By Bu sabah saat 9.30’da başlayan ve Ankara’da Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) kampüsünde gerçekleşen istişare toplantısının ikinci yarısı da tamamlandı.
4/1 numaralı Su Ürünleri tebliği için düzenlenen ve Su Ürünleri Kooperatifleri Birlik başkanları, üst birlik başkanı, akademisyenler ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Balıkçılık ile Su Ürünleri Genel Müdürlüğü uzman, denetçi ve bürokratlarının katıldığı bu toplantı, 2012 yılında gerçekleşen bir önceki toplantıya göre çok daha sakin ve uzlaşı dolu geçmiş görünüyor.
Sivil toplumun ve gazetecilerin kabul edilmediği istişarenin ilk bölümünde Adalar bölgesi yasakları ve gırgır ağları ile avlanma derinliğine ilişkin görüş ve öneriler tartışılmıştı.
İstişare toplantısının ikinci yarısında beklendiği üzere lüferde boy yasağı tartışmalara damgasını vurdu.
Aslında lüfer balığı 1986 yılından bu yana tebliğ tartışmalarının önemli bir parçası. Ticari olarak son derece değerli bir av olan lüfer balığı boy boy aldığı isimlerle her ekonomik katmana hitap eden, balık tüketerek sağlıklı protein edinimi arzulayan sokaktaki sıradan tüketicinin sevdiği ve yolunu gözlediği bir tür.
Lüfer balığı, ya da literatürdeki ismiyle Pomatomus saltatrix, sularımızda gerçekleştirilmiş en güncel araştırmaya göre, verimli üreme boyuna ancak çatal boy 24-25 cm arasında ulaşan bir tür. Bir canlının üreme hızıyla avlanma hızı arasında, en az bir kez üremesine fırsat verilecek düzenleme yapılması, FAO dahil pek çok uluslararası kurum ve kuruluşun öneri ve talepleri arasında. Bu nedenle, lüferde de avlanma boyunun en az üreme boyu olması bekleniyor. Lüfere ilişkin sularımızda gerçekleşen araştırma her ne kadar çatal boy referanslıysa da, tebliğde balık boyları total boy olarak ifade buluyor. Bu konuda bilgisine başvurduğumuz Slow Food Fikir Sahibi Damaklar, Lüfer kampanyası sözcülerinden Ayşenur Arslanoğlu, çatal boyu total boya oranladığımızda, tebliğde yer alacak üreme boyunun lüfer için en az 27 cm olması gerektiğini söylüyor.
Lüfer hala 20 cm!
2012’den bugüne, 4/1 numaralı tebliğ için gerçekleşen bu istişare toplantısına giden süreçte, lüferin boyu gırgır reisleri için en önemli tartışma alanı olarak yerini muhafaza etti.
Lüferin avlanma boyu yıllar ölçeğinde incelendiğinde, 1986’da 15 cm, 1987-1991 arasında 18 cm, 1992 sezonunda 20 cm ve ardından 1995’e kadar yine 18 cm; ardındansa, avlanma boyunun amatöre başka profesyonele başka düzenlenmeye başlamasının yanı sıra lüfere ayrı, çinekopa ayrı boy biçildiği en karanlık dönem, 1995-2011 döneminde 14 cm’e kadar düştüğü görülebiliyor.
Yukarıdaki yıllar boyu ölçünün çatal boy olduğunu da hatırlatalım.
Slow Food ve Greenpeace kampanyalarının başladığı 2010 yılından sonra balıkta boy total boy olarak ölçülmeye başlanıyor ve lüferin avlanma boyu 2010 yılını 14 cm çatal boy olarak kapatırken, 2012’ye total boy 20 cm olarak giriyor.
Kafa karıştırıcı bu rakamlar yığınını sizinle bugün gerçekleşen tartışmaların derinliğini gösterebilmek için paylaştık. Örneğin, istişareye görüş bildirme sürecinde İstanbul Su Ürünleri Kooperatifler Birliği’nin lüferde avlanma alt boyu olarak 18 cm önerisinde bulunacağı duyumu kıyı balıkçıları arasında infiale sebep olurken, Slow Food’un görüş ve önerileri arasında asgarı 27 cm talebi de gırgır reisleri arasında benzer bir dalgalanma yaratmıştı.
Eğer tebliğ bugün istişarede üzerine anlaşıldığı şekilde imzaya gider ve GTH Bakanı Faruk Çelik tarafından da kabul görürse, lüferde avlanma boyu bu tebliğ döneminde de 20 cm kalacak gibi görünüyor.
Toplantı dalyancılık ve Marmara’da ışıkla avcılık konularının tartışılması ile devam ediyor.
Gelişmeleri aktarmaya devam edeceğiz..
(Yeşil Gazete)
Comments