By Karadeniz sahilinde son dönemde çok sayıda yunus ölüsünün kıyıya vurması, insanları tedirgin etti.
Kimsayal atıklardan mı yoksa başka nedenlerden mi yunusların öldüğü ile ilgili yapılan yorumların ardından Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü Dr.Öğr. Üyesi Sedat Gönener, yaptıkları araştırmanın ardından ilk bulguların sonucu açıkladı.
Ajanimo’da çıkan habere göre, karaya vuran yunus türlerinin ‘Mutur’ ve Tırtak’ olduğunu belirten Dr. Gönener, “Her sene bu dönemde bu tür vakalar olabiliyor. Çünkü Nisan-Mayıs ve Haziran ayları yunusların üreme ve emzirme dönemleri. Yunus emzirmek için süt üretmek için daha çok geziyor, dolaşıyor. Daha fazla besin arıyor. Bu iki türün ‘mutur ve tırtak’ın görme durumları diğer tür olan ‘afalına’ya göre daha zayıf. Bu dönemde kalkan ağı yoğun bir şekilde yapılıyor. Yunusların ağlara takıldığı ve boğularak öldükleri yönünde tespit yaptık” dedi.
Ağa takılıp boğulmuşlar
Şu ana kadar 17 ölü yunusta inceleme yaptıklarını ifade eden Dr. Sedat Gönener, “Bu yunuslardan örnekler aldık ve tahlile gönderdik. Ancak yaptığımız ilk incelemelerde yunusların midesinde çok sayıda istavrit ve çaça tespit ettik. Ağlara takılıp balıkçıların avladığı bu balıkları yerken öldükleri anlaşılıyor. Ağa takılıp boğulmuşlar. Çünkü yunusların belli bir sürede yüzeye çıkıp hava alması gerekiyor. Mutur ve tırtak dediğimiz bu iki türün sonar kabiliyetleri çok zayıf. O nedenle ağların içine girip boğuldukları anlaşılıyor. Tabii ki kesin ölümleri yunuslar üzerinde yapılacak otopsi sonucunda belli olur. Ama büyük ölçüde ölümleri bu nedenle” diye konuştu.
Ölmelerini engellemek için çözüm “Pingers” cihazları
Yunus ölümlerinin önüne basit önlemlerle geçilebileceğini ifade eden Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahmet Cemal Dinçer, “sadece yunuslar değil, deniz memelilerinin bütününü ağlarla buluşmasını, ölmelerini engellemek için ’Pingers’ dediğimiz cihazları kullanabiliriz. Bunlar elektrik akımıyla çalışıyor, bir nevi sinyal verici 200-250 gram ağırlığında ağlara takılan şekil olarak şamandıralara benzer bir cihaz. Yaydığı sinyal sayesinde bir nevi alarm veriyor. Dolayısıyla Yunus, ağlara yaklaştığı zaman bu sesten ürkerek buraya yanaşmıyor. Dolayısıyla ölümleri durduracak önleyecek bir çözümümüz var” şeklinde konuştu.
(Ajanimo)
Comments