 yılında satışa sunulacak elektrikli C-SUV ve C- Sedan modellerinin tanıtımı bu hafta gerçekleştirildi. Modeller, hem yerli üretim olması hem de elektrikli olması sebebiyle büyük ilgi gördü.  Peki, elektrikli araç üretimi Türkiye için ne anlama geliyor? Elektrikli otomobiller gerçekten de doğa dostu bir alternatif mi?

TOGG tarafından 2022’de piyasaya sunulacak yerli otomobilin tanıtımı

Bozoğlu: Bireysel araç kullanımı terk edilmeli

Yeşli Gazete’ye konuşan TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baran Bozoğlu,  “Hiç kuşkusuz çevre sorunlarının çözülebilmesi için ulaşım probleminin de, yani fosil yakıta dayanan ulaşım yaklaşımının, çözülmesi gerekiyor” dedi. Bunun için öncelik olarak raylı sistemler gibi çevre dostu toplu taşıma araçlarının yaygınlaştırılması gerektiğini belirten Bozoğlu, “Bireysel bir araç kullanım yöntemi olan otomobilin 21. Yüzyılda olabildiğince terkedilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baran Bozoğlu

Öte yandan, ülkemizde her bölgede raylı sistem olmaması ve daha pratik görüldüğü için otomobil kullanımının yaygın olması sebebiyle çok kısa vadede otomobilden kurtuluşun olmayabileceğini belirten Bozoğlu, elektrikli otomobillerin bu anlamda bir çözüm önerisi olarak uygulanan bir yöntem olarak ortaya çıktığına değindi.

‘Elektriğin kaynağını sorgulamak gerek’

Elektrikli araçları çevre dostu diye nitelendirmeden önce araçlarda kullanılan elektriğin nereden elde edildiği en az benzin ve dizel ile çalışan araçlar kadar kritik bir önem taşıyor. Araçların kullanacağı elektriğin de yenilebilir enerji kaynaklarından elde edilmesi gerektiğini söyleyen Bozoğlu, “Elektrikli araçları kullanabilirsiniz, üretebilirsiniz ama eğer bu elektriğin kaynağı kömürlü termik santraller ve fosil yakıta dayanan santraller ise iklim krizine ve hava kirliliğine karşı bir mücadele yöntemi olmayacaktır” dedi.

Türkiye’de elektrik fosil yakıttan üretiliyor

Türkiye’nin elektrik arzının yüzde 88’e yakını fosil yakıta dayandığını hatırlatan Bozoğlu “Dolayısıyla enerjimiz sera gazı emisyonu üreten teknolojiler ile sağlanıyor. Öte yandan elektrik üretiminde de hala yeni termik santrallerin planlama aşamasında olduğunu görüyoruz. Ve son günlerde de özelleştirilen termik santrallerin de sürdürülebilir hale gelmesi için mevzuat değişiklikleri yapıldığını görüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Üretim süreci de dikkate alınmalı

Elektrikli araçlarla ilgili bir başka sorun ise araçların üretim aşaması. Bireysel araba kullanımının artmasının aynı zamanda madenciliğin artması anlamına geldiğini söyleyen Bozoğlu, üretim sürecinde doğal kaynakların tükendiğini, yoğun su tüketimi yapıldığını belirtti.

‘Bu teknoloji toplu taşımada da kullanılmalı’

Türkiye’nin elektrikli araç üretmesi, bu teknolojiye sahip olması kendi markasıyla bunu yapması gibi gelişmelerii oldukça olumlu bulduğunu söyleyen Baran Bozoğlu, çevre dostu bir yaklaşım için şu noktalara dikkat edilmesi gerektiğini söyledi:

Buradaki temel mesele tüketimin azalması. Tüketim azalmadan çevre sorunlarının çözümü oldukça maliyetli olacaktır. Tüketimi olabildiğince azaltan yöntemlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının önceliklendirilmeli.

Türkiye’deki otomobil üretimi bu teknolojinin toplu taşımada da kullanılmasının önünü açmak lazım. Yani otomobil çıkartmak ve bunun lansmanının yapmak önemli ama öte yandan elektrikle çalışan, raylı sistemlerinin, tren sistemlerinin, metro sistemlerinin ve otomobil sistemlerinin tanıtılması oldukça olumlu olacaktır. Dilerim önümüzdeki günlerde bu konuda da adımlar atılır.