Dış Köşe

Özgecan, Michelle ve Biz – Niçin daha fazla bekleyemeyiz – Ömer Madra

0

Önce Yeşil Gazete’de bizim Özgecan’ın yazısını gördüm: Özgecan #sendeanlat:

Sevgili Özgecan,

Sen de anlat:

Senin adını da hep Özge Can diye yazıyorlar mıydı?

Senin adın da Leyla bir özge candır şarkısından mı geliyor?

Özgecan, gözlerin ne kadar da güzel…

Senin annen de seni kara gözlü ceylan diye sever miydi?

Canım Özgecan.”

 *** 

Ardından,  Chomsky’nin son mülakatını okudum: Torunlarımızın Dünyası: “İşin şakası yok! İnsan türünün tarihinde ilk kez, torunlarımızın haysiyetli bir hayat sürdürüp sürdüremeyeceği konusunda belirleyici kararları bizzat almak zorundayız. Bu, daha önce hiç olmadı. Daha şimdiden, dünyadaki canlı türlerini olağanüstü boyutta yokeden kararları aldık bile.”

***

Ardından, 8 yıl önce “Niçin Daha Fazla Bekleyemeyiz”* kitabına yazdığım önsözü hatırladım:

“Bu kitabı, 7 yaşındaki torunuma ve 21 yaşında hiç tanımadığım bir genç kıza ithaf ediyorum. ‘Ben kimim?’ gibi soruları sormaya başlayan torunum Oryan’a bazen geceleri uyumadan önce küresel iklim değişikliğini anlatan çocuk kitapları okuyorum. Ona pek yakında okuyacağım bir başka şey de, işte o tanımadığım genç kızın, üniversitesinde Çevre Dersleri 151 sınıfında yazdığı son kompozisyon olacak.

14Michelle Gardner-Quinn

Michelle Gardner-Quinn şöyle yazıyor, “Buna İnanıyorum” başlıklı ödevinde:

“Hayatın her türüne büyük saygı gösterilmesi gerektiğine inanıyorum. İnsanlığın yeryüzüne ve deneyimlerimizi paylaştığımız tüm hayata karşı sorumluluğu olduğuna inanıyorum.[…]

Büyüdükçe, hayata karşı gösterdiğim bu büyük saygının insanlığın tamamı tarafından paylaşılmadığını gördüm. Doğal dünyayı bir hayatlar topluluğu olarak görüp ona saygı göstermek yerine, çevreye sömürülecek kaynaklar bütünü olarak değer biçilmekteydi. Sanayileşme hayatı da bir endüstriye dönüştürmüş durumda: İnsan yaşantısını zenginleştiren çeşitliliğin özünü sistemli olarak imha ediyor. Kendi başımıza açtığımız ekolojik kriz öyle bir noktaya vardı ki, artık sadece kenarda köşede kalmış, münferit canlı alanlarını tehlikeye sokmakla kalmıyoruz. Sanayimizin ihtirasları yüzünden atmosfere öyle çok zehir boca etmekteyiz ki, gezegenimizin iklimi ürkütücü bir hızda değişiyor. […]

Bu krizi dizginlemek için pek az şey yapılıyor; kendi ömrümüz içinde dünya denen bu gezegenin ekolojik olarak yerine getirdiği işlevlerin sonsuza kadar değiştiğine tanık olacağız. […]

Bütün hayat formlarına olan bağımın beni, yan gelip yatarak bu büyük felaketi seyretmekten alıkoymakta olduğuna inanıyorum. […]İnanıyorum ki, ister arka bahçemde, isterse dünyanın öbür ucunda olsun, hiçbir canlı, insan hırslarının sonucu olarak acı çekmemeli. İklim değişikliğinin gerçekliği şimdi ve burada; bu, bizim kuşağın ve bizden sonra gelecek kuşakların çevre muharebesidir. Tüm hayatın haysiyet ve onurunu korumak için, kendimi dünya çapındaki bu ekoloji krizini önlemeye adıyorum.”

Zalim dünya. Vermont Üniversitesi son sınıf öğrencisi ve küçük yaşına rağmen yılların çevre aktivisti olan güzelim Michelle, 2006 yılı Ekim ayında, yukarıda birazcık alıntı yaptığımız bu manifesto benzeri çarpıcı sınıf ödevini hocasına teslim ettikten iki gün sonra kaçırıldı, ırzına geçildi, sonra da boğularak hunharca öldürüldü. (‘Dünyanın Hali’ni bu mikrokozmik örnekten daha iyi ne verebilir?)

Yirmi bir yaşındaki çevre muharibinden bize kalan anahtar kelimeler şunlar:

Hayat, hayat bağları, saygı, sorumluluk, paylaşma, çeşitlilik, haysiyet, onur, muharebe…

Hepsi hepsi bir avuç, evet, ama hem epey kapı açmaya yetecek sayıdalar, hem de bir arada çok iyi gidiyorlar… Ve ben de, içinde bu kelimelerden bolca geçen şu çalkantılı kitabı, bir “çocuk kitabı” olmamasına rağmen, küçük sarışın torunum Ori’ye geceleri usulca ve fakat çabuk çabuk okumayı planlıyorum. Tabii okurken okurken, o gözleri yavaşça kapanıp uykuya geçmeden önce, fonda, bize Beatles’dan bir şarkı eşlik edecek pesten, mırıl mırıl:

Michelle, ma belle.

Sont les mots qui vont très bien ensemble,

Très bien ensemble…

Ve torunum anlayacak.”

***

İşte böyle…

*(Küresel Isınma ve İklim Krizi – Niçin Daha Fazla Bekleyemeyiz, Ömer Madra – Ümit Şahin, Agora, 2007)

Michelle Gardner-Quinn ‘in (1985 – 2006) anısına kurulan Michelle’s Earth Foundation çevre adaleti ve çevre koruma konularında, ağırlıklı olarak gençleri eğitmek üzere pek çok faaliyette bulunuyor.www.michellesearth.org/

Bu yazı acikradyo.com.tr/ den alınmıştır

13ömer madra

 

Ömer Madra

More in Dış Köşe

You may also like

Comments

Comments are closed.