By Türkiye’de bulunan 25 şeker fabrikasından 14’ü için AKP hükümetinin “zarar ediyorlar” gerekçesi ile almış olduğu özelleştirme kararı sonrasında, ihale tarihleri verilerek özelleştirme işlemi başlatılacağı belirtildi.
Bu süreçte partili milletvekillerinin şeker fabrikalarının zarar ettiği yönündeki açıklamalarına ise Ziraat Mühendisleri Odası’ndan yalanlama geldi.
Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, yaptığı yazılı açıklamada, şeker fabrikalarının zarar değil kâr ettiğini söyledi.
Fabrikaların zarar değil kâr ettiği raporlandı
Türkşeker’in kamuoyuna açıkladığı 2016 faaliyet raporunda 25 şeker fabrikasının 28,2 milyon TL, şeker enstitüsünün de 2,7 milyon TL olmak üzere toplam 31,9 milyon TL zarar edildiğinin açıklandığını hatırlatan Ahmet Atalık, şunları kaydetti:
“Bu zararda çalıştırılmayan Ağrı, Alpullu (Kırklareli), Çarşamba (Samsun) ve Susurluk (Balıkesir) fabrikalarının payı çok büyük ve toplam 90,5 milyon TL’dir. Çarşamba ve Susurluk Şeker Fabrikaları 2011/2012, Alpullu Şeker Fabrikası 2013/2014 ve Ağrı Şeker Fabrikası 2014/2015 üretim yılından itibaren çalıştırılmamıştır. Çalıştırılmayan bu dört fabrika hesabın dışında tutulduğunda şeker enstitüsü dahil 21 fabrikanın kârı 103,3 milyon TL, zararı ise 44,7 milyon TL’dir. Sonuçta, sadece çalışan fabrikalar ve şeker enstitüsü üzerinden yapılan hesapta Türkşeker’e ait şeker fabrikaları 2016 yılında 58,6 milyon TL kâr etmiştir, zarar değil!”
Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık
Şeker pancarı, hâlâ havza bazlı destekleme modelinde desteklenecek ürünler içerisinde yer almıyor
Asıl sorunun Ağrı, Alpullu, Çarşamba ve Susurluk fabrikalarının çalıştırılmaması olduğunu ifade eden Atalık, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Nedeni konusunda küçük bir araştırma yapıldığında, bu fabrikalar için çiftçimizin yeterli miktarda şeker pancarı üretmediği/ürettirilmediği sonucuna kolaylıkla ulaşılabilir. Buradan da şeker fabrikalarının zarar etmesinin kökeninde tarım politikalarındaki yetersizlikler net bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Tarım Kanunu’na göre çiftçiye verilecek desteklerin milli gelirin yüzde 1’inden az olamayacağı açıkça belirtilmektedir. Buna göre 2017 yılında çiftçiye 30,4 milyar TL destek verilmesi gerekirken, 12,7 milyar TL verilmiştir. 2018 yılı için verilmesi gereken 34,5 milyar TL iken, bütçeye konan 14,5 milyar TL’dir. Her iki yıl için verilen ve verilmesi öngörülen desteklerin milli gelire göre oranı yüzde 0,4 olmuştur. Kanunun çıkarıldığı 2006 yılından beri bu oran hep yüzde 0,4 ve yüzde 0,6 aralığında gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan ülkemizdeki şeker fabrikalarını kapattıracak ve bir sanayi kolunu çökertecek kadar sıkıntı yaratan bir ürün olan şeker pancarı, hâlâ havza bazlı destekleme modelinde desteklenecek ürünler içerisinde yer almamaktadır.”
“Şeker fabrikaları zarar etmedi, ettirildi”
2001 yılında çıkarılan Şeker Kanunu ve bu çerçevede kurulan Şeker Kurumu‘nun “şeker üretim kotası” getirmesi sonucu şekerpancarı eken köy ve çiftçi sayılarında çok hızlı bir gerileme sürecine girildiğini vurgulayan Atalık açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
“Üretimi durdurulan fabrikalar özelinde konuyu incelediğimizde Ağrı Şeker Fabrikası için üretim yapan köy sayısı 2002 yılından 2016 yılına yüzde 80, çiftçi sayısı da yüzde 95 gerilemiştir. Alpullu Şeker Fabrikası için bu sayılar sırasıyla yüzde 70 ve yüzde 90, Çarşamba Şeker Fabrikası için yüzde 97 ve neredeyse yüzde 100, Susurluk Şeker Fabrikası için yüzde 72 ve yüzde 92 oranında gerilediği görülmektedir. Türkşeker’in 25 fabrikası üzerinden konuyu değerlendirdiğimizde aynı dönemler için bu fabrikalara şekerpancarı üreten köy sayısı yüzde 56 ve çiftçi sayısı ise yüzde 82 oranında gerilemiştir.
Türkşeker’e üretim yapan köy ve çiftçi sayısına paralel şekerpancarı ekim alanında da önemli düzeyde gerileme yaşanmıştır. Üretimi durdurulan Ağrı Şeker Fabrikası için şekerpancarı ekimi yapılan alan 2002 yılından 2016 yılına yüzde 90, Alpullu Şeker Fabrikası için yüzde 77, Çarşamba Şeker Fabrikası için neredeyse yüzde 100 ve Susurluk Şeker Fabrikası için yüzde 78 oranında küçülmüştür. Türkşeker’in fabrikaları genelinde ekim alanındaki gerileme aynı dönem için yüzde 30 düzeyinde olmuştur. Ancak, aynı dönem için şekerpancarı verimindeki artışla birlikte üretim 12,8 milyon tondan 13,1 milyon tona yükselerek yaklaşık 300 bin ton düzeyinde artış göstermiştir.
Bu veriler çerçevesinde şeker fabrikalarımızın gerçekte zarar etmeyecekleri, buna karşın mevcut politikalarla zarar ettirildikleri açıkça görülmelidir.”
1 milyon imza
14 şeker fabrikasının özelleştirmesiyle ilgili tartışmalar sürerken kararın Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan geri dönebileceği belirtiliyor.
Başbakan Binali Yıldırım ise özelleştirme konusunda kararlı olduklarını söylemişti.
Şeker-İş’in başlattığı ‘özelleştirmeye hayır’ kampanyasına destek amacıyla bir milyondan fazla imza toplandı.
İmzalar özellikle pancar ekiminin yapıldığı, şeker fabrikaların bulunduğu 64 ildeki ilçe ve köylerde yaşayan üreticiler, işçiler ve esnaftan toplandı.
Şeker-İş’in bir milyonu aşkın imzayla birlikte vatandaşlar ve üretici birliklerinin görüşlerinden oluşan kitabı bu hafta Erdoğan’a iletip, özelleştirmeyi durdurması için kendisinden yardım isteyeceği öğrenildi.
Şeker fabrikaları özelleştiriliyor: Cargill’e uymak! – Ayşe Çavdar
Şeker yemek mi şeker fabrikalarını özelleştirmek mi daha zararlı? – Bülent Şık
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesine neden karşı çıkmalıyız? – Bülent Şık
(Yeşil Gazete, Sputnik)
Comments