DünyaManşet

Trump imzaladı; İsrail, Gazze’ye saldırdı

0

İsrail ordusu abluka altındaki Gazze Şeridi’nde Hamas’a ait hedefleri vurmaya başladığını duyurdu. Kentten patlama seslerinin yükseldiği dakikalarda, ABD Başkanı Donald Trump da, “Golan Tepeleri üzerinde İsrail’in egemenliğini ABD’nin resmen tanıdığını” ilan eden başkanlık kararını imzaladı.

İsrail ordusu abluka altındaki Gazze Şeridi’nde Hamas’a ait hedefleri vurmaya başladığını duyurdu.

Saldırının gerçekleştiği dakikalarda Beyaz Saray’da bir araya gelen Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail’in Gazze’yi hedef alan saldırıları ve Golan Tepeleri konusunda canlı yayında açıklamalarda bulundu.

ABD’nin “İsrail’in kendini koruma hakkını koruyacağını” vurgulayan Trump, “Gelecekteki muhtemel bir barış anlaşması, İsrail’in kendini Suriye’den, İran’dan ve diğer bölgesel tehditlerden koruma ihtiyacını göz önünde bulundurmalı.” ifadesini kullandı.

Trump, İsrail’in Gazze’yi hedef alan saldırılarının “kendini savunma” anlamında haklı olduğunu savundu ve Netanyahu’ya bu konuda tam destek verdiklerini söyledi.

ABD ve İsrail ilişkilerine değinen Trump, “Yönetimimle birlikte ABD ve İsrail arasındaki ittifak her zamankinden daha güçlü. Şuanda ABD büyükelçiliği Kudüs’te gururla yükselmektedir. Çok uzun zamandır İsrail halkı da bizim büyükelçiliğimizin burada olmasını istedi. Birçok bakan görev süresince bu gerçekleşmedi. Ancak biz bunu yaptık.” dedi.

Trump, ”İsrail yakın dostumuz ve önemli bir müttefikimizdir ve ABD her zaman yanında olmaya devam edecektir.” ifadelerini kullandı.

“İSRAİL SİZDEN DAHA İYİ BİR DOST GÖRMEMİŞTİR”

Daha sonra söz alan Netanyahu ise Trump’a birçok kez teşekkür ettiği konuşmasında, “İsrail sizden daha iyi bir dost görmemiştir.” yorumunu yaptı.

Netanyahu, Trump’ın İsrail konusunda bugüne kadar verdiği sözleri tuttuğunu, Golan Tepeleri konusundaki son adımının ise “tarihi bir adım” olduğunu ifade etti.

Binyamin Netanyahu, Golan Tepeleri konusundaki yaklaşımlarını, “İki savaşı kazandıktan sonra bugüne kadar yaklaşık yarım yüzyıl boyunca askeri zaferimizin diplomatik bir zafere dönüşmesini beklemek zorunda kaldık.” sözleriyle dile getirdi.

TRUMP KARARNAMEYİ İMZALADI

Ortak basın toplantısının ardından Trump, “Golan Tepeleri üzerinde İsrail’in egemenliğini ABD’nin resmen tanıdığını” ilan eden başkanlık kararına imza attı.

ABD Başkanı Trump, 21 Mart’ta Twitter’dan yaptığı açıklamada, “52 yılın ardından ABD için İsrail’in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tam olarak tanımanın zamanı geldi.” değerlendirmesinde bulunmuştu.

İsrail, Suriye toprağı olan Golan Tepeleri’ni 1967’den bu yana işgal altında tutuyor.

TÜRKİYE’DEN İLK TEPKİ

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu karara sosyal medya hesabı üzerinden tepki gösterdi.

Çavuşoğlu, “ABD bir kez daha uluslararası hukuku yok saydı. Ancak bu karar, İsrail’in ilhakını asla meşrulaştırmayacak. Aksine, Orta Doğu’daki barış çabalarını engelleyerek, bölgede gerilimi daha da artıracak.” dedi.

AKP Sözcüsü Ömer Çelik de karara ilişkin, “Türkiye olarak sonuna kadar bu kararın karşısında olacağımızdan kimse kuşku duymasın. Başkan Trump’ın attığı o imza gayrimeşru bir karardır.” açıklamasında bulundu.

GOLAN TEPELERİ İSRAİL İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

Golan Tepeleri’ni İsrail için önemli kılan etkenlerin başında güvenlik ve su geliyor. Bölge güvenlik açısından gözardı edilemeyecek kadar jeostratejik bir konumda ve zengin su yataklarına sahip. İsrail toplam su ihtiyacının üçte birini Şeria Nehri ve Golan Tepeleri’ndeki su kaynaklarından temin ediyor.

Bölgenin en yüksek noktalarından biri olan ve Şam’a sadece 60 kilometre uzaklıkta bulunan Golan Tepeleri’ni elinde tutan İsrail, bu sayede komşu ülkelere karşı büyük bir stratejik avantaj sağlıyor.

Uluslararası hukuka göre Suriye toprağı olan ancak fiilen İsrail’in işgali altında bulunan Golan Tepeleri’nin bu iki ülke dışında Lübnan ve Ürdün’le de sınırı bulunuyor.

Yahudilere ait kutsal metinlerde birçok kez Golan bölgesine atıfta bulunulması da bölgeyi çoğu dindar Yahudi’nin gözünde kutsallaştırıyor.

Bu tür nedenlerle İsrail iç siyasetinde de önemli bir yer tutan Golan Tepeleri, İsrail tarafından “ülkelerinin vazgeçilmez bir parçası” olarak görülüyor.

Golan Tepeleri’yle ilgili önemli gelişmeler kronolojik olarak şu şekilde:

1967: İsrail, Altı Gün Savaşı olarak da bilinen Arap-İsrail Savaşı sırasında Suriye’ye saldırarak, stratejik öneme sahip Golan Tepeleri’ni ele geçirdi.

1973: Suriye, askeri harekat başlatarak İsrail’den Golan Tepeleri’ni geri almayı denedi ancak başarısız oldu.

1974: İsrail ve Suriye, Golan Tepeleri’ndeki kuvvetlerini geri çekerek askeri çatışmayı sonlandırmaya razı oldu. Aynı yıl barış gücü askerleri bölgeye konuşlandırıldı.

1981: İsrail, Golan Tepeleri’ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıkladı, ancak uluslararası toplum bu kararı bugüne kadar tanımadı.

1999: Dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak ve Suriye Dışişleri Bakanı Faruk eş-Şara, iki ülke arasında başlatılan üst düzey görüşmeler kapsamında bir araya geldi.

2000: Golan Tepeleri’nin Suriye’ye iadesi hedefiyle, ABD’nin ara bulucuğunda başlatılan müzakereler başarısızlıkla neticelendi. Görüşmelerin başarısız olmasının nedeni ise İsrail’in, Celile Gölü yanında yer alan ve kilit öneme sahip su kaynağı olan bir toprak parçasını Suriye’ye bırakmaya razı olmamasıydı.

2008: Suriye ve İsrail, kapsamlı bir barış anlaşması sağlanması amacıyla Türkiye’nin ara buluculuğunda yeniden dolaylı görüşmelere başladı. İsrail’in Gazze’ye saldırmasının ve dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak’ın yolsuzluk davası nedeniyle istifa etmesinin ardından görüşmeler sonlandırıldı.

2009: İsrail Başbakanı Netanyahu, Golan Tepeleri ile ilgili daha sert bir politika izleyeceğinin sinyallerini verdi. Aynı yıl Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed de karşılarında “barış için görüşülecek bir muhatap olmadığını” söyledi.

ABD Başkanı Barack Obama da 2009 yılında göreve geldiğinde, “İsrail ve Suriye arasındaki görüşmeleri yeniden başlatmanın dış politika öncelikleri arasında yer aldığını” söyledi ancak bu konuda da bir gelişme sağlanamadı.

2013: Mart 2011’de patlak veren Suriye iç savaşı 2013 yılında Golan Tepeleri’ne kadar ulaştı. İsrail, Golan Tepeleri’ne top ateşi açıldığını öne sürerek bu saldırılara karşılık verdi. İsrail ve Suriye orduları da aynı yılın mayıs ayında karşılıklı top atışlarında bulundu. Bu durum bugüne kadar aralıklarla devam etti.

2016: İsrail Başbakanı Netanyahu, Bakanlar Kurulunu Golan Tepeleri’nde toplayarak dünyaya burayı “İsrail toprağı” olarak tanıma çağrısında bulundu ancak uluslararası toplum buna olumlu yanıt vermedi, aksine tepki gösterdi.

2019: ABD Başkanı Trump işgal altındaki Golan Tepeleri üzerindeki “İsrail egemenliğini tanıdıklarını” açıkladı.


More in Dünya

You may also like

Comments

Comments are closed.