Martin Lukacs ve Tim Groves tarafından The Guardian‘da yayınlanan haberi Yeşil Gazete gönüllü çevirmeni Hilal Işık‘ın çevirisiyle sunuyoruz.

***

Kanada Çevre Bakanlığı, sualtı petrol sızıntılarını durdurmak için Shell’e 21 günlük süre veriyor.

Yangın botları Meksika Körfezi’nde açık deniz petrol sondaj gemisi Deepwater Horizon
kalıntılarını söndürmek için uğraşırken. 21 Nisan 2010. New Orleans, Louisiana yakınlarında. Fotoğraf: Handout/Getty Images

Kanada’nın doğu kıyısı açıklarında Shell’e derin deniz sondajı için onay veren görevli ajansın muhafazakar parti tarafından atanan üyesinin Shell’in eski bir çalışanı olduğu ortaya çıktı.

Kanada Çevre Bakanlığı, Shell’in milyar dolarlık projesi olan Nova Scotia’nın Kanada’nın güney kıyılarından 200 km uzaklıkta yapılması planlanan araştırma sondajları için yeşil ışık yaktı. Bakanlık, Kanada-Nova Scotia Açık Deniz Petrol Kurulu’ndan gelecek final değerlendirmesini bekliyor.

Petrol Kurulu üyelerinden Douglas Gregory, üç yıl kadar Shell Kanada ve Royal Dutch Shell’de görev yapmıştı. Gregory, Shell Kanada’nın Nova Scotia’daki petrol arama ofisini açtı. Ayrıca 2003 yılında emekli olmadan önce erken-evre derin deniz sismik araştırmalarını yönetti. 2007 yılında federal muhafazakar hükümet tarafından Kanada Petrol Kurulu’na atandı.

ABD’de 24 Saat, Kanada’da 21 Gün

Haziran ayında ülkenin Muhafazakar Çevre Bakanı’nın Shell’e sondaj sırasında herhangi bir kuyudan petrol-gaz fışkırması durumunda 21 güne kadar sızıntıyı durdurma izni vermesi büyük tepkilere yol açtı. ABD’de böylesi bir durumda Shell’e verilen süre Alaska’da şantiyede bulundurulan ekipmanlarin 24 saat icinde ulaştırılması şeklinde. Shell, ekipmanlarını Nova Scotia’da hazır bulundurmak yerine ihtiyaç halinde Norveç’ten gemiyle göndererek kâr etmeyi planlıyor. Sualtı petrolünün kıyı sızıntısı deniz yaşamına ve doğu Kanada ekonomisi için hayati önem taşıyan balıkçılık ve turizm sektörlerine onarılamaz hasarlar verebilir.

Muhafazakar hükümet, bu tür kaynak projelerine hızlı onay vermeyi kolaylaştırmak için Kanada’nın çevre yasalarını revize etmesi nedeniyle sıkça eleştiriliyor.

Shell’in bu tür sondaj projelerine ilişkin federal çevre incelemeleri artık kısaltılmış bir zaman çizelgesi içerisinde, halkın katılımı büyük ölçüde kısıtlanmış şekilde ve yalnızca federal hükümet tarafından belirlenen projeler için gerçekleştiriliyor.

Stephen Harper hükümeti, Kanada Çevresel Değerlendirme Ajansı bütçesini yüzde 40 oranında kesti ve çevresel incelemelere katkıda bulunan yüzlerce bilim insanının işine son verdi.

Ekoloji Eylem Merkezi (Ecology Action Centre) politikalar direktörü Mark Butler, “Kanada’nın çevresel yönetim sistemi başlangıçta pek de iyi değildi ancak şu anki hükümet bunu daha da kötü hale getirdi. Ekolojik bakış açısı olan departmanları saf dışı bıraktılar ya da bilimsel kapasitelerini azalttılar. Ayrıca baskı altında tuttukları Petrol Kurulu gibi kurumları çevresel değerlendirmelerin sorumlusu yaptılar. “ şeklinde konuştu.

Muhafazakar hükümet, seçildiği 2006 yılından bu yana çevre alanında deneyimi olamayan çok sayıda eski firma çalışanı ve devlet görevlisini açık deniz petrol ve gaz aramaları için görevli ajanslara yerleştirdi.

Butler’ın çevre alanında isyan etiği bir başka bir kötüleşme ise muhafazakar hükümetin geçtiğimiz ay tanıttığı, Federal Çevre İncelemeleri Ajansı’nın Nova Scotia çevresinde yapılacak petrol ve gaz projelerindeki yetkisini devre dışı bırakıp sorumluluğu Petrol Kurulu’na veren yeni mevzuat.

Nova Cotia’nın eski başkanı ve muhafazakar parti vilayet sorumlusu Rodney MacDonald ise Petrol Kurulu’na atanan bir diğer isim.

Gregory, geçen yıla kadar oy hakkı olan bir üyeydi ve o zamandan beri Sağlık, Güvenlik ve Çevre Danışma Kurulu’na başkanlık ederken diğer üyelerin uygun olmadığı durumlarda yerlerine oy kullanıyor. Yönetici ve jeofizikçi olarak otuz yıl çalışmış olmasının yanı sıra Kanada’nın en büyük petrol lobisi grubu ile çalıştı.

Petrol Kurulu iletişim danışmanı Gregory’nin, Shell ile ilgili hiçbir konuda oylamaya katılmadığını dile getirirken, sondaj planı çevresindeki tüm tartışmaların resmi olarak dışında kalıp kalmadığıyla ilgili bilgi veremedi. Danışman, çıkar çatışmalarıyla ilgili konuların Federal Hükümet’e sorulması gerektiğini de ekledi.

Federal hükümet bu soruları Petrol Kurulu’na yöneltiyor.

Shell’in sondaj planlarının onayının reddilmesi için Kurula çağrıda bulunulan kampanyaya 50.000 ‘den fazla Kanadalı imza verdi.

Shell’in Kuzey Kutbu’nda gerçekleştirmek istediği sondaj çalışmaları ABD başkanlığı konusunda umut taşıyan Hilary Clinton’un da dahil olduğu küresel bir kampanyayla karşı karşıya kaldı.

Haberin İngilizce Orijinali

Haber: Martin Lukacs, Tim Groves

Yeşil Gazete için çeviren: Hilal Işık

(Yeşil Gazete, the Guardian)