By 
Tarihin en yüksek haziran sıcaklarının ölçüldüğü Avrupa’da, Copernicus Gözlem Programı’nın son çalışmasında, havadaki ozon seviyesinin günün en sıcak saatlerinde çarpıcı şekilde arttığı belirlendi.
Haziran ayında özellikle de Orta Avrupa’da etkili olan aşırı sıcaklar, ölümcül hava kirliliğine yol açan maddelerin yoğunlaşmasına neden oldu. Avrupa Uzay Ajansı bünyesinde faaliyet gösteren Copernicus Atmosfer Gözlem Programı, ozon seviyelerinin hafta boyunca nasıl değişim gösterdiğine dair görseli euronews ile paylaştı.
Euronews’in 11-16 Haziran tarihlerinde ozon seviyelelerinin videosuyla da yaptığı karşılaştırmada, yeni yayımlanan animasyon günün en sıcak saatlerinde ozon seviyelerinin çarpıcı bir şekilde arttığını gözler önüne serdi.
Mustafa Bag’ın haberine göre, Copernicus Gözlem Ajansı yetkilisi Vincent- Henri Peuch, yüksek atmosferik ozonun güneş ışığının yoğunluğuna bağlı olduğuna işaret etti.
Azotdioksit (fosil yakıtlar tarafından yayılan azot oksitin yer seviyesindeki ozonla birleşmesinden oluşan toksik gaz) ve ısı dalgaları sırasında daha yoğun bir şekilde salınan uçucu organik bileşiklerden oluşuyor. Diğer yandan güneş ışığı sadece ilkbahardan yaz sonuna kadar geçen süre zarfında ozon kirliliğini tetikleyecek güce ulaşıyor.
Ozon seviyesi, metreküp başına 100 – 120 mikrogram civarında (µg / m³) normal kabul ediliyor. Ancak Dünya Sağlık Örgütü’ne göre Avrupa‘da geçen hafta ozon seviyesi 180 mikrogram seviyesinin üzerinde bir noktaya ulaştı. İnsan sağlığına doğrudan zarar veren alarm seviyesi ise 240 mikrogram olarak kabul ediliyor.
Avrupa Çevre Ajansı, bu eşiğin aşılması durumunda hükümetlerin ölümcül risklere karşı kamuoyunu bilgilendirmesinin zorunlu olduğunu belirtiyor. Çeşitli çevresel etkenlerin yanı sıra iklim değişikliği ve iklimi tetikleyen faktörlere bağlı artan sıcak hava dalgaları, ozon kirliliğini daha da arttırıyor. Bu durum ölümcül sonuçlara bile yol açabiliyor. Uzmanlara göre insan sağlığı için ideal olan ozon seviyeleri 120 mikrogram olmalı.
Haziran, kayıtlara geçen en sıcak ay oldu
Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S), Haziran’ın yeryüzünde kayıtlara geçen en sıcak haziran ayı olduğunu açıklamıştı. Avrupa Birliği için C3S tarafından hazırlanan rapora göre, geçen ay Avrupa genelinde sıcaklıklar, mevsim normallerinin ortalama 2 derece üzerinde ölçüldü. Ayın son günlerinde ise özellikle Fransa, Almanya ve kuzey İspanya’da sıcaklıklar mevsim normallerinin 6-10 derece üzerine çıktı. Küresel olarak ise Haziran 2019, bir önceki en sıcak ay olan Haziran 2016’ya göre yaklaşık 0,1 derece daha sıcak geçti.
C3S Başkanı Jean-Noel Thepaut, “Yerel sıcaklıklar bu tahminlerin altında veya üstünde olmasına rağmen verilerimiz Avrupa’nın güneybatı bölgesindeki sıcaklıkların haziran ayının son haftasında alışılmadık derecede yüksek olduğunu gösteriyor” dedi. Thepaut, bu sıcaklıklar istisnai olmasına rağmen iklim değişikliği nedeniyle gelecekte bu gibi olayların daha çok görülmesinin mümkün olduğunu bildirdi.
Uzmanlar da sıcaklıklardaki artışın insan kaynaklı küresel ısınmanın bir sonucu olarak meydana gelen sıcak hava dalgasından kaynaklandığını belirtiyor. Geçen ay sıcak hava dalgasının etkisiyle Fransa‘da 45,9 dereceyle ülke tarihindeki en yüksek sıcaklık ölçülürken, İspanya’da sıcaklığın 40 dereceyi bulması nedeniyle orman yangınları görülmüştü. Almanya, Polonya ve Çekya‘da da geçen hafta en yüksek sıcaklıklar kayda geçmişti.
Comments