Şiddetsiz Doğrudan Eylem için adım adım rehber

CrimethInc.‘de yayınlanan yazıyı Yeşil Gazete yazarı Ali Serdar Gültekin‘in çevirisiyle paylaşıyoruz.

***

Nedir, Ne için iyidir, Nasıl Çalışır

Doğrudan eylem, basitçe aracıyı ortadan kaldırmaktır: sorunları, otoriteden medet ummadan ya da harici kurumlara bel bağlamadan kendi başımıza çözmek. Yasaların ve doğrudan amaçlara ulaşmak için temsilin çevresinden dolaşan her eylem bir doğrudan eylemdir. Havalimanlarını işgal etmek, mültecilerin güvenli bir yere kaçmalarını sağlamak ve topluluğunuzu kapitalizme bağımlılıktan kurtaracak programlar organize gibi. Burada sizlere, ilk planlama safhasından kapanışta bilgilendirmeye, yasal destek, medya stratejisi ve uygun güvenliği de kapsayan doğrudan eylem düzenlemek ve yürütmek için adım adım kılavuzu sunuyoruz.

Ne için doğrudan eylem gerçekleştireceğinize karar vermeniz için sayısız senaryo bulunmakta. Mesela çok uluslu rezil bir şirket bir toplantı yapmak için şehrinizi işgal ediyordur ve siz sadece bir döviz tutmaktan fazlasını yapmak istiyorsunuzdur. Ya da onlar zaten uzun süredir oradadır, işçileri sömüren ve doğayı mahveden bir franchise işletiyor ve siz onların kötülüklerini durdurmak istiyorsunuzdur. Belki de toplum odaklı bir sokak partisi, bir eğlence düzenlemek istiyorsunuzdur. Doğrudan eylem boş bir arsayı bir kent bostanına çevirebilir ya da buldozerleri felç ederek onu koruyabilir, boş binaları evsizler için işgal edebilir ya da devlet kurumlarını kapatabilir. Güvenilir bir dostla birlikte gizlice ya da binlerce insanla birlikte kitlesel hareket ediyor olabilirsiniz. Temeller her zaman aynıdır.

Kısaca Doğrudan Eylem: Bir adım adım kılavuz

Öncelikle…

Beyin fırtınası: Bir proje seçin ve planlama yapın

Beyin fırtınası çözmek istediğiniz bir sorun ile ya da yapmak istediğiniz bir sosyal katkı ile başlayabilir. Sahip olduğunuz kaynaklar aracılığıyla ya da çalışmak istediğiniz kişilerce haberi verilebilir. Tek bir seferlik ya da uzun bir kampanya şeklinde kurgulanabilir. Çoğunlukla en iyi beyin fırtınası gayri resmi sohbetler ya da hayale dalıp gitme sırasında gerçekleşir. En çılgınca hayallerinizin gerçekleşebileceğine inanmak ve onları denemek iyi bir politikadır.

Aynı itibarla, başkalarının düzenlediği etkinliklere bile katılıyor olsanız, bir plan ortaya çıkarmak ve kendi usulünüzce katkı sağlamak en iyisidir.

Eğer eyleminizin açık bir şekilde düzenlenmesi için önemliyse strateji ve taktiklerin çalışılacağı herkese açık meclis gibi bir format oluşturun. Arkadaşlarınızı davet edin ya da el ilanları dolaştırın ya da kapı kapı gezip bunu duyurun. Başka birilerinden bir öneri gelmemesi ihtimaline karşı kendi önerinizi önceden oluşturun.

Daha gizli kapaklı eylemler için beyin fırtınası için güvenilen bir ya da iki arkadaş daha güvenli bir ortamdır. Fikirlerinizi bu kapalı grup içerisinde tartışın ki eyleme geçtiğiniz zaman bunları çoktan açık etmemiş olun.

Hedefler: Eylemin hedeflerini oluşturun ve öncelik belirleyin

Eyleminiz kimin için? O anda bir alanda bulunanlar, ana akım medya izleyicileri, belirli bir kurumun sahipleri, paydaşları, polis ve hükümet, toplumun diğer üyeleri, katılımcıların kendileri?

Ne başarılması amaçlanıyor? Fikirleri aktarmak, adaletsizliğe dikkat çekmek, hasar bırakıcı malzeme tahribi, caydırıcılık sağlamak, diğerlerinin uygulayabileceği bir model sunmak, katılımcılar için öğretici ve bir araya getirici bir tecrübe için mi?

Eylemin hedeflerinin ortak bir şekilde en başından anlaşılmasını sağlamak, daha sonra planlar değiştiği ve ihtimal dâhilinde çatışmalar oluştuğunda ortaya çıkabilecek birçok sorunu çözebilir.

Yapı

Çıkar Grupları: Tanıdıklarınızla daha yakın çalışın

Doğrudan eylem düzenlerken en etkili ve güvenli yöntemlerden biri çıkar grupları modelini kullanmaktadır. Bir çıkar grubu, aynı amaçları paylaşan ve birbirlerine derin bir güven duyan bir grup arkadaştır. Bir arada uzun süre çalışarak daha verimli ve etkin hale gelirler. Küçük bir eylem için çıkar grubu içerisindeki üyeler farklı roller alabilirler. Büyük bir eylem için çıkar grupları diğer çıkar gruplarıyla bir küme olarak, her biri farklı bir rol üstlenerek çalışabilirler. Her grubun seçtiği sözcüyü üst kurula göndermesi karar vermeyi büyük bir küme içerisinde gerçekleşmekten daha kolay hale getirecektir. Çıkar gruplarının uzun süre bir arada çalışmaları güven ve etkinlik tesis eder.

Aday Araştırma ve Bulma: Bireyleri ve grupları dikkatle bir araya getirin

Bir planınız olduğunda bunun kaç kişi tarafından gerçekleştirilebileceğini tespit edin. Eğer planınız gizlilik gerektiriyorsa, sır tutabileceğine güvendiğiniz ve katılmak için istekli olan kişileri davet edin – davet ettiğiniz ve katılmayı reddeden herkes bir güvenlik riski oluştururlar. Davet kişi kişi ya da grup grup genişletin, böylece katılmayı reddedenler katılan diğer kişiler ya da gruplar hakkında bilgi sahibi olmazlar. İhtimal dâhilindeki katılımcılara genel sorular sorarak başlayın, katkı sunmaya hazır olduğunu belirtmeden hedef ve tarih gibi kritik bilgileri paylaşmayın. İnsanlar plana katıldıkça ve diğer kişileri getirmeye başladıklarında, herkesin aynı güvenlik seviyesinden haberdar olduğundan emin olun.

Daha çok insan katıldıkça, onlardan ne düzeyde bir katkı istendiğini herkesin anlaması çok önemlidir. Bazen bir grup bir plan ortaya çıkardığında, bu plan konusunda diğer gruplardan daha istekli olabilir. Eğer aylar süren bir hazırlıktan sonra bağımlı olunan bir başka grup son dakikada ayrılırsa tüm çaba boşuna gitmiş olacaktır. Kendilerinden gerçekçi olarak beklenebilecek katkı konusunda dürüst olma sorumluluğu herkese aittir. Aynı zamanda projeyi başlatan kişi, projenin sahipliği konusunda katılan herkese karşı dikkatli olmalıdır.

Dinamikler: Gücün grup içerisinde eşit dağıldığından emin olun

Tüm kararları katılım ve konsensüs ile alın. Eğer grubunuz icap edecek kadar büyükse gayrı resmi ve resmi konsensüs toplantıları süreci kullanarak herkesin sesinin duyulduğundan emin olun. Her toplantı için ajandayı birlikte oluşturun ve her şeyi yolunda tutmak için bir kolaylaştırıcı seçin. Ne kadar çok kişi katılım gösterirse, verdiğiniz kararlardan o kadar çok kişi haberdar olacaktır.

Farklı geçmişlere sahip olan, ya da yerel katılımcılar ve şehir dışı katılımcılar gibi dengesizliğe yol açabilecek iç dinamikler konusunda dikkatli olun. Planlama ve hazırlığa ne kadar çok kişi katkı sağlarsa, eylemin başarısı için o kadar çok kişi yatırım yapmış demektir. İyi iç dinamiklere sahip bir grup herhangi birinin olabileceğinden daha akıllıdır. Bireyler fikirleri ortaya çıkarabilir fakat grup onların en iyi nasıl uygulanacağını bulur.

Eylem için herkesin desteklenmiş ve rahat olduğundan emin olun. Herkese resmi ve gayrı resmi yollarla özen gösterin. Çoğunlukla görmezden gelinse de yüksek morali korumak doğrudan eylem için kritiktir.

Temeller

Güvenlik Kültürü: Bilgiyi bilmesi gereken prensibine göre yayın

Güvenlik kültürü riskleri her zaman en aza indirerek sağlıksız paranoyanın önüne geçmek için bir yöntemdir. Eğer siz ve arkadaşlarınız kendinizi akıllıca idare ederseniz, dışarıdan sızma ve gözetlemelerden o kadar az korkmanız gerekir.

Güvenlik kültürünün özü, bilginin bilmesi gereken prensibine göre paylaşılmasıdır. Bazı durumlarda, eylemin başarılı olması için, tüm bir şehrin bilmesi, başka durumlarda ise eylemin doğrudan katılanlar hariç kimse tarafından konuşulmaması gerekebilir. Eyleme ortak olan herkesin gereken emniyet seviyesi fikrini paylaşması ve diğerlerinin güvenlik gereksinimini paylaşması gerekir.

Güvenlik konusunda rıza, cinsel yakınlaşmada olduğu gibi önemlidir. Başkalarının isteklerini güvenlik gerekçeleriyle ihlal etmek asla kabul edilemez. Kendi güvenlik ihtiyacınızı en başında ortaya koyun, eğer gerekiyorsa sessizlik yemini edin. Kişilerin izin vermeleri hariç ne kadar eski olursa olsun kendi eylemleriniz ya da diğerlerinin eski eylemleri hakkında konuşmayın.

Bir eylem için bir araya geldiğinizde herkesin güvenilir olduğuna dair bir kefili olduğuna emin olun. Diğerlerini korumak için sorgu ve yasal baskı altında sessiz kalmaya hazır olun.

Bir eylem hazırlığının başında, gerekecek en yüksek düzeyde güvenlik içerisinde hareket etmelisiniz. Her zaman daha sonra daha az dikkatli hale gelebilirsiniz fakat en başında dikkatsiz olursanız birçok ihtimali başlamadan bitirirsiniz.

Eylemlerinizin izlenebileceği ve takip edilebileceği yollar hakkında uyanık olun. Güvenlik kameraları, satın aldıklarınız, gittiğiniz yerler ve birlikte görüldüğünüz insanlar, toplantıların yerleri, çöpe attığınız nesleler, ziyaret ettiğiniz internet siteleri, bilgisayarınızdaki dosyalar, bıraktığınız parmak izleri (bir el fenerinin dışı gibi içindeki piller gibi) ve hemen hemen telefondaki her şey. Bir kod oluşturun ve gerekirse diye mazeretler üretin.

Yasal Destek: Eylem sırasında ve sonrasında destek vermek için alt yapı hazırlayın.

Eyleme katılan herkes aldıkları riskin ve ihtimal dâhilindeki cezai suçlamaların farkında ve onlara karşı hazırlıklı olmalıdır. İşleri hazır olduğunuz noktadan daha ileriye götürmemek önemlidir. Eğer yaralanır ya da duygusal olarak hazır olmadığınız bir seviyedeki riski alırken tutuklanırsanız, etkileri zayıflatıcı olabilir. Yavaş yavaş başlamak, doğrudan eylemlere sürdürülebilir bir katılım sağlamak ve bunu ömür boyu devam ettirmek, doğrudan eylem içine girip, kötü tecrübeler yaşayıp, sonra tüm bu tür faaliyetlere sövmekten daha iyidir.

Eğer eylemleriniz tutuklanmaya sebep olabilecekse, katılanlar için yasal destek sağlayacak bir yapı hazırlayın. Bunlar, tutuklananların arayabilecekleri yasal bir yardım hattı numarası, kolluk gücünün eylemini izleyip kayıt altına alacak yasal gözlemciler, tutuklananlara acil destek verebilecek avukatlar, mahkeme süreci boyunca duygusal, finansal, lojistik destek verebilecek bir grup insan.

Yasal destek hattı eylem boyunca herkesten gelebilecek çağrılara açık olmalıdır. Bazı durumlarda tutukevinden cep telefonlarının aranamayabileceğini aklınızda bulundurun. Yasal destek hattı tutuklananları ya da çağrılara cevap verenleri töhmet altında bırakmamalıdır. Eğer mazeretinizin bir kısmı birbirinizi tanımamak üzerineyse aynı numarayı aramayın. Eğer numarayı unutmaktan korkuyorsanız, numarayı vücudunuzun görünmeyen bir yerine kalıcı bir kalemle yazın. Yasal destek hattını işleten kişi tutuklanabilecek kişilerin isimlerini, durumlarını kontrol edebilmek için bilmek zorundadır.

Eğer tutuklanmayı göze alıyorsanız, süreci hızlandırmak için yanınıza kimliğinizi almayı ya da sizin hemen tanımlayamasınlar diye almamayı seçebilirsiniz. Özlük bilgilerini vermek istemeyen büyük bir tutuklu kitlesi yasal prosedürü kilitleyebilir ve bazı durumlarda pazarlık kozu elde edebilir. Eğer bir ilaca ihtiyaç duyuyorsanız, ilacı üzerinizde bir yere saklayabilir ya da doktorunuzdan o ilaca ihtiyaç duyduğunuza dair bir yazı taşıyabilirsiniz.

Sempatik ve güvenilir bir avukat bulun – ya da bir avukatın benzer suçlamalarla birden fazla müdafiyi savunamayacağı göz önüne alınırsa birden çok avukat bulun. Daha önce benzer davalara bakan araştırabilirsiniz. Eğer hassas bir bilgi vermek istemiyorsanız sempatik avukata nasıl suçlamalarla karşı karşıya kalabileceğinizi danışabilirsiniz ya da hizmetine ihtiyaç duyabileceğiniz zaman aralığını paylaşabilir ama daha detay bilgi vermezsiniz. Görevlerini icra edebilmek için herhangi yasadışı bir olayla ilgilerinin olmadığını kanıtlamaları gerekir.

Üyelerinin tutuklanma riski olan herhangi bir grup, kefalet ücreti için bir fonu eylemden önce hazır ederse, acil durumda gerekecek çalışmayı azaltmayı başarabilirler. Yardım gösterileri düzenleyin, t-shirt satın, varlıklı sempatizanlardan bağış toplayın, üniversitedeki arkadaşlarınızdan öğrenci yardımları için okullarında toplantı tarihleri belirlemelerini sağlayın. Kefalet ücretinin güvenilir ve kolay erişilebilir birinde olduğundan emin olun.

Aynı şekilde kamuoyunun dikkatini çekmek ve tutuklananlara destek sağlamanın akıllıca olup olmadığını tartıp medya stratejinizi gözden geçirin.

Medya: İstediğiniz ilgisini belirleyin ve onu elde edin

Bir eylemden çok önce, henüz eylemi oluşturur ve hedeflerin önceliklerini belirlerken, hangi kaynaktan ve ne düzeyde bir medya ilgisi istediğinizi ve bunu nasıl elde edeceğiniz ya da bundan nasıl sakınabileceğiniz üzerine çalışın. Bu basın bültenleri yazmak ve yayınlanması için medyaya aktarmak (Kim? Ne? Ne zaman? Nerede? Nasıl? Neden?) ya da bir sözcü seçerek ana akım ya da bağımsız muhabirleri eyleme davet etmek ya da bir basın konferansına davet etmek, bildirileri fakslamak, röportaj teklifinde bulunmak (yüz yüze ya da kullan at bir hat ile) şeklinde olabilir. Eğer basının ilgisinden bir miktarda kaçmayı amaçlıyorsanız, bir katılımcıyı fotoğrafçıların kameralarını size doğrultmadığından emin olması için görevlendirebilirsiniz.

Eğer medya ile iletişim halindeyseniz, seçilmiş olan sözcünün yeterli basın ilgisini sağlaması için tekrar edeceği konuşma konuları oluşturun. Basına vereceğiniz materyal onların üzerinde asgari düzeyde çalışmaya ihtiyaç duyacağı şekilde olmalıdır ki sizin görünür yapmak istediğiniz kısmı kullansınlar. Olumlu yayın yapmak isteyen muhabirleri takip edin ve bizzat onlarla görüşün. Eğer bir internet siteniz varsa, medyanın takipçilerini sitenize yönlendirmesi için basın bültenine bu adresi yerleştirin. Ayrıca poster asarak, korsan radyo, konuşma etkinlikleri, ya da kapı kapı sohbet ederek kamuoyunu bilgilendirebilirsiniz. Eğer eyleminiz yüksek güvenlik gerektiriyorsa basın bülteninizi mesela umumi bir bilgisayar ile gönderin ki iz bırakmayın. Kullandığınız cihazların sizi nasıl ele verebileceğinin farkında olun.

Alt Yapı

Planlama: İçeriği çalışın, stratejinizi ve diğer senaryoları planlayın

Güvenli ve etkin bir doğrudan eylemin özü uygun planlamadır. Hedeflerinizi ve önceliklerinizi, elinizin altındaki kaynaklarla birlikte göz önünde bulundurarak farklı stratejileri planlayın ve karşılaştırın. Riskleri ve potansiyel kazanımları ağırlıklandırın. Her zaman hedefi gerçekleştirmek için en güvenli yolu seçin ve aldığınız riskleri karşılayabileceğinizden emin olun. Bazen planlama süreci işlediğinde gerçekleşir; bazı katılımcılar şüphe duymaya başlayana kadar proje gittikçe daha hırslı ve tehlikeli hale gelir. Böyle bir durumda daha güvenli bir versiyonunu ya da ölçeği düşürülmüş bir planı çalışmak gerekebilir ki eylem yine de gerçekleşsin.

Planlama sırasında dikkate alınması gereken sayısız etken bulunmaktadır. Mevcut sosyal ve politik ortamda en etkin taktikleri seçmelisiniz. Eylem için en iyi yeri seçip o yerin tüm özelliklerini dikkate almalısınız. En iyi tarih ve en iyi saati belirlemelisiniz. O sırada orada bulunabilecek diğerlerini düşünmeli ve nasıl tepki gösterebileceklerini hesaba katmalısınız. Sempatik mi olacaklar ya da eyleminize düşmanca saldıracaklar mı? Eylemin farklı bölümlerinin eş güdümünü sağlamalısınız. Bölümlerin ne kadar süreceği kestirilmeli ve eyleme katılanları birbirleri ile nasıl iletişime geçeceği tespit edilmelidir.

Diğerlerinin karşılıklarını ön görürken – diyelim ki polisin ki – onları etkileyen etkenleri göz önünde bulundurun. Ne planladığınızı bekliyorlar mı, ya da sürpriz unsuru sizde mi? Sürpriz unsunun avantajı sizde mi, bu ne kadar sürer? Eyleme odaklı yüksek bir ilgi olacak mı? Ne yaptığınız hemen görünür olacak mı? Çevrenizde orta sınıf inşalar ya da muhabirler mi olacak ve onların varlığı yetkililerin tutumunu etkileyecek mi? Bu kapsamda polisin daha önce yaptıklarına dayanarak yetkililerin muhtemel tutumu ne olacak? Patronları üzerinize çok sert gelmelerini mi isteyecek ya da bir olayı kışkırtmaktan kaçınacaklar mı? Ne kadar iyi iletişim kuruyorlar, ne kadar hızlı hareket ediyorlar, nerede konuşlanmış durumdalar, hangi rotaları izleyecekler?

İnsanları taşımak ya da baskı altında iletişim kurmak gibi basit lojistik konuları asla hafife almayın. Kaçış stratejisini planlamayı asla unutmayın.

Planlar nadiren kuruldukları gibi işlediğinden farklı senaryolara karşı yedek planlara sahip olmak önemlidir. “Eğer …, biz …; eğer …, biz …” İlk tercihinizin imkânsız olduğunun ortaya çıkması ihtimaline karşı kafanızda farklı birkaç hedef olsun. İletişim ve karar verme için basit bir yapıya sahip olmak hayal ettiğiniz gibi gitmeyen her senaryo karşısında hazırlıklı olmanızı sağlayacaktır.

Eyleminiz için başkalarını riske atmamaya dikkat edin. Yetkililer büyük ihtimalle ellerine kimi geçirebilirse, onları olabilecek en kötü suçla itham edecekler. Bu sebeple risk alanların eylem sahasından güvenle çıkarılması ve ciddi suçlamaların kimsenin üzerine yapışmaması önemlidir. Bazı durumlarda genel hedefin ne olduğunu bilen ancak küçük bir kısmının kritik detayları ve kimin en riskli işi gerçekleştirdiğini bildiği çok katmanlı bir grubu bir araya getirebilirsiniz.

En kötü senaryoya hazırlıklı olduğunuz gibi en iyi senaryoya da hazırlıklı olun. İyi fikirler, eğer gerçekten iyilerse başarısız olmaya mahkumdurlar çünkü insanlar bu fikirleri yeteri kadar ciddiye almazlar. Öte yandan eski fikirler genelde başarısız olurlar çünkü yetkililer de dahil herkes çok aşinadır onlara. Bazı durumlarda en iyi sonuçlar herkesin aşina olduğu taktikleri tamamen farklı bir şekilde gerçekleştirmekle gelebilir.

Emsaller için geçmişe bakın, benzer eylemlerin benzer kapsamlarda gerçekleştirildikleri durumlara. Bunlar oldukça yol gösterici olabilirler. Yılların tecrübesini bir araya getirir, diğerlerinin başarıları ve yenilgilerinden ders çıkarsanız, çeşitli durumları öngörebilecek ve hazırlanabilecek yetenekler geliştirebilirsiniz.

Hazırlıklar: Ekipmanı toplayın ve uygun giyinin

Planlarınız hazır olduğunda, eyleminizde yerine gelmesi gereken her bir parçanın son tarihlerini belirlemek için büyük günden geriye doğru bir zaman çizelgesi oluşturun.

Planlamanın erken safhasında, ne tür bütçeye, malzemelere ve diğer kaynaklara ihtiyaç duyulacağı ve bunların nasıl temin edileceğini çalışın. Eğer güvenlik öncelikliyse, bu kaynakları izlenemeyecek şekilde temin edin. Başka şehirlerden çıkar grupları, eylem yerinden uzakta, kuvvetle muhtemel töhmet altında bırakacak malzemeleri temin edebilirler.

Farklı katmanların ihtiyaç duyabileceği teçhizatlar da dâhil olmak üzere herkesin eylem için uygun kıyafetlere sahip olduğundan emin olun. Kıyafetle ilgili olabilecek emniyet konularını dikkate alın. Eğer herkes anonim olmak için siyah giyiyorsa kimsenin kıyafetinin tanımlayıcı biricik özellikleri olmadığından emin olun. Bunun gibi eğer mahalden rastgele geçen kişiler gibi görüneceksiniz unutmayın farklı şehirlerde insanlar farklı giyinebilirler. Eğer zamanlama önemliyse herkesin saatinin eşzamanlı kılındığından emin olun. Son tarihte her şey hazır ise iki kez kontrol edin. Tatbikat yapın, eğer fiziksel olarak gerçekleşemiyorsa sözlü olarak. Eğer katılımcılar eylem alanına aşina değillerse haritalar dağıtın. Eğer gerekiyorsa, kendinize ele vermeden eyleme devam etmek için gerekebilecek malzemeleri önceden eylem alana yerleştirin.

Keşif Yapma: Eylem alanını çalışın ve değişiklileri takip edin

Eylemden önce alanı dikkatlice çalışın. Giriş ve çıkış için güvenli rokaları tespit edin. Saklanma yerlerine, engellere, potansiyel hedeflere ve güvenlik kameralarına (ATM’ler ve trafik ışıkları dâhil) bakın. Kilit mesafeleri ne kadar hızlı aldığınızı not edin, kilit noktalardan ve kilit noktaların görünürlüğünün farkında olun. Yetkililer ne kadar uzaktalar, gelmeleri ne kadar zamanlarını alır? Eylem alanına gelmeden oyalanabilirler mi? Eylem alanında başka kimler var?

Keşif yaparken dikkat çekmemeye ya da sizin orada olduğunuzu ifşa eden bir iz bırakmamaya özen gösterin. Keşfin en azından bir kısmını eylemi planladığınız saatte yapın. Eğer mümkünse eylemden önce de herhangi bir şeyler değişmiş mi diye tekrar göz atın. Eğer eyleminiz göz korkutucu işler içeriyorsa, mesela eğimli bir çatıya tırmanmak, bir miktar egzersiz yapmanız iyi olacaktır.

Bilgi aynı zamanda fotoğraflar, haritalar ve broşürlerden de elde edilebilir. Havadan çekilmiş fotoğraflar ya da teknik çizimler mevcut olabilir. Bazı durumlarda bilgiyi almak için bir turist bilgilendirme noktasına danışabilir, bir kurgu ile (örneğin bir rapor için bilgi toplayan öğrenci olarak) telefon edip soru sorabilir hatta rehberli bir tur yapabilirsiniz. Bilgi toplandığı zaman, bu bilgi haritanız üzerinde önemli kısımları pekiştirmeye yardımcı olabilir. Tüm dosyaları ve evrakı bertaraf etmeye dikkat edin.

Roller: Sorumlulukları paylaştırın ve karar alma yapısını kurun

Planın gerçekleşmesi için gereken tüm rolleri tanımlayın ve tüm rollerin dolduğundan emin olun. Bazı ihtimal dahilindeki roller şunlardır:

Gözcüler
Keşif yapanlar
Polisle irtibat kuracaklar
Basın sözcüleri
Dahili medya
Yasal destek bağlantıları
Yasal gözlemciler
Sıhhiyeciler
Dikkat dağıtıcılar
“Bitkiler” (Örneğin, gerektiği zaman müdahil olmaya hazır eylem alanında duran masum kişi kılığındakiler, ya da önerinde bir barikat kurulduğu zaman kibarca kornalarına basacak olanlar)
Geçit sürücüleri (hareketli bir barikat için)
Malzemeleri taşıyacaklar
Bilgiyi toplayıp taktik karar alacaklar
Eylemciler

Bazı durumlarda, son anda birilerinin katılamama ihtimaline karşı bazı önemli rolleri başkalarının da gerçekleştirmesi için çalışmak akıllıca olur. Özellikle eylemin tarihinin belli olmadığı durumlar için bu durum geçerlidir. Örneğin, bir kararın açıklanması ya da savaş ilanı gibi daha önceden ön göremediğiniz bir durum ile çakışması durumu.

Diplomasi: Eylemin diğerlerini nasıl etkileyeceğini değerlendirin

Eğer eyleminiz daha büyük etkinlik sırasında ya da onun bir parçası olarak gerçekleşiyorsa, farklı grupların çabalarını eş güdümlü hale getirmeleri için büyük toplantılar olabilir. Bunlar faydalı olabilirler ancak çok fazla zaman ve enerji tüketirler. Bu sebeple bu tür toplantılara tam olarak ne başarmak için katıldığınızı bilmeniz gerekir.

Binlerce diğer aktivistin arasında ya da herkesten çok uzakta hareket ediyor olun, unutmayın ki eylemleriniz başkalarını etkiler. Eylemleriniz başkalarını tehlikeye atar mı? Polis baskına sebep olur mu? Eğer polis baskısına sebep olursa başkaları bunun yükünü kaldırabilir mi ya da bu yükü dengelemek mümkün mü? Eylemleriniz belirli bir grubun içinde diğer kişilerin önemli bir işi yapmasını daha zor hale getirir mi? Eylem öncesinde, sırasında ya da sonrasında pazarlıklara ya da şüpheleri tekrar gidermeye ihtiyaç yaratır mı?

Diğer gruplarla yaptığınız tüm anlaşmalara sadık kalın. Bazı gruplar ne yaptığınız hakkında belirleyici detayları bilerek ya da bilmeyerek yardım etmek isteyebilirler. Zamanla, eğer güvenilir ve dikkate değer olduğunuzu kanıtlarsanız, sizinle ittifaklar kurabilirler.

Eylem Sırasında ve Sonrasında

Farkındalık: Eylem boyunca tetikte olun

Herhangi bir eylemde başarının anahtarı farkındalıktır. Atmosfer çoğunlukla hızla değişir. Çevrenizde ne olduğunu ve ne olmuş olacağını takip etmek önemlidir. Örneğin bir polis arasının eylem alanına varması büyük bir şey midir? Peki ya on tane? O şehirde eylemcileri polisin takip etmesi sıradan bir şey midir? Ne olacağı konusunda asla emin olamamakla birlikte ihtimal dâhilindeki senaryoların üzerinden önceden geçmek ve bunların üstesinden grubun nasıl gelmek istediği hakkında fikir sahibi olmak, olaylar geliştikçe nasıl tepki gösterilmesi gerektiği hakkında daha net bir fikir sağlar – ya da nasıl tepki gösterilmemesi gerektiğine dair.

Diğerlerini bir gelişme hakkında bilgilendirirken, doğrudan vakayı aktarın, ondan çıkarımınızı değil (“Polis gaz atacak” değil, “Polis gaz maskelerini taktı” gibi). Bu şekilde diğerleri kendi sonuçlarına ulaşabilirler. Paniğin oluşmasına ve geri çekilme eğilimine karşı direnin.

İletişim: Diğerlerini bilgilendirin

Bir eylem sırasında gözcüler, intikal eden polisler, kalabalığın hareketleri, çevredeki diğer aktivistler ve güvenli alanlar gibi konularda oluşabilecek değişiklikleri takip etmelidir. Gözcüler iletişim için kullan at hatlar, şifreli mesajlar, telsizler, ya da ıslık gibi yöntemlerle iletişimde kalabilirler. Araba kornaları gibi sesler ya da havai fişek gibi görsel işaretler aynı amaçla kullanılabilir. Polis tarayıcı, polis hareketlerini izlemek için kullanılabilir.

İletişimin daha etkin olması için gözcüler, eylemin içindeki bir kişiye ya da bir gruba rapor verebilirler. Daha büyük bir kurguda, başkalarının sorularına cevap için aradığı merkezi bir bilgi ağını arayarak tespitlerini haber verebilir.

İletişim ekipmanlarının sizi daha etkin ve verimli hale getirmeleri gibi, gözetim altına alınmanız riskini de arttırırlar. Kodlar ve kod adları kullanabilirsiniz, ancak tedbirli, karmaşık kodlar kolay unutulabilirler ve savcılar kodlarınızın aslında ifade etmeye çalıştıklarından daha şiddetli anlamlara geldiklerini iddia edebilirler. Hiçbir iletişim sisteminin kullanılmadığı durumlarda bir acil durumlarda geri çekilmek için bir işaret olması faydalıdır.

Dağılma: Hâlâ öndeyken terk edin

Güvenli bir çıkış, doğrudan eylem düzenlemenin en çok görmezden gelinen kısmıdır. Bir çıkış stratejisini önceden çalıştığınızdan emin olur. Eğer büyük bir grup içindeyseniz, özellikle planlama aşamasında bulunmamış olanlarla birlikte, ayrılmanın daha iyi olduğu andan sonra kitleyi bir arada tutan sürü psikolojisinden kaçının. Avantajınızı ne zaman kullanacağınızı ve ne zaman dağılacağınızı bilin. Ne zaman koşabileceğiniz kadar hızlı koşmanı gerektiğini ve ne zaman soğukkanlıca yürüyebileceğinizi. Sizi töhmet altında bırakabilecek her şeyden kurtulun, eğer mümkünse onları bulunamayacakları bir yere saklayın. Görünüşünüzü artık izlenmediğinizden emin olduğunuz zaman değiştirin.

Eğer gerekiyorsa, güvenli bir yerde buluşun ve herkesin iyi olduğundan emin olun. Kefalet parasını toplayın, dışarıdan yardım arayın, basın bildirileri hazırlayın. Katılan herkes hâlâ etraftayken, ifade verebilecek olanlarla temasa geçin ya da tutuklananları destekleyebilecek evrakı hazırlayın.

Raporlama: Nelerin iyi gittiği ve ne dersler çıkarıldığını tartışmak için toplanın

Eylemden sonra, size karşı kullanılabilecek tüm delilleri yok edin. Eylemle bağlantılı araçları evinizin dışında, gizli bir yerde tutun. Gelecekte bir gün ifade vermeniz gerekiyorsa, detayları yazıya dökün ve asla bulunamayacağından emin olduğunuz bir yere koyun. Güvenli bir yere gidip neler yaşandığının üzerinden geçin. Davaları sürmekte olanlara destek vermek, hedeflerin ve eylemin arkasındaki fikirlerin neler olduğuna dair daha etraflı kamuoyu bilgilendirme yapmak, çatışmaları çözümlemek gibi devam etmekte olan konuları takip edin. Zaferlerinizi kutlayın, birbirinize yapıcı eleştirilerde bulunun, hatalarınızdan ders alın ve bir sonraki projenizi planlamaya başlayın.

İleri okumalar için