By ABD’de nükleer endüstri içinde adı geçen 15 şirketten biri olan olan Duke Enerji, Florida Körfezi kıyısında planlanan Levy Nükleer Santral Projesi’nden vazgeçtiğini açıkladı. Duke Enerji, en son Güney Carolina’nın Cherokee kentinde geçen on yıl içinde 542 milyon Dolar harcayarak Nükleer Düzenleme Komisyonu (NRC)’ ndan onay almış olduğu Lee Nükleer Santral Projesi’nden de vazgeçmişti. Böylece Duke Enerji bir haftada ikinci kez 2016 yılında üretim ve inşaat lisanslarını aldığı nükleer santral projesinden vazgeçmiş oldu.
Sebeplerden biri ortağı olan Toshiba-Westinghouse’un finansal darboğaz içinde olması!
Şirketin sözcüsü Ann Marie Varga proje ortağı Westinghouse şirketinin finansal zorlukları nedeniyle projelere devam edilemediğini açıkladı. Zira Toshiba-Westinghouse da önceki haberimizle paylaştığımız gibi hiç bir gelecek dönem yurt dışı projelerinin bulunmadığını ilan etmişti. Varga’nın açıklamalarına göre bu projelerin iptal olmasının diğer bir sebebi ise enerjiye olan talebin düşmesi. Bu açıklamaların akabinde, Duke Enerji’nin Florida’da 6 milyar Dolarlık yatırım yaparak güneş çiftlikleri, elektrikli araba üretim şarj istasyonu kurma planları yaptığı öğrenildi. Şirketin bu kararında müşteriler kadar çevreci grupların da tesiri olduğu düşünülüyor. Duke Enerji’nin son 10 yıldır aktif olduğu rüzgar sektöründe de 20 rüzgar projesi de bulunuyor.
Halihazırda Carolina’da eyaletin ihtiyaç duyduğu elektriğin yarısını ürettiği 6 güneş santrali bulunan Duke Enerji en son Kuzey Carolina’da 2 güneş çiftliği projesini hayta geçirmiş, Şirket Başkan yardımcısı Rob Caldwell müşterilerin daha fazla yenilenebilir enerji sunmalarını sağlayacak yatırımlara başladıklarını aktarmıştı. Duke Enerji gelecek 4 yıl içinde Florida’da 700 Megawatt’lık yeni güneş santralleri ve buna eyalet genelinde 500 elektrikli araç şarj istasyonu kuracak.
Dünyayı şirketlerin yönettiği yarım yüzyıl içinde olmamız nedeniyle, nükleer projelerinden çıkan Duke Enerji’yi biraz tanıyalım: genel hatlarıyla diyebiliriz ki: Duke Enerji, kuruluş tarihi 1900 uzanan, merkezi ABD Kuzey Carolina eyaleti nde bulunan, ABD ve Latin Amerika’da yatırımları olan elektrik üretimini temel olarak kömürlü, doğalgazlı ve hidroelektrik santrallerden sağlamakla beraber 2000’li yılların başından itibaren de nükleer santral projelerine heveslenmiş bir şirket.
Güneş güzel ama, tekelci mantık yenilenebilir enerji alanında devam ettirilmek isteniyor!
Öte yandan, geçen yıllar içinde güneş ve rüzgar enerjisi için 3,5 milyon Dolar’lık yatırım yapan Duke Enerji eski alışkanlıklarını devam ettirmek, tekelci kişiliğiyle yenilenebilir enerji piyasasını kontrol edebileceği bir ortam yaratmaya uğraşıyor.
Nitekim bir süredir güneşi “herkesin güneşi özgürce kullanma hakkı olduğunu” savunarak toplumsal ekonomiyi destekleyen NCWarn sivil toplum örgütü arasında bir hukuk savaşı başlamış bulunuyor.
Buna göre eğer savaşı NCWarn kazanırsa Kuzey Carolina(North Carolina) diğer 25 eyalette izin verildiği gibi çatı üstü mikro güneş enerji sistemlerinden ürettiği elektiriği üçüncü taraflara tekel şirketleri aşarak satabilecek. Duke bu durumda fiyat artışına gidebilecek. Eğer mahkeme Duke lehine karar verirse enerjide otonomi kalmayarak elektriğin dakikası Duke Enerji üzerinden satılıyor olacak ki bu durum küçük üreticileri Duke için düşman konumuna getiriyor.
Geçen sene ABD Greenpeace de Duke Enerji’nin tekel pozisyonunu Şirket Genel Kurulun olduğu gün protesto etmişti. ABD Greenpeace adına açıklama yapan Monica Embrey, Duke Enerjinin bireysel kullanıcılarını, sivil toplumu dışlayarak enerjiyi tekeline almak istemesini kınamış ve güneş ve diğere yenilenebilir enerjilerin şirketlerin tekelinde olmaması gerektiğini belirtmişti.
Pınar Demircan
(WFAE, Ncpolicywatch, Desmog, Yeşil Gazete)
Comments