By Nüfusla beraber artan enerji ihtiyacı yeni sorunları da beraberinde getiriyor.
Enerji ihtiyacını karşılamak gerekçesiyle yapılması planlanan yüzer termik santral projesi İstanbul ve çevresini tehdit ediyor.
15 milyonluk nüfusa sahip İstanbul’da yaşanacak çevre sorununu, Yeşil Gazete olarak geçtiğimiz yıl, “Marmaray için Yenikapı’ya getirilen yüzer termik santrala çevre örgütlerinden tepki: “İstanbul’da hava kirliliği artar” haberi ile gündeme getirmiştik.
Karadeniz Holding’e ait olan ve powership olarak da bilinen “yüzer termik santral” Doğan Bey gemisi, geçen yıl mayıs aylarında Marmaray’a elektrik sağlamak için Marmara’ya getirilmişti.
Daha önce Irak gibi savaş bölgelerinde ve enerji altyapısı çöken ülkelere elektrik sağlamak amacıyla gönderilen gemi, edinilen bilgilere göre Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından kiralanmıştı.
Karadeniz Holdinge ait Doğan bey gemisi geçtiğimiz yıl Yenikapı açıklarında görüntülenmişti.
İstanbul’da havayı kirletecek proje için ÇED başvurusu
Sözcü gazetesinde çıkan habere göre, kış aylarındaki doğalgaz tüketiminin artmasına bağlı olarak meydana gelen elektrik kesintilerini engellemek için Yenikapı açıklarında kamu tarafından yüzer elektrik santrali yapılmasına karar verildi.
249 milyon TL’ye mal olacak, Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) tarafından kurulacak 240 megawattlık mobil/yüzer elektrik santrali projesi için Çevre ve Şehircilik Başkanlığı’na Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) başvurusu yapıldı.
Başvuru dosyasında yüksek enerji ihtiyacı gerekçe gösterildi.
Yüzer termik santral İstanbul-Yenikapı mevkiinde deniz üzerinde konumlanacak
Kentte meydana gelen kesintiler nedeniyle Yenikapı açıklarında demirlemesi öngörülen santral sadece bu bölgenin enerji ihtiyacı için konumlandırılacak.
Dosyadaki bilgilere göre proje kapsamında kullanılacak yüzer santral gemi Yenikapı mevkiinde, deniz üzerinde yer alacak.
Santralde üretilecek enerji ise TEİAŞ 1. Bölge Müdürlüğü Yenikapı Trafo Merkezi aracılığıyla ulusal şebekeye verilecek.
Yüzer termik santralin çevreye etkisi ne olacak?
Türk Toraks Derneği Çevre ve Sağlık Çalışma Grubu Eşbaşkanı Doç. Dr. Haluk Çalışır, Yeşil Gazete’ye termik santral projesinin hayata geçmesi halinde kentte yaşanacak hava kirliliği artışının risklerini anlattı.
“İstanbul, maalesef havası kirli metropoller arasında yer alıyor. Çevre Mühendisleri Odası tarafından yayımlanan raporda, İstanbul’da 2017 yılında ölçüm yapılan 28 hava kalitesi istasyonunun 22’sinde PM10 kirliliği bakımından Avrupa Birliği limiti olan maksimum 35 kerenin defalarca üzerine çıkıldığı gösterildi. Yine Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yapılan ölçümlerde PM2.5 kirleticisi için maksimum izin verilen 10 mikrogram/metreküp limitinin 3,4 katı düzeyinde sürekli bir kirlilik olduğu bildiriliyor. Bu gösterge hava kirliliğine bağlı ölümlerde ekstradan yüzde 15 civarında bir artışa neden olacağını bilimsel verilerle bize söylüyor.
“Hava kirliliğinin kanser, kalp krizi, felç, KOAH gibi hastalıklara olumsuz etkileri var”
Hava kirliliğinde risk grubunun en tepesinde çocuklar, hamileler ve yaşlılar var. Çalışır, termik santrallerin kullandıkları fosil yakıtların havaya çeşitli kirleticiler saldıklarını söylüyor.
“Hali hazırda İstanbul’un havasının temiz hale getirilmesi, İstanbul’da yaşayan insanların gereksiz ölümlerden, kanserden, kalp krizinden, felçlerden ve KOAH gibi akciğer hastalıklarından korunması, özellikle bebek ve çocukların gelişme halindeki akciğerleri üzerine olumsuz etkileri olduğunu bildiğimiz hava kirliliğinden korumak için çok ciddi önlemler alınmasını beklerken, kentin ortasına, denize bir termik santral kurulması bütün bu riskleri daha da artıracaktır.
Termik santraller kullandıkları fosil yakıtlar sayesinde havaya çok çeşitli kirleticiler salmaktadırlar. Bunlar arasında nitrik oksit, hem kendisi hem de oluşumuna neden olduğu ozon açısından da önemli bir kaynak. Nitrik oksitler, özellikle İstanbul gibi güneşi de bol bir kentte, güneşli günlerde UV ışınımı sayesinde nitrik oksitlerden ozon oluşturuyorlar. NASA ve Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü Enstitüsü tarafından uydulardan yapılan sürekli ölçümlerde İstanbul üzerinde var olan nitrik oksit kirliliği oldukça belirgin olarak izleniyor. İstanbul’da kurulması planlanan termik santralin var olan bu nitrik oksit ve ozon kirliliğini daha da artırması kaçınılmaz.”
Gemiye monte edilecek
Başvuru dosyasında ısınmak amaçlı doğalgaz kullanımının yaygınlaşması ve soğuk geçen kış aylarında tüketimin had safhaya ulaşması nedeniyle elektrik üretimine ayrılan doğalgaz arzının kesintiye uğrayabildiğine şu açıklamayla dikkat çekiliyor.
“Bu durumun elektrik arz güvenliğini tehlikeye sokmaması için zaman zaman EÜAŞ’a ait çift yakıtlı kombine çevrim santralleri motorin ile çalıştırılmaktadır.
Buna rağmen Marmara Bölgesi ve özellikle İstanbul iletim ve dağıtım sisteminin mevcut durumu itibarıyla bu riskle daha fazla karşı karşıya kalmaktadır. Arz güvenliğinin önemine binaen EÜAŞ tarafından Yüzer Elektrik Santrali’nin yapımı söz konusu olmuştur”
Bu amaçla 4 adet gaz türbini-generatör seti ve yardımcı sistemleri uygun büyüklükteki ambarlı kuru yük gemisine veya kargo gemisine monte edilerek 240 megawatt mobil/yüzer elektrik santrali kurulmasına karar verildi.
Yılda 1500 saat
Gaz türbinleri kullanılarak projelendirilecek yüzer santralin, yılda 1500 saat çalıştırılarak özellikle kış aylarında doğalgaz arzında sıkıntı yaşanması durumunda bölgesel yük ihtiyacının karşılanmasına ve sistem kısıtlarının kaldırılmasına katkı sağlayacağı ifade edildi.
Bu şekilde ulusal sisteme 360 milyon kilowatt saat katkı sağlanmasının planlandığı belirtildi.
En yakın tersanede yapılacak
Projenin demontaj ve montaj aşamaları Türkiye sınırları içerisinde ve kullanılacak türbinlerin konumları itibariyle en yakın tersanede gerçekleştirilecek.
Dosyada yer alan bilgileri göre yüzer santral, doğalgaz temininde sıkıntı yaşanması durumunda motorin ile işletilecek.
Gemi tankeri veya karadan bağlantı yoluyla motorin ikmali yapılacak.
Doğalgaz bulunan noktalarda ise karadan doğalgaz boru bağlantısı gerçekleştirilecek.
Projenin ekonomik işletim süresi 20 yıl olarak belirlendi.
Alternatif çözüm: Termik santral yerine yenilenebilir enerji
Elektrik talebinin karşılanabilmesi ve kesintisiz elektrik sağlayabilme gerekçesiyle yapılması planlanan yüzer termik santrallere çevre örgütleri, yerel hareketler ve sivil toplum kuruluşları karşı çıkıyor.
Zira yaşanan gelişmeler dünyayı tehdit eden iklim değişikliğinin etkilerinin bu tür santrallerin kurulması ve işletilmesi sürecinde daha fazla dikkate alınması gerektiğini gösteriyor.
WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) İklim ve Enerji Programı Danışmanı Mustafa Özgür Berk, çevresel sürdürülebilirlik açısından yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımların artırılması gerektiğini hatırlatıyor.
“Ulusal ölçekte çevresel sürdürülebilirlik açısından yatırımlarımızı rüzgara ve güneşe kaydırmalıyız. Bu günümüzde ekonomik açıdan da daha mantıklı. Türkiye’de 10-15 yıl içerisinde rüzgar ve güneş enerjisi fosil yakıtlara kıyasla daha ucuz maliyetlere geldi. İleride bunlar daha da düşebilir. Yerli ve milli enerji politikası söylemi ile dışa bağımlılığın azaltılacağı söyleniyor. İthal edilen kaynaklara bağımlılığı azaltmak yenilenebilir enerjiyle de sağlanabilir.”
[Özel Haber] Marmaray için Yenikapı’ya getirilen yüzer termik santrala çevre örgütlerinden tepki: “İstanbul’da hava kirliliği artar”
Bakanlık’tan 10 maddelik yüzer termik santral soru önergesine ” dört satırlık cümle” ile yanıt
İstanbul, Bursa ve Kırklareli’nde sağlığımızı tehdit eden hava kirliliği oranlarını inceledik
‘Türkiye’de hava kirliliği nedeniyle her yıl 32 bin kişi ölüyor’
(Yeşil Gazete)
Comments