By Guardian çevre yazarı Nafiz Ahmed son makalesinde, iki haftadır yine şiddetli bir şekilde tırmanan İsrail-Filistin çatışmasının altında yatan temel nedenin İsrail’in Gazze topraklarında bulunan 1,4 trilyon metreküplük doğalgazı kontrol çabası olduğunu belirtiyor.
Fotoğraf: AA
8 Temmuz’dan beri devam eden ve hayatını kaybedenlerin sayısının 663’e yükseldiği Gazze saldırısıyla ilgili, geçtiğimiz hafta bir açıklama yapan İsrail Güvenlik Güçleri (IDF) Başkanı Moshe Ya’alon, ‘operasyonun birkaç günde bitmeyeceğini, Hamas’ı bitirmek için her anlamda genişletileceğini, Hamas’ın ödeyeceği bedelin epey ağır olacağını” açıklamıştı. Nafeed, yazısında güvenlik şefinin 2007 yılında yaptığı açıklamayı da hatırlatıyor: “Gazze ‘yanlış yöne sapmış’ Filistin’in ekonomik kalkınmasını sağlayacak anahtar rolünde olabilir. Fakat Filistin’in İsrail’e gaz satışı sanıldığı gibi Filistin’in kalkınmasını değil, terör gruplarının İsrail’e daha güvenli saldırmasına olanak sağlayacak. Açık ki, Hamas’ı tamamen kontrol altına almaya yönelik bir operasyon olmadığı müddetçe doğalgaz çıkarma çalışmaları başlayamaz”
İsrail’in doğalgaz rezervine sahip olma iddiası 2007 yılına dayanıyor. Araştırmacı Gazetecilik Girişimi’nin başkanı Mark Turner’ın aktardığı kadarıyla, İsrail sadece Hamas değil, Filistin’in kendi eenrji kaynaklarına, dolayısıyla kendi ekonomisine sahip olmasını engellemeye çalışıyor.
Marine-1 ve Marine-2 doğalgaz kuyuları Gazze şınırında bulunuyor
Giitkçe büyüyen doğalgaz hırsı
Ahmed’in aktardığı kadarıyla İsrail, Leviathan bölgesindeki 18 milyon küplük doğal gaz rezervi gibi keşiflerle enerji devi olma gayesini perçinledi. Enerji ithal eden bir devlet olmaktan, Avrupa, Ürdün ve Mıdır’a enerji ihraç edien bir ülke olma yolundaki emellerinin önündeki engel ise Levant bölgesinin altında yer alan 122 milyon trilyon küplük gaz ve 1,6 milyar küplük petrol rezervinin büyük bir kısmının İsrail, Suriye, Gazze ve Kıbrıs arasında yer alan uluslararası sınırlarda yer alması. Öte yandan, İsrail’in kendi enerji kaynaklarını ihraç etmesi 2012 yılında devlet görevlisi iki biliminsanının tarafından bir mektupla ekleştirilmişti. Ha’aretz gazetesinde yayımlanan mektupta İsrail’in yeni doğal gaz rezervelerini keşfetmesinin yeterli olmadığı, 2020 yılına kadar gaz kullanımı azaltması ve ihracata son vermesi gerektiği yazıyordu. İsrail’in komşu ülkelere satmayı planladığı gaz ve mevcut rezervler arasında 100-150 milyar lüp metrekarelik bir açık olduğunu vurgulayan uzmanlar, rezervelerin en fazla 40 yıllık ömrü olduğunu belirtiyordu.
İsrail’de su yüzüne çıkan enerji krizinin çözümü için kabartılmış elektrik faturaları gibi ‘önlemler’ alınmış olsa da 2012 itibariyle El Fetih’le başlayan görüşmeler İsrail’in Gazze’deki gazla ilgili anlaşmalara başladığının işaretini veriyordu. Bu görüşmelerde dışarıda tutulan Hamas, bu yılın başında İsrail’den alacağı gaz için 1,2 milyar dolarlık bir anlaşma yaptı.
California Üniversitesi tarafından yayımlanan “Journal of Palestine Studies” dergisindeki bir makaleye göre, İsrail’in Gazze üzerindeki baskı politikası, Gazze sırınırındaki Marine-1 ve Marine-2 doğalgaz kuyularına Filistin’in erişimini engellemek üzerine kurulu. Israil hükümeti içinse, uzun vadeli Filistin’in gaz rezervine sahip olma planının önünde Hamas bir engel olarak duruyor.
Ahmed, makalesinde İsrail- Filistin meselesinin elbette sadece enerji kaynaklarıyla ilgili olmadığın, fakat pahalı enerji çağında fosil yakıtları elde etme mücadelesinin kritik savaşlara gebe olduğunu belirtiyor.
(The Ecologist/ Yeşil Gazete)
Comments