ManşetTürkiyeUncategorized

Türkiye’nin ‘çocuk işçi’ karnesi: Sayıları 2 milyona dayandı, çalıştırılırken ölüyorlar

0

Türkiye’de çalıştırılan her 10 çocuktan sekizi güvencesiz. Yalnızca mayıs ayında dokuz, beş yılda 315 çocuk iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

12 Haziran, Birleşmiş Milletler’in (BM), çocuk işçiliğine karşı farkındalık oluşturmak amacıyla ilan ettiği Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü. Ancak rakamlar endişe verici. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de çocuk işçi sayısı 2 milyona dayandı. Her 10 çocuktan 8’i güvencesiz çalışıyor. Bu durumdaki her üç çocuktan biri beslenme ve ısınma ihtiyacının yeterince karşılanamadığı ailelerde yaşıyor.

Çocukların yüzde 22’si çalışıyor

Yaklaşık 23 milyonluk bir çocuk nüfusunun bulunduğu Türkiye’de “Hanehalkı işgücü araştırması” sonuçlarına göre, 2017’de 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı yüzde 20.3 iken bu oran 2018’de yüzde 21.1’e yükseldi. Cinsiyet bazında bakıldığında ise 2017’de işgücüne katılma oranı erkek çocuklarda yüzde 28.5 iken aynı oran kız çocuklarında yüzde 11.8 oldu. Bu oran, 2018’de erkek çocuklarında yüzde 30’a yükseldi; kız çocuklarında ise aynı kaldı. Türkiye’de çocuk işçiliği ve iş cinayetleri raporuna göre, 2013’ten 2018’in ilk 5 ayına kadar 319 çocuk iş cinayetinde yaşamını yitirdi.

Miras bırakılan yoksulluk

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomi ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) araştırmasına göre,  Türkiye’de yaklaşık her üç çocuktan biri, başka bir deyişle 7 milyondan fazla çocuk şiddetli maddi yoksunluk çeken hanelerde yaşıyor. Uzun süren gelir yoksulluğunun bir sonucu olan maddi yoksunluk, yetişkinlerde geçici olabilirken çocuklarda genelde ömür boyu sürüyor ve sonraki nesillere aktarılma riski taşıyor. Türkiye’de yaşayan çocukların yüzde 74.6’sı evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayan hanelerde yaşıyor. Yüzde 51.3’ü de son 12 ay içerisinde ev kirasını, elektrik, su, gaz ve kredi kartı faturalarını planladığı gibi ödeyemeyen hanelerde ikamet ediyor.

AKP yılları…

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin hazırladığı ‘AKP İktidarında İş Cinayetleri ve Çocuk İşçiler’ başlığını taşıyan rapora göre de AKP’nin iktidarda olduğu yıllarda tablo iyice vahim bir hal almış durumda. 2003-2017 yılları arasında iş kazası geçiren 2 milyon 38 bin 803 işçinin yüzde 2’si (37 bin 445) çocuklardan oluşuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine bakıldığında, söz konusu zaman diliminde iş kazası geçiren çocuk işçi sayısında yüzde 2 bin 747 oranında artış yaşandığı görülüyor.

3 bine yakın küçük çocuk iş kazası geçirdi

 Rapora göre, 2003-2017 yılları arasında 14 yaşından küçük 2 bin 897 çocuk iş kazası geçirdi. Bu çocuklardan 3’ü hayatını kaybetti. Bu 15 yılda iş kazası geçiren 14 yaşından küçük çocuk sayısında ise yüzde 3 bin 367 artış yaşandı. 2013 yılında 3 çocuk iş kazası geçirirken, 2017 yılında bu sayı tam 37 kat artarak 113’e yükseldi. SGK kayıtlarına göre, bu yıl kaza geçiren 14 yaşındaki küçük çocuk sayısı ise bin 109.

Çalıştırılan çocuk ölümlerinde büyük artış

Yine SGK verilerine göre, 2003 ve 2004 yıllarında 14 yaşından küçük 502 çocuk iş kazası geçirirken, kayıtlara herhangi bir ölüm vakası geçmedi. Buna karşın 2005 yılında meydana gelen 230 iş kazasında 1 çocuk hayatını kaybetti. 2018 yılına gelindiğinde ise basına yansıyan haberlere göre 14 yaşından küçük 23 çocuk yaşamını yitirdi. Buna göre, hayatını kaybeden 14 yaşından küçük çocuk sayısında yüzde 2200 artış yaşandı.

Her gün 6 çocuk işçi yaralanıyor

2003-2017 yılları arasında 15-17 yaş grubundan 34 bin 548 çocuk/genç işçi iş kazası geçirdi. 113 çocuk iş kazası nedeniyle sürekli iş göremez hale geldi. Meslek hastalığına yakalanan çocuk sayısı ise 35. Veriler, son 15 yılda Türkiye’de 15-17 yaş grubundan 6 çocuk işçinin her gün iş kazalarında yaralandığını ortaya koyuyor.

Ölümlerde artış yüzde 4300

Rapora göre, 2003-2017 yılları arasında yaşanan iş cinayetlerinde 116 çocuk/genç işçi hayatını kaybetti. 2018 yılında ise en az 44 çocuk/genç işçi iş cinayetlerinde öldü. Bu sayı 2003 yılında yalnızca 1’di. 2003-2018 yılları arasında ölen çocuk/genç işçi sayısındaki artış ise yüzde 4300 olarak kayıtlara geçti.

İİlgezdi, “Veriler çocuk işçiliğine bağlı olarak iş kazaları ve cinayetlerinin her geçen gün arttığını gösteriyor. İşletmeler çocuk/genç işçiliğini ucuz işgücü olarak gördüğü için kârlarını artırırken, firma menfaatleri gözetilerek çalıştırılan çocuk/genç işçiler emek sömürüsüne maruz bırakılıyor. Bu bağlamda çocuk/genç işgücü sorunu giderek daha yakıcı bir hale geliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bir ayda 9 çocuk çalışırken öldü

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, mayıs ayı iş cinayetleri raporunu açıkladı. Buna göre, yalnızca mayıs ayında 9’u çocuk, en az 163 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Yaşamını yitiren çocukların dördü, henüz 15 yaşında bile değildi. Çocuk işçi cinayetleri tarım, kimya, ağaç, metal ve taşımacılık işkollarında yaşandı.

Rapora göre, mayıs ayında 12 kadın ve 6 göçmen işçi de yaşamını yitirdi. En çok iş cinayeti tarım, inşaat, taşımacılık, madencilik, belediye/genel işler, ticaret/büro, metal, konaklama/eğlence, kimya ve sağlık işkollarında gerçekleşti. Ölüm nedenleri arasında trafik/servis kazaları yine başı çekerken, bunu yüksekten düşme ve zehirlenme/boğulma vakaları takip etti. En çok iş cinayetinin yaşandığı iller ise İstanbul, Antalya, Bursa, Urfa, İzmir ve Kocaeli olarak sıralandı. Mayıs ayında yaşamını yitiren işçilerin 5’i (yüzde 3,06) sendikalı, 158’i ise (yüzde 96,94) sendikasızdı. Bu yılın ilk beş ayında iş cinayetlerinde can veren işçi sayısı 716’ya ulaştı

Dünyada 73 milyon çocuk tehlikeli işlerde çalıştırılıyor

Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) raporuna göre de, tüm dünyada 73 milyonu “tehlikeli” işlerde olmak üzere halen 152 milyon çocuk işçi bulunuyor. Çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri olan çocuk işçiliği, “Çoğu kez çocukları çocukluklarını yaşamaktan alıkoyan, potansiyellerini ve saygınlıklarını eksilten, fiziksel ve zihinsel gelişimleri açısından zararlı işler” olarak tanımlanıyor.

 

 

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.