Köşe Yazıları

Sarkis Çerkezyan 6-7 Eylül olaylarını anlatıyor

0

“…Başka ülkelerde bu saatlerde çocuklar, yavrular başlarını yastığa koymuş, hiçbir şeyden korkusuz, mışıl mışıl uyuyorlar. Öyle bir ülkenin hasretini çektim!”

Sarkis Çerkezyan, tehcirde, Suriye- Cabul’ da bir Arap köyünün deve ahırında dünyaya geldi. O da gayri müslim azınlıkların üzerinde kurulan baskı politikalarının defalarca tanığı ve mağduru oldu ve 2009 yılında Kumkapı’ da bu dünyaya veda etti.

23

Sarkis Çerkezyan

Sarkis Çerkezyan ve ailesi, 6-7 Eylül olaylarını Yedikule, Genç Ağa sokakta kiracısı olduğu Tovmasyan’ ların evinde yaşamış.

Her şey 6 Eylül 1955’ de öğle saatlerinde devlet radyosunda yayımlanan “… Selanik’ te Atatürk’ ün evi bombalandı” haberiyle başlamış. Sonra küçük tirajlı İstanbul Ekspres gazetesinin haberi üst üste birkaç baskı yaparak yaygınlaştırmasıyla tırmandırılmış, İstanbul’ un çeşitli noktalarında “Kıbrıs Türk’ tür…” nutuklarıyla kalabalıkların gayri müslim antipatisi harekete geçirilmişti.

25

Başlangıçta 20-30 kişilik timler, başlarında liderleri, ellerinde Türk bayrakları, Atatürk büstleri, bu olay için hazırlandığı belli gıcır gıcır çerçeveli Fatih Sultan Mehmet ve Celal Bayar resimleriyle Taksim, Beyoğlu, Kumkapı, Samatya, Yedikule ve Adalar gibi azınlık semtlerine yönelmişler. Kalabalıklar her adımda biraz daha artmış. Kamyonlar, tramvaylar, vapurlar, taksiler ve hatta askeri araçlarla taşınan bindirilmiş kıtalar, ellerinde sopalar, taşlar, çekiçler ve baltalarla mahallelere girmişler, ellerindeki isim listeleri ve daha önce soba yaldızıyla işaretlenmiş bütün azınlık iş yerleri talan edilmeye başlamışlar.

24

Daha sonra sıra evlere gelmiş. Özellikle Rum kadınlara tecavüz edilmiş, evler talan edilmiş, giyecekler, yiyecekler, beyaz eşyalar ve işe yarar ne varsa gasp edilmiş, taşınamayanlar da sokaklara saçılmıştı.

28

Şişli ve Balıklı’ daki Rum-Ortodoks mezarları parçalanmış, iskeletler kırılmış, yeni ölmüş cesetler çıkarılıp, bıçaklanmıştı.

Bu spontane bir olay değildi. Baştan planlanmıştı. Amaç daha önce de gerçekleştirilen bazı uygulamalar gibi azınlıkları korkutup, ürkütüp, kaçırma ve homojen bir ulus devlet kurma planının bir parçasıydı.

31

Çoğu yerde polislerin gözetiminde gerçekleşen saldırılar çığırından çıkmaya başlayınca 7 Eylül akşamı sıkıyönetim ilan edilmiş, tanklar kentin birçok bölgesine konuşlandırılmıştı.

Olayın faturası ağırdı. 100 bin kişinin katıldığı olaylar geride 16 ölü, 600 yaralı ve 5000 civarında yakılıp-yıkılmış bina bırakmıştı. Maddi zararın 60 milyon dolar civarında olduğu söyleniyordu. Kızılay mağdur ailelere kişi başı 20’ şer lira ödeme yapmış, evlere taş kömürü ve yiyecek dağıtılmıştı, hasar gören binalar için de çivi, boya ve pencere camları verilmişti.

Uluslararası tepkilere karşı “Kıbrıs’ tan dolayı heyecanlanan gençler yaptı!” dendi, Komünistler yaptırdı dendi, Aziz Nesin, Kemal Tahir gibi mimlenmiş isimler tutuklandı.

Bayar, Menderes, Zorlu ve Köprülü 1960’ da Yassıada duruşmalarında olaylar ile ilgili de yargılanmış, suç KTC’ ye yıkılmış ve bu suçtan beraat ettirilmişlerdi.

27

6-7 Eylül olayların dair çok şey yazıldı-çizildi. Sarkis Çerkezyan’ ın canlı tanıklığına kulak verelim ve çocukların başlarını yastığa koyup, hiçbir şeyden korkmadan mışıl mışıl uyuyabilecekleri bir dünyayı düşleyelim ve…

https://youtu.be/KGi-oQ77k5M

 

22-Ercüment Gürçay

 

Ercüment Gürçay

You may also like

Comments

Comments are closed.