Mezopotamya Su Forumu: Yaşam için su, barış için su!

Süleymaniye Üniversitesi’nde gerçekleştirilen Mezopotamya Su Forumu’nda alandaki su kaynaklarında gözlemlenen tahribata dikkat çekildi, bölge ülkelerine işbirliği çağrısı yapıldı.

Irak Kürdistan Bölgesel yönetiminin Süleymaniye kentinde gerçekleştirilen 1. Mezopotamya Su Forumu’nun (MSF) sonuç deklarasyonu yayınlandı. Deklarasyonda forumda yapılan tartışmaların özeti “Yaşam için su, barış için su” şeklinde özetlendi.

15 ülkeden 150’yi aşkın katılım

Evrensel Gazetesi’nde yer alan habere göre, 6-8 Nisan 2019 tarihlerinde düzenlenen MSF’ye aralarında Dicle’yi Yaşatma Kampanyası ve Mezopotamya Ekoloji Hareketi’nin de bulunduğu bir çok sivil toplum örgütü katıldı. İki yıllık bir hazırlığın ardından Süleymaniye Üniversitesi’nde gerçekleştirilen forum, çok sayıda sunum, atölye, müzikli bildiri ve fotoğraf sergilerine ev sahipliği yaptı. 15 ülkeden 150’nin üzerinde katılımcının yer aldığı MSF’nin ikincisinin Diyarbakır’da yapılması kararlaştırıldı.  

Su saldırı altında

“Mezopotamyada su saldırı altında” başlığını taşıyan sonuç bildirgesinde sulara yönelik tehdit ve tahribatlar şu şekilde ifade edildi:

“Aşırı su çekilmesi, sulak alanlar ve bataklıkların kurutulması, ormansızlaştırma, çok fazla sulama projeleri, yetersiz drenaj edilmiş araziler, yüzeysel pestisit ve gübre akışı, endüstri ve konutlardan gelen atık suların yetersiz veya hiç arıtılmaması sonucu oluşan kirlilik, akarsulara yaygın şekilde büyük ve üst üste yapılan küçük (HES’lı ve HES’siz) baraj ve setler, yer altı sularının artan şekilde sömürülmesi, akarsuların kanallara yönlendirilmesi, su havzaları arası su transfer sistemleri ve fosil yakıtlara dayalı iklim değişikliğinin tahribatları kaygı verici şekilde su döngülerini bozup yerel ve bölgesel düzeyde ciddi su kıtlığına neden oldular.”

Bu saldırıların insan ve bütün canlıların kolektif varlığı açısından tehdit oluşturduğuna dikkat çekilen bildirgede, Mezopotamya’da suyun savunulması ve tüm canlıların suya erişiminin kritik bir sorumluluk olduğuna vurgu yapıldı.

MSF’nin sonuç bildirgesinde yer alan bazı maddeler şöyle:

– Yıkıcı ve sömürücü su politikalarına karşı durulması, özellikle kadınların ve diğer bastırılan kimliklerin üzerindeki yükün görünür kılınarak, bunun altındaki nedenlere dikkat çekilmesi,
-Fırat ve Dicle sularının adil şekilde insan ve tüm varlıkların yaşamı için paylaşılmasının sağlanması amaçlı, yasal bağlılığı olan uluslararası hukuka göre müzakere edilmiş sözleşmeler için desteğin harekete geçirilmesi,
-Suyun hegemonya kurulması amaçlı silah olarak kullanılmasına karşı çıkılmasının yanı sıra suyun işbirliği ve sürdürebilir barışın aracı olmasının sağlanması,

-Suyun kullanılmasının küçük bir azınlığın değil herkesin kolektif haklarının temel alınarak sağlanması.

-Su yönetimini demokratikleştirecek siyaset ve uygulamaları geliştirmek için ulusal, bölgesel ve küresel düzeyde ittifakların kurulması.
-Türkiye ve İran devletlerine, son yıllarda artan şekilde Suriye ve Irak’a akan suların kesilmesinin durdurulması,

-12 bin yıl geçmişi olan antik kent Hasankeyf’i su altında bırakacak Ilısu Barajı’nın durdurulmasını ve benzersiz bir doğal ve kültürel mirasa sahip olan Güney Irak’taki Mezopotamya Sulak Alanlarının yok olmasının önüne geçilmesi çağrısını yapıyoruz

Su Forumu’na katkı sunan ana kuruluşlar ise şunlar:

•    Dicle’yi Yaşatma Kampanyası (Save the Tigris Campaign – STC)
•    Humat Dijla (Dicle Savunucuları), Irak
•    Mezopotamya Ekoloji Hareketi, Kuzey Kürdistan
•    Irak Sivil Toplum Dayanıima Girişimi (ICSSI), Irak
•    Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi, Türkiye
•    Cömert Zağros’u Halk Savunma Kampanyası, İran
•    Waterkeepers Iraq (Irak Su Savunucuları), Irak Kürdistan Bölgesi
•    Make Rojava Green Again (Rojava’yı Yeniden Yeşillendir) Kampanyası, Rojava/Kuzeydoğu Suriye
•    Ekoloji Birliği, Türkiye
•    Dağları İzleme (Mountain Watch), İran
•    DOZ Enternasyonal, Kuzeydoğu Suriye
•    TMMOB Diyarbakır Şubesi, Türkiye
•    KAREZE Çevre Örgütü, İran
•    Lübnan Eko Hareketi, Lübnan
•    Sınır Tanımayan Nehirler (Rivers Without Boundaries), Kuzeydoğu Asya
•    Su, Toprak ve Çevreyi Savunma Hareketi (MODATIMA), Şili
•    Un Ponte Per, Italya
•    Corner House, Birleşik Krallık
•    Uluslararası Nehirler (International Rivers), ABD 
•    Su Gaspı İzleme Kuruluşu (Water Grabbing Observatory), Italya
•    İtalya Su Hareketi Forumu, Italy