Hafta SonuHayvan HaklarıManşet

[Hayvan Deneyleri] Kıtalara Yayılan Protesto: SHAC – Yağmur Özgür Güven

0

İnsanlık tarihi boyunca, insan menfaatine küçük ya da büyük her bilimsel gelişme için mutlaka bir bedel ödenmesi gerekti. Peki bu bedeli kim ödeyecek? [Hayvan Deneyleri] yazı dizisinde bu sorunun cevabını hep birlikte bulmaya çalışacağız

***

1998 yılında, İngiliz ulusal kanalı Channel 4’te (bazı yayınlarda gizli görüntüleri yayınlayan bu kanal BBC olarak geçer) HLS adlı deney laboratuvarında hayvanların korkunç eziyetler görmesine dair görüntülerin yayınlanmasının ardından büyük bir toplumsal tepkiyle karşılaşıldı. Görüntülerde, iki laboratuvar çalışanı Beagle ırkı bir köpeğin yüzüne sürekli yumruk atıyorlardı. Zaten korkmuş olan hayvanlar dövülüyor, azarlanıyor, havaya kaldırılıp sarsılıyorlardı. Cambridge yakınındaki Huntingdon Life Sciences (HLS), 1952 yılında İngiltere’de kurulmuş, aynı zamanda ABD ve Japonya’da da faaliyet gösteren Avrupa’nın en büyük test laboratuvarıydı, ilaç, pestisit, temizlik malzemeleri, gıda katkıları gibi ürünler (insan ve) hayvan denekler üzerinde test ediliyordu (firmanın şu anki ismi Life Sciences Research Inc.). Yayının ardından, HLS ve bu şirketle bağlantısı olan ya da iş yapan tüm şirketlere protesto mektup ve telefonları yağmaya başladı ve tepkiler azalmak yerine zamanla daha da büyüdü. Tepkilerin başlamasının ardından, görüntülerdeki üç laboratuvar teknisyenine soruşturma açıldı ve hayvanları döven diğer iki çalışanın da işine son verildi. Ancak bu da yeterli değildi.

 

1999 yılının Kasım ayında HLS’nin hayvanlar üzerinde yaptığı korkunç deneyleri durdurmak amacıyla, hayvan hakları aktivistleri Greg Avery ve Heather Nicholson’ın girişimleriyle bir grup genç hayvan hakları savunucusu “Stop Huntingdon Animal Cruelty” (SHAC) isimli bir kampanya başlattı. Kısa sürede uluslararası üne kavuşan kampanyaya, ABD, Almanya, İtalya ve Portekiz gibi ülkelerdeki hayvan hakları savunucularından da destek gelmeye başlamıştı.

 

SHAC, firmanın Huntingdon’daki merkezinin giriş kapısının önünde oturma eylemlerine başladı, çalışanlar evlerine kadar takip edilip protestolar evlerinin önünde de sürdürülüyordu. Civardaki evlerin kapısı çalınıp, komşularının hayvanları öldüren bir firmada çalıştığı anlatılıyor, arabalarına zarar veriliyor, günün her saati evlerinden aranıyor ve tehdit ediliyorlardı. 2000 yılında, çalışanların adres ve iletişim bilgilerini ve ayrıca arasında (sonradan şirketteki payını çekecek) İşçi Partisi’nin de bulunduğu HLS hissedarlarının listesini web sitelerinde yayınladılar. Firmanın hisseleri düşmeye başladı.

İngiltere’de bunlar olurken SHAC ABD kolu da boş durmuyor, HLS’nin New Jersey’deki şubesinin müşterisi olan firmalar durmaksızın protesto ediliyordu. Bir yıl içinde yapılan HLS karşıtı gösterilerin sayısı 800’ü aşıyor, örgüt bu vahşete ve laboratuvarın çalışmalarına karşı olanlardan maddi ve manevi destek görüyordu. HLS’nin ABD’deki deney merkezinden beagle ırkı 14 köpek, HLS’ye deneylerde kullanmak üzere hayvan tedarik eden çiftliklerden olan Highgate Rabbit Farm’dan 129 tavşan çalınarak özgürleştirilmişti. HLS’ye finansal destek sağlayan Bank of America’nın yöneticisinin teknesi “PARA HİÇBİR ŞEY – YAŞAM HER ŞEYDİR” mesajıyla Long Island’da batırılmış, HLS’nin CEO’su Brian Cass yüzü maskeli 3 kişi tarafından saldırıya uğramış ve darp edilmişti. HLS pazarlama müdürü Andrew Gay, evinin önünde saldırıya uğramış ve gözüne sıkılan bir kimyasal sprey nedeniyle geçici görme kaybı yaşamıştı.

2001’de, SHAC kurucularından Greg Avery “kamu rahatsızlığına sebep olan suikastler düzenleme” suçlamasıyla 6 ay ceza aldı. Aynı yıl, HLS’nin bankacılık işlemlerini yapan Royal Bank of Scotland şubeleri önünde yapılan protestoların ardından müşterilerinin arasından HLS’yi çıkardığını duyurdu. Protestoların bankalara yönelmesiyle birlikte bankalar bir bir HLS ile çalışmaya son veriyordu, bunun üzerine İngiliz hükumeti Bank of England’ı resmi olarak görevlendirmek zorunda kaldı.

Greg Avery ve Heather Nicholson

2003 yılının Ağustos ayında HLS müşterilerinden ve bir biyoteknoloji firması olan Chiron’un, California’da 2,000 çalışanı olan merkezine bir saat arayla iki ses bombası atılmış, çok kısa bir süre sonra bir diğer HLS müşterisi Shaklee Incorporation’un merkezinde de el yapımı bir patlayıcı patlamıştı. FBI olaylarla ilgili soruşturma başlatsa da SHAC bu olaylarla ilişkisi olduğunu reddediyordu. Daha sonra bu saldırıları, HLS müşterilerine e-mail atarak tüm firmalara bir şans verdiklerini söyleyen ve kendini “The Revolutionary Cells of the Animal Liberation Brigade” (Hayvan Kurtuluş Tugayı Devrimci Hücreleri) olarak tanıtan bir örgüt üstlendi. O güne kadar ve o olaylardan sonra da kimsenin duymadığı bir isimdi bu. Ekim ayında, bombalamalarla ilgisi olduğu düşünülen 1978 doğumlu Daniel Andreas San Diego için tutuklama emri çıkartıldı ve yeriyle ilgili bilgi verilmesi durumunda da $250,000 ödül konuldu. FBI’ın en çok arananlar listesine giren ilk çevreci olan San Diego ortadan kayboldu. Bombalamalarla ilgili gözaltına alınan Kevin Jonas hem olaylarla ilgisi olduğunu hem de San Diego’nun SHAC’la ilgisi olduğunu reddediyordu. 26 Mayıs 2004’te, 6 SHAC aktivisti çeşitli suçlardan dolayı tutuklandı.

Tutuklanan “SHAC Yedilisi”nin 6 üyesinin aldığı cezalar ise şöyleydi: Kevin Jonas (28) 6 yıl, Andy Stepanian (28) 3 yıl, Josh Harper (31) 3 yıl, Lauren Gazzola (27) 4 yıl 4 ay, Darius Fulmer (29) 1 yıl 1 gün, Jake Conroy (29) 4 yıl. 15 Aralık 2008’de cezaevinden çıkartılan Andy Stepanian, 22 Kasım 2006’da tutukluyken yazdığı mektupta şöyle diyordu: “…. Her gece uyumadan önce, Orta Doğu’daki çatışmaların bitmesi, Darfur’daki kıyımın son bulması için dua ediyorum. Bir üretim çiftliği ya da laboratuvar evi olmuş, tüm hayvanlar için dua ediyorum, barış ve özgürlükleri için dua ediyorum. …”

40’tan fazla firmayı 12,6 milyon pound zarara uğratan SHAC İngiltere üyelerini yargılayan yargıca göre ise bu 6 kişi; Sarah Whitehead (53), Nicole Vosper (22), Thomas Harris (27), Jason Mullan (32), Nicola Tapping (29) ve Alfie Fitzpatrick (20), asil bir amaç için mücadele eden kurban ya da şehitler değil, şiddet yoluyla panik yaratarak karşılarındakini sindirmeye çalışan teröristlerdi, yasal faaliyetleri ise sadece bir kılıftı. 2010 yılında, Winchester mahkemesinde 15 ayla 6 yıl arasında değişen cezalara mahkûm edildiler. En gençleri olan Alfie Fitzpatrick, 12 ay ceza almış ve cezası ertelenmişti.

SHAC üyelerinin tutuklanması, protestoları sonlandırmaya yetmedi. 2005 yılında Vancouver merkezli borsa ve yatırım firması Canaccord Capital, bir çalışanının aracına ALF  tarafından patlayıcı atılmasına yanıt olarak HLS müşterilerinden olan Phytopharm PLC ile çalışmayı durdurduğunu açıkladı. Aralık 2006’da HLS, New York Menkul Kıymetler Borsası’nda listelenmemeye başladı ve bunun hemen ardından, The New York Times’da tam sayfalık bir ilan gördüldü; ilanda, yüzü maskeli bir aktivist vardı ve şöyle yazıyordu: “I Control Wall Street” (Wall Street’i Ben Yönetiyorum). 2007’de, ALF’nin şirketlerindeki üst düzey yöneticilerinin evlerine yaptığı saldırıların ardından 8 şirket daha HLS ile çalışmayı bıraktı, bu şirketlerin arasında iki büyük yatırımcı AXA ve Wachovia da bulunuyordu. İzleyen yıllarda, aralarında Citibank, HSBC gibi dünyanın en büyük bankalarının da bulunduğu 250 şirket HLS ile doğrudan ya da bağlantılı iş yapmaya son verdi.

 

Hayvan hakları ve özellikle deney karşıtı mücadelede, yıllık karı milyonlarca pound olan uluslararası bir firmayla global ve örgütlü bir mücadele sürdürerek bu kadar büyük hacimde zarar veren ilk ve tek kampanya olarak tarihe geçmiştir SHAC. 12 Ağustos 2014’te “Tarih yazdık… Gelecek bizim” başlıklı bir duyuru yayınlayan SHAC, HLS’ye karşı 15 yıldır yürüttüğü kampanyayı sonlandırdığını açıkladı. Mektubun sonlarında şöyle diyorlardı: “SHAC bundan böyle HLS ile değil, hükumetle savaşacaktır- çok daha büyük ve güçlü bir düşmanla”. SHAC, Terörizm Araştırma ve Analiz Konsorsiyumu TRAC (The Terrorism Research and Analysis Consortium) websitesinde de “Çevreci Terörist Grup” kategorisinde yer almaktadır.

 

KAYNAKLAR:

  1. Phelps: The Longest Struggle: Animal Advocacy from Phythagoras to PeTA

Gus Martin: The SAGE Encyclopedia of Terrorism, 2011, s.525

https://www.shac7.com/andy/index.htm

https://crimethinc.com/2008/09/01/the-shac-model-a-critical-assessment

https://nyc.indymedia.org/en/2006/05/70707.html

http://www.encyclopedia.com/politics/legal-and-political-magazines/stop-huntingdon-animal-cruelty-shac

https://www.theguardian.com/science/2010/oct/25/animal-research-animal-welfare

 

 

Yağmur Özgür Güven

More in Hafta Sonu

You may also like

Comments

Comments are closed.