By Demokratik eylemleri sırasında öldürülen binlerce insan, Tiananmen Katliamı’nın 25. Yılında Hong Kong’da binlerce kişinin katılımıyla anıldı. Her sene 4 Haziran’da gerçekleşen eylemlerin perde arkasıyla ‘Nation’ Dergisi’nde yayımlanan bir makale ise katliamın asıl nedeninin göründüğü gibi olmadığını söylüyor.
Katliam, bu sene de binlerce kişinin katıldığı eylemle hatırlandı.
Bugün Hong Kong’ta onbinlerce kişinin katıldığı Viktoria Park’ındaki anmada, ölenler anısına mum yakıldı, parka bir “Demokrasi Anıtı” getirildi. Oturma eylemiyle devam eden anma, “Hong Kong İttifakı” adındaki bir grup tarafından organize edildi.
1989 yılının Nisan ayında öğrencilerin demokratik talepleri için başladıkları ve açlık greviyle devam ettikleri eylemler 4 Haziran’da devlet şiddetiyle bastırılmış; Çin hiçbir zaman resmi sayıyı açıklamasa da Kızılhaç’ın verdiği bilgiye göre iki bin civarında insan hayatını kaybetmişti.
Tiananmen Katliamı, aradan geçen 25 yıla rağmen rejim için hala bir ‘tabu’. Her yıl 4 Haziran’da anma eylemi gerçekleşse de hükümet birkaç ay önceden başlayarak katliamla ilgili sansürü arttırıyor. Geçtiğimiz aylarda Tiananmen anmasıyla ilgili konuşan, etkinlik organize eden Gu Yimin gibi pek çok vatandaş gözaltına alındı, sorgulandı hatta tutuklandı.
Neden işçileri susturmak mıydı?
Tiananmen Katliamı’na ilişkin, rejimin asıl korkusunu gösteren ve Batı medyası tarafından gözden kaçırılan bir başka ayrıntı ise Nation Dergisi’nde yayımlanan bir makalede gizli. O gün yaşananların bizzat tanığı olan dergi muhabiri Robin Munro , sonrasında medya tarafından aktarıldığı gibi katliamın meydanda değil, Pekin’in bağlantı yollarında gerçekleştirildiğini; öldürülenlerin ise sanıldığı gibi çoğunlukla öğrenciler değil onlara destek olan işçiler olduğunu söylüyor.
Munro, eylemin bittiği ve yaklaşık 3 bin kişinin güvenle meydanı terk etmeye başladığı saatlerde gerçekleşen katliamda Komünist Parti’nin asıl korkusunun genç eylemcilere destek olan işçilerin başlatacağı bir ‘işçi sınıfı isyanı’ olduğunu vurguluyor.
“Çin’in öğrencilerinin ve işçi sınıfının davalarına hizmet etmenin tek yolu gerçekleri olanca açıklığıyla anlatmak” diyen Munro şöyle devam ediyor: “ Tiananmen Meydanı’nın boşaltılması gerçeğini yanlış bir versiyonla sunan Batı eleştirelliği, Pekin kasaplarının BM’de ve başka yerlerde zafer propagandalarını daha kolay yapmalarını sağladı”
Son yıllarda, bu sene gerçekleşen anmalarda olduğu gibi hükümet eyleme ‘çağdaş’ bir bağlamda destek oluyor. Gazeteci Sophie Beach’in belirttiği kadarıyla, özellikle son 10 senede Komünist Parti desteğiyle gerçekleşen eylemlerde protestocular artık Komünist Parti’yi değil, Kosova Savaşı sırasında Belgrad’taki Çin Büyükelçiliği’ni bombalayan NATO ve ABD ordusunu hedef alıyor. Beach’in gözlemine göre, Parti, NATO protestolarını, Tiananmen Katliamı’nın neden olduğunu hatırlatmak isteyenleri susturmak için kullanıyor.
(Yeşil Gazete)
Comments