By Endüstriyelleşme, kentleşme ve gelişen teknolojiyle beraber enerji ihtiyacımız her geçen gün daha da artıyor. Bu bağlamda hem dünyada hem de ülkemizde gitgide yükselen enerji açığı yeni enerji kaynaklarına olan ihtiyacımızın giderilmesini gerekli hale getirdi. Yenilenemeyen fosil kaynakların neden olduğu sera gazlarının küresel ısınma ve iklim değişikliğine yol açması, nükleer enerji kaynaklarının çevre, insan sağlığı ve güvenlik gibi büyük riskleri taşıması yenilenebilir enerji kullanımının önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Enerjide yaklaşık yüzde 70 oranında dışa bağımlı olan Türkiye’nin yenilenebilir kaynaklar içerisinde başta güneş enerjisi bakımından dünyada en iyi konumda olan Almanya’dan iki kat daha fazla güneşlenme süresine sahip bir ülke olması sebebiyle yüksek bir potansiyeli var. Bu potansiyeli değerlendirmek amacıyla geçen yıl yapılan 1000 megavatlık (MW) güneş ve rüzgâr projesi ihalelerinin ardından şimdi daha büyük projelerin hayata geçirilmesi bekleniyor.
“Üretimimizin yüzde 15’ini kendimiz tüketiyoruz”
Lisanssız enerji üretim faaliyeti kapsamında, elektrik üretmeye ve satmaya başlayan “Mobilyacılar Yenilenebilir Enerji Kooperatifi” Müdürü Ercan Sarıkaya, Kayseri’de hayata geçen yatırımlarını Yeşil Gazete’ye anlattı.
Ercan Bey, 2017 yılı içerisinde inşasına başlanan 5 megavat (MW) gücündeki Güneş Enerji Santrali’nden (GES) ne zamandır elektrik üretiyorsunuz? Üretilen elektrikle günde kaç hanenin enerjisi karşılanabiliyor?
Geçen Ağustos ayında toplam 706 megavatsaat (MWh) elektrik üretiminde bulunduk. Bu üretim takriben 8 bin konutun tüketimine denk geliyor. Üretimin 105 megavatsaatini (MWh) kendi bünyemizde tükettik. Yani takriben üretimimizin yüzde 15’ini kendimiz tüketiyor, geri kalanını satıyoruz.
Sizi bu yatırımı yapmaya teşvik eden ne oldu?
Devletimizin sağladığı teşvikler doğrultusunda, ürettiğimiz ürünleri daha “yeşil ve verimli” yapabilmek ve üyelerimizi teşvikten faydalandırmak istedik.
“6 bin ton karbon salımının önüne geçecek”
Güneş enerjisi, sınırsız ve ücretsiz bir enerji kaynağı olması nedeniyle sürdürülebilirlik ve arz güvenliği açısından son derecede önemli. GES’te yıllık kaç gigavatsaat elektrik enerji üretilmesi bekleniyor? Ayrıca ne kadar sera gazı/CO2 salımına engel oldu?
Güneş santralimiz ve diğer çevreye katkı sağlayıcı projelerimiz ile kooperatifimiz yıllık yaklaşık 16 bin ağacımızı kurtaracak. Ek olarak günümüzün büyük problemlerinden olan ekosistemin zedelenmesinin önüne geçmek adına bin aracın kirliliğine eş değer kirliliği önleyecek ve burası bence çok kritik, toplam 6 bin ton karbon salımının önüne geçecek.
GES’i kurarken hangi alanda, ne kadar insan kaynağına ihtiyaç duydunuz?
Santralimiz ülkemizin en büyük çatı santrali. Kooperatifimiz santral kurma bakımından oldukça verimli ve geniş alanlı çatı kurulumuna sahip. Kurulum için anlaştığımız firmamız kurulumu 4 ay içerisinde takriben 50 kişilik uzman bir ekiple tamamladı. Kurulum tamamlanması sonrası hem kurucu firmamız hem danışman firmamız ölçümlerde bulunarak santralimizin maksimum verimde çalışmasını sağladı.
Kayseri’de kaç tane GES yatırımı var? İsteyen herkes Güneş Enerji Santrali kurabilir mi?
Mevcutta şehrimiz ülkemizde kurulu güç bakımından üçüncü sırada. Verimlilik ve santral kurulumu amaçlandığında şehrimiz oldukça avantajlı. Şu anki regülasyonlar çerçevesinde kamu kurumları ve enerji kooperatifleri vb. kurumlar haricinde kurulum yapılamıyor. Şu anda Kayseri OSB’nin 50 mw tek başına yatırımı bulunuyor. Dağıtım şirketinin özel ve tüzel şahısların da ayrıca GES santralleri mevcut.
Mobilyacılar Yenilenebilir Enerji Kooperatifi Müdürü Ercan Sarıkaya
Son olarak kooperatifin yapısından da bahsedebilir misiniz?
Kooperatifimiz 2017 yılı Eylül ayında kuruldu, şu anda 240 üyesi bulunmaktadır. 2018 yılı 9 ağustos tarihinde ise faaliyete geçti. Öncelikli olarak enerjinin üretildiği yerde tüketilmesi ilkesi ile ihtiyacımız olan üretimi yapıyor ihtiyaç fazlasını devletimize satıyoruz. 6 milyon 300 bin dolar artı KDV tutarında yatırım yaptık. KDV için teşvik belgemiz de bulunuyor.
Yenilenebilir enerji kooperatifi nedir?
İklim değişikliği ile mücadelede fosil yakıtların yerini yenilenebilir enerji alıyor. Fosil yakıtlara bağlı kalmadan enerji üretmenin bir yolu da yenilenebilir enerji kooperatiflerinden geçiyor. Yurttaşların bir araya gelerek oluşturdukları yenilenebilir enerji kooperatifleri adil,
temiz ve yerel enerji üretirken yerel düzeyde sosyal fayda yaratılmasına katkıda bulunuyor.
Kooperatifler enerjinin tüketileceği yerde üretilmesini, enerjinin yerel toplulukların kontrolünde olmasını, sürdürülebilir yerel kalkınmayı destekleyerek enerji demokrasisinin temelini oluşturuyor.
Fosil yakıtlara bağımlılığı azaltacak iklim dostu çözümlerden biri olan güneş enerjisinden elektrik üretilmesi kamu tarafından da teşvik ediliyor.
Türkiye’de kaç tane yenilenebilir enerji kooperatifi var?
Türkiye’de yenilenebilir enerji kooperatifi kurulabilmesi, 2 Ekim 2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik’in 5’inci maddesi ile olası kılındı.
Türkiye’de ilk yenilenebilir enerji kooperatifi Denizli ilinin Tavas ilçesinde 2014 yılında kuruldu.
2018 yılı itibariyle Türkiye’deki kooperatiflerin sayısı ise 22’ye ulaştı.
Kooperatiflerin kurulduğu iller ise; Çanakkale, Bursa, İzmir, İstanbul, Konya, Ankara, Çorum, Şanlıurfa, Mersin, Antalya, Kayseri, Afyon, Elazığ, Muğla ve Denizli.
Röportaj: Merve Damcı
(Yeşil Gazete)
Comments