“Cowspiracy” komplosu: Hayvancılık karşıtı belgeselin yapımcılarından hikayede değişiklik

GHGGuru blog’da Frank Mitloehner  imzasıyla yayınlanan makaleyi Yeşil Gazete gönüllü çevirmeni Cem Sabuncu’nun çevirisi ile paylaşıyoruz.

***

Geçtiğimiz günlerde dikkate değer bir olay yaşandı. Leonardo DiCaprio’nun yapımcılığını üstlendiği ve hayvancılığın iklim değişikliğindeki rolü hakkında son derece kusurlu iddialarda bulunan “Cowpiracy” belgeselinin yapım ekibi, belgeselin temel argümanını oluşturan, en dudak uçuklatıcı istatistiğin yanlış olduğunu resmen açıkladı.

World Watch Institute ve yapımcılardan Kip Andersen ve Keegan Kuhn, hayvancılığın çevreye karşı en korkunç tehdit olduğunu göstermek adına kusurlu, tek bir kaynaktan dikkatlice seçerek bu abartılı veriyi çekip aldı. Arkalarına aldıkları bu hatalı veriyle hayvancılığın, küresel sera gazı emisyonlarının ulaştırma dahil, diğer tüm kaynaklardan daha fazla olarak %51’ini ürettiği iddiasını ortaya attılar.

Kaliforniya Üniversitesi (UC) -Davis’de öğretim üyesi ve hava kalitesi uzmanı olan, ve hayvancılığın ekolojik ayak izini tespit etmek üzere Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (UN FAO)’nün ortaklığında başlatılmış küresel bir proje olan LEAP’in eski başkanı olarak “Cowspiracy”’nin ortaya attığı iddia beni dehşete düşürdü. Bu komplo üzerine sadece LEAP yorum yapmadı, ben şahsen bıkmadan usanmadan hayvancılık ve özellikle “Cowpiracy”verileri üzerinde çalışıyordum. Çabalarım yalnız haklı olmanın tatmini sonucu değildi. Aksine, tehlikeli bir sorun olan küresel ısınmayı yatıştırmak için ortak, etkili ve aydınca bir çözüm üretme yolunda bilimsel temelli gerçeklere odaklanmamıza yardımcı olmaktı.

Bu alanda yalnız da değilim. FAO’nunönde gelen hayvancılık kadrosundan Anne Mottet ve Henning Steinfeld hayvancılık temelli sera gazı emisyonlarının basite indirgenmesinin tehlikeleri üzerine bir makale yayınladılar.Yazarlar küresel ulaşım sektörünün yaşam döngüsü tahmininin olmadığını söyledikleri halde, yalnızca ABD’de yolcu taşımacılığının yaşam döngüsünün işletimsel olanlardan 1.5 kat daha fazla olabileceğini söylüyorlar.

Bugünlerde Andersen ve Keegan gerçeğe çok daha yakınlar. Twitte ve kendi web siteleri (cowspiracy.com)üzerinden küresel hayvancılık faaliyetlerinin sera gazı salımlarının %18’ini oluşturduğunu açıkladılar.

Nitekim yeni verilen %18 istatistiği tesadüfen yine hatalı. Bu veri FAO’nun “Livestock’s LongShadow,” çalışmasından alınmıştır ve çalışmanın yazarları daha sonra, “TacklingClimate Through Livestock,” adlı çalışmada bu istatistiği %14.5 olarak yenilediler. Neyse ki %18 %51’e göre çok daha az yanıltıcı. %18 verisi, ulaşım sektörünün toplam çıktısından daha fazla olduğu vurgulanmış. Bu karşılaştırma hayvancılığın yaşam döngüsü (doğrudan ve dolaylı) analizi ile ulaştırmanın basit egzoz gazı emisyonu (doğrudan) verilerini içeriyor. Bu iddia Mottet ve Steinfield’ın yukarıda bahsi geçen araştırmasında tamamen çürütülmüştür.

Daha da rahatsız edici olan şu ki,son derece abartılmış olan yüzde 51 verisi hala cowspiracy.com’da ve insanların İnternette bilgi almak için girdikleri başka sitelerde duruyor. Herkesin kafasının karışık olmasına şaşmamalı.

Yüzde 51 yalanına en son katılanlardan bir diğeri de Beyond Meat (Etin Ötesinde). Anlaşılan o ki, bu istatistiksel sayıyı ana sayfalarında Eylül 2018 gibi yakın bir tarihte yayınlayarak şirketin bitki temelli, taklit et ürünlerine daha çok ilgi çekmek istiyorlar.

Size hiçbir şekilde neler satın almanız ya da neler yemeniz gerektiğini söyleyecek değilim. Ya da başkalarının şu veya bunu yaptıklarından dolayı endişeli değilim. Benim karşı çıktığım nokta belli bir amaca ulaşmak adına yanlış veri kullanmak.

Bunu göz önünde bulundurarak,“Cowspiracy” ın, gerçekleri söylemekten ziyade kendi gündemlerini ilerletmekle ilgilenen birçok vegan sözcüsünün bir başka örnek olduğunu düşünüyorum. Netflix’te “Cowspiracy”’nin oynadığı kitlenin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda,ben de aynı büyüklükte, belki daha da büyük bir kitleye gerçekleri sunmak istiyorum. Umarım bu konuda hem fikirizdir.

Son olarak, bu blog için araştırmay aparken bu belgeselin yapımcısı Leonardo DiCaprio’nun, bu hatalı istatistiği kullanan bitki temelli Beyond Meat şirketinin kayda değer bir yatırımcısı olması dikkatimi çekti. Bazıları bu beklenen bir sonuç diyebilir, bazıları ise bunu bir çıkar çatışması olarak nitelendirebilir. Ne olursa olsun, birinin bir diğerinden öğrenemeyeceği anlamına gelmez.

Söyleyeceklerimin size safça gelmesi riskini de göze alarak, insanların genellikle doğru şeyi yapmak istediklerine inanıyorum. Sorun şu ki, biz hala onları yalanlara dayalı bilgi yağmuruna tutuyoruz. Kasten veya bilinçsiz bir şekilde yanlış anlaşılmalar üzerinden, ikisi de aynı sonuca yol açıyor. İklim değişikliği sorununa küresel bir çözüm üretmek için aynı masaya oturmamıza engel oluyor.

.

Makalenin İngilizce Orijinali

Yeşil Gazete için çeviren: Cem Sabuncu

(Yeşil Gazete, GHGGuru Blog)