By 
Uluslararası Şeffaflık Örgütü 2013 Yolsuzluk Algılama Endeksi (Corruption Perceptions Index (CPI)) ’ni açıkladı.
Ülkeleri ve kıtaları kamu kurumlarındaki yolsuzluğa göre 0 (son derece yüksek yolsuzluk algısı) ile 100 (çok temiz olduğu algısı) arasında ölçümleyen endekse göre ölçümlerin yapıldığı 177 ülkenin hiçbiri tam puan alamadı. Danimarka ve Yeni Zelanda’ nın 91 puan ile en yüksek puanı paylaştığı sıralamada Türkiye 50 puan ile 53. sırada yer alıyor.
Yolsuzluk dünya çapında bireyler ve toplumlar üzerinde yıkıcı etkisini sürdürüyor. 2013 Yolsuzluk Algılama Endeksi’ ne göre incelemenin yapıldığı ülkelerin üçte ikisi 50 puan olan ortalamanın altında kaldı. 2013 endeks sonuçları; insanların yolsuzluğun yarattığı etkilerden etkilenmeden yaşamaları için daha fazla çaba gerektiği konusunda uyarı niteliği taşıyor. 2013 yılında hükümetler yolsuzlukla mücadele için yeni yasa ve taahhütleri çıkarmasına rağmen, insanlar bu uygulamaların sonuçlarını göremiyor. Yolsuzlukla mücadele; bu sözü içeren seçim kampanyaları ile politikacılar için giderek daha cazip bir platform oluyor. Bu durum yolsuzluğa karşı azalan kamu tahammülünü yansıtıyor. Ancak tehlike, bu vaatlerin gerçekleşmemesi. Brezilya’da bu yaz yapılan protestolar hükümetin yolsuzluğa sıfır tolerans politikasına rağmen siyasi skandallara karşı halkın öfkesini gösterdi.
Haritada koyu kırmızı bölgeler yüksek yolsuzluğu, açık sarı renkler ise yolsuzluğun düşük olduğu ülkeleri gösteriyor.
Sözler Eylemle Desteklenmeli
Estonya gibi bazı ülkelerde yolsuzlukla mücadele çabaları ile yolsuzlukla mücadele stratejisinin geliştirilmesi ile CPI puanında artış görülüyor. Ancak diğer ülkelerde sözlerin yolsuzlukla mücadelede yeterli bir kanıt olmadığı ortadadır. Hesap verebilirliğin eksikliği ve kamu güveninin azalması ile beliren siyasi skandallar ile geçen bir yazdan sonra, İspanya yeni Şeffaflık Kanunu ile yolsuzluk sorununu giderilmeye çalışıyor. Bu doğru yönde atılmış bir adımdır, ancak hükümetleri yeterince uzağa götüremez. Bu yılki endekste İspanya’nın 6 puanlık düşüşü dikkate alındığında önemli yasal değişiklikler yapmak için bu fırsat kaçırılmamalıdır. Myanmar gibi ülkelerde yolsuzluk karşıtı mücadelede önemli gelişmeler görülse de, dünya çapında bu mücadelelerin 2012’de algılanan yolsuzluk düzeyleri ile kıyaslandığında başarısız olduğu görülüyor. Sahraaltı Afrika ülkeleri bir kez daha 33 puan ortalama ile kamu sektöründe en yüksek algılanan yolsuzluk seviyelerini gösterirken; AB ve Batı Avrupa ülkeleri, 66 puan ortalama ile en iyi performansı göstermeye devam ediyor.
Yolsuzluk, kamu sektöründe yaygın bir kuvvet olmaya devam ederken insanlara günlük hayatlarında ve afet durumlarında zarar veriyor. Yolsuzluk ile paraların kamu sektörü hizmetleri ve altyapı yerine şahsi ceplere gitmesi ile Haiyan tayfunu sonrasında insani yardım çabalarında görülen, yolsuzluğun yıkıcı etkileri trajik bir hatırlatma olabilir. Kenya’da büyüyen sosyal huzursuzluk gösteriyor ki yolsuzluk tehlikeleri, sadece acil durumlarla sınırlı değildir. Kamu sektöründeki yolsuzluk maliyetleri genellikle kabul edilemez seviyelerdedir.
Yolsuzluk ve Çatışma
Düşük puanlı ülkelerin çoğunda yolsuzluğun yol açtığı sorunlarla beraber siyasi istikrarsızlık ve çatışma da yaşanıyor. 2012 ve 2013 sıralamasında sonlarda yer alan Afganistan, Kuzey Kore ve Somali’ de olduğu gibi. Sadece 8 puanı almaları, bu ülkelerde dürüst ve işleyen kamu sektörünün olmadığını gösteriyor. 2012 sıralamasına göre Libya’da 6 puan, Suriye’de 8 puan düşüş görülüyor.
Ancak yüksek skorlu ülkelerde de yolsuzluk riskleri yok değil. İspanya’nın 6 puanlık düşüşü Avrupa Birliği ülkelerinde yaşanan dramatik düşüşlerin sadece biri ancak küresel anlamda en büyük düşüşlerden biridir. Avustralya örneği hiçbir ülkenin yolsuzluk konusunda rahat olamayacağını gösteriyor. Dünyanın en yüksek GSYİH’ sından birine sahip olmasına rağmen, ülkenin puanı bu yıl 4 puan düştü.
Endekste ilk 18'i paylaşan ülkelerin listesi
Değişim Birimleri
Sonuçta, yolsuzluk için bedel ödeyen vatandaşlardır. Kamu sektöründeki yolsuzluğun bedeli, Brezilya’da kuraklıktan kırılan köylülerden tutun da Romanya’da üniversite öğrencilerine kadar tüm insanlar için eğitimleri, insan hakları ve hatta yaşamları demektir.
Vatandaşlar yolsuzluğu açığa çıkarma ve daha şeffaf ve hesap verebilir kamu sektörüne ulaşmak için yardımcı birim olabilirler. Vatandaş katılımının artması ve sosyal medyanın birleştirici gücü ile bireyler gücü kötüye kullananları açığa çıkarabilirler. Brezilya’da sıradan vatandaşların yolsuzluğa karşı ayaklanmaları bu gücü göstermiştir.
Toplumun tüm kesimlerini etkileyen endemik bir hastalık olan yolsuzluk ile mücadelede herkesin oynayacağı bir rol vardır. 2013 Yolsuzluk Algılama Endeksi hiçbir hükümetin yolsuzluk karşısında rahat olamayacağını göstermiştir.
(Yeşil Gazete)
Comments