By 
Ruhi Su, batı müziği eğitimi almış ve operalarda başroller oynamış olmasına rağmen, sazıyla ve sözüyle, özünde polifonik karakterler taşıyan halk müziğimiz üzerinden yürümeyi tercih etti. 1940’lı yıllardan başlayarak ülkemizdeki koro müziğinin gelişmesi için çabaladı. Ona göre çağdaşlığın bir ölçütü de çok sesli müzikte gelinen yerdi. Batı tekniği ile işlenmiş müziğimizi dinlerken de kendi dilimizi ve kendi yaşantılarımızı bula bula çok sesliliğin tadını anlamaya alışacak ve böylece bu müzik içerisindeki yerimizi alabilecektik. Bugün dünyanın dört bir tarafında çok sesli müziğimizi başarıyla temsil eden korolarımızın varlığı Ruhi Su’nun öngörüsünün ne kadar yerinde olduğunu da kanıtlıyor.
Musiki Muallim Mektebi‘nde bir yandan da türküler üzerine çalışmalarını sürdüren sanatçı, okuldaki arkadaşlarıyla birlikte bir “Müzik Öğretmenliler Korosu” kurmuştu. Bu koronun başına da, hocaları Ahmet Adnan Saygun‘u getirmişlerdi. Koronun adı döneme ait belgelerde “Ses ve Tel Birliği Korosu” olarak geçer. Bu, onun ilk koro çalışmasıdır.
Hiç vaz geçmedi
İkinci koro çalışmasını, 1944-47 yılları arasında, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi‘nde oluşturduğu koro ile birlikte yürütmüştür. Bu koro, zaman zaman kapatılıp yeniden açılarak, aralıklarla çalışmalarını sürdürdü. Koro bir süre sonra engellendi, sonra bir kez daha denedi ve o da uzun sürmedi. 1951 TKP tevkifatı ile tutuklandığında koro da sona erdi.
Ruhi Su, hapishane yaşamı boyunca da kısa dönemli koro çalışmalarına devam etmişti. 1952’ de Harbiye Cezaevi’nde mahkûmlardan oluşan bir koro kurdu. Mahkûmlardan türküler derleyerek bunları bu koro ile seslendirdi.
Bu yıl 45’nci yaşına giren Ruhi Su Dostlar Korosu, sanatçının en uzun soluklu korosu oldu. Ruhi Su 1975 yılında Dostlar Tiyatrosu içerisinde Dostlar Korosu’nu kurmuştu. 12 Eylül 1980’e kadar bu koroyla albümler yaptı, konserler verdi. 12 Eylül darbesi koşullarında koro faaliyetlerine ara verdi. Sonra Ruhi Su’nun hastalık dönemi başladı. Tedavi için yurt dışına çıkışı engellendi. Pasaport verildiğinde artık iş işten geçmişti. Ruhi Su 20 Eylül 1985 yılında aramızdan ayrıldı
Ruhi Su’nun aramızdan ayrılışını takip eden yıllarda koro üyeleri yeniden bir araya gelerek koronun adını Ruhi Su Dostlar Korosu olarak değiştirdi.
İşte bu koro, bu yıl 45’nci yaşında. Bu uzun soluklu tarihe geri dönüp baktığımızda amatör bir ruhla bu geleneğe hizmet eden yüzlerce koro- müzik emekçisinden söz etmek mümkün.
Ruhi Su’dan sonra koro Timur Selçuk, Sarper Özsan, Cenan Akın gibi 11 koro şefiyle çalışmalarını sürdürdü. Ruhi Su Dostlar Korosu 45’nci yılında Haluk Polat ile çalışmalarına devam ediyor.
Hüseyin Tutkun.
Ruhi Su’nun izinde 44 yıl
Bu yılın 26 Aralık günü hayata veda eden Hüseyin Tutkun 1956’da Sivas’ın Suşehri ilçesinde doğdu. Kuştepe Lisesi’nde okuduğu yıllarda tiyatro kolunun sergilediği Necati Cumalı’nın “Vur Emri” adlı oyununda Halil ve Cevat Fehmi Başkut’un “Sana Rey Veriyorum” adlı oyununda da Dr. Ramazan Cankurtaran ana karakterlerini oynadı. Bu rollerdeki başarısıyla Genco Erkal, Mehmet Akan ve arkadaşları tarafından kurulan Dostlar Tiyatrosu’nun kadrosunda oyuncu olarak yer aldı.
Tutkun, Dostlar Tiyatrosu’nun Şişli Ümit Tiyatrosu’nda sahnelediği “Düşmanlar” oyununda oynadığı günlerde Dostlar Korosu’na katıldı. Bu kararı ile tiyatrocu sanatçılığı yerini müzik yaşamına bıraktı. Koronun konserlerinde ve albüm kayıtlarında korist olarak yer aldı.
İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda (günümüzün İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı) Türk müziği nazariyatı; Timur Selçuk’ tan klasik armoni, Türk müziği armonisi ve çalgı bilgisi; Ali Perret ve Kamil Özler’den caz armonisi; Orhan Dağlı’dan bağlama; Muammer Sun’dan çocuk şarkısı besteleme; Sarper Özsan’dan form bilgisi ve Ayşen Katipoğlu’ndan piyano eğitimi aldı.
Timur Selçuk ve Ruhi Su Dostlar Korosu, Şan Tiyatrosu, 1986.
Timur Selçuk ve Sarper Özsan’ın ardından 1987-1989 yıllarında Refik Köksal ile birlikte Ruhi Su Dostlar Korosu’nu yönetti.
Hüseyin Tutkun “Selenler” müzik grubunun kurucularındandır. Aynı zamanda “İstanbul Selenler Oda Korosu”nun ve “Evrensel Kültür Korosu”nun da şefliğini üstlenmişti.
Timur Selçuk’lu yıllar
Tutkun, 1990’ da Timur Selçuk’ un “Bir Uzay Masalı” pop operasında Selçuk’un asistanlığını yaptı. Müzisyen arkadaşlarım Selim ve Kerim Altınok kardeşler Hüseyin Tutkun’u şöyle anlatıyor:
” Yine bir Aralık ayıydı, 31 yıl öncesinde… Seni gençlik yıllarımızda, Timur Selçuk’un Taksim’deki müzik dershanesinde tanımıştık. Armoni sınıfının en iyi öğrencilerinden, Timur Hoca’nın gözdesi, Hüseyin Tutkun… Sonra eserler vermeye başladın. Koraller yazdın. Ruhi Su Dostlar Korosu’nun şefliğini yaptın. O kadar insancıl ve naif bir kişiliğin vardı ki, İstanbul’un keşmekeşine dayanamayıp daha sakin, sessiz bir köşeye çekildin… Yıllar sonra bir gün cep telefonunu bulup aradığımızda, onca yıl sonra aynı heyecanla konuşmaya başladık. Hep şakacıydın, bizi telefonda kahkahalarla güldürürdün. Bize şiirler yazıp göndermiştin. Telefonda sözleşmiştik, müzik topluluğumuz 3X2 için çok sesli bir beste yapacaktın, biz de seslendirecektik. Olmadı, olamadı… Kaybından büyük üzüntü duyuyoruz. Yetiştirdiğin güzel evlatların ve öğrencilerin, senin ışığını dünyaya yaymaya devam edecek…”
1993 Sivas olaylarında sağ kurtulan aydınlardan Zerrin Taşpınar’ın katliamı anlatan “Tavra” ırmak şiirini besteledi ve 1998 yılında bu yapıtıyla Sevda Cenap And Vakfı’nın “Özel Özendirme Ödülü”nü aldı.
Hüseyin Tutkun oyun müzikleri de besteledi. Haldun Taner’in “Vatan Kurtaran Şaban”, Mine Bayrakeri’nin “Dost- Yanar içim, Göynür Özüm”, eşi Aynur Tutkun’un 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü için senaryosunu yazdığı “Ben Kadınım” oyununun müzikleri de Tutkun’ a aittir.
2000 yılından Çerkezköy’e yerleşen Tutkun, burada bir Müzik Uygulama Atölyesi kurdu. Aynı zamanda yetişkinler ve çocuklar için eşlik orkestraları da kuran Tutkun, “Çerkezköy ÇYDD Çok Sesli Korosu”nu, “Çerkezköy Belediyesi Çok Sesli Gençlik Korosu”nu, “Çerkezköy Belediyesi Çocuk Korosu”nu kurdu ve yönettti. Daha önce kurduğu “İstanbul Selenler Oda Korosu”ndan yola çıkarak “Çerkezköy Selenler Çok Sesli Korosu”nu da hayata geçirdi. Bu korolar Tutkun’un yönetiminde İstanbul ve Ankara’ da düzenlenen konserlerde sahne aldı.
Müzik yaşamı boyunca yetişkinler ve çocuklar için çok sesli koro müzikleri üreten Hüseyin Tutkun’un birçok yapıtı bugün Ruhi Su Dostlar Korosu repertuvarında bulunuyor: Sözleri şair Hasan Hüseyin Korkmazgil’ e ait olan halk türküsü “Leylim Yar/ Sabah Güneşi Doğmuş”, “ Aşnamdan Ayrıldım/ Ya Hızır Semahı”, “Hana Vardım Han Değil”, “Yenice Yolları” ile düzenlemesini Ruhi Su Dostlar Korosu koristlerinden Yusuf Başaran ile birlikte yaptıkları “Kaşların Dedi Beni” ve yine Ruhi Su’ nun 1982 yılında Adana-Saimbeyli’ den derlediği ve İstanbul Selenler Oda Korosu ile yorumladıkları bir eşkiya türküsünden çok seslendirdiği “ Develioğlu” türküleri koromuzun vazgeçilmez konser yapıtlarından.
Ruhi Su Dostlar Korosu, 45 yıllık bu uzun yolculuğunda Ruhi Su ve Sümeyra Çakır’dan başlayarak çok sayıda emekçisini kaybetti, ama gelenek bugün de devam ediyor. Ruhi Su’nun emaneti geriden gelenler tarafından devralınıyor ve geleceğe taşınıyor. Bu gün de genç koristler Hüseyin Tutkun’dan bu emaneti devraldılar.
Ruhi Su’nun, Sümeyra Çakır’ın, Hüseyin Tutkun’un ve bugün aramızda olmayan dostlarımızın hizmet ettiği gerçeklerin demi, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da kılavuzumuz olsun.
Comments