İklim KriziManşet

Bu yaz yine kavrulacak mıyız? ~1

0

Wunderground.com sitesinde, Dr. Jeff Masters imzasıyla çıkan araştırma haberini, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Bahar Topçu‘nun çevirisiyle 2 bölüm halinde sunuyoruz.

***

2010’da Rusya tarihinde görülen en ciddi sıcak hava dalgası 55.000 kişinin ölümüne yol açmıştı. Yine aynı yıl Pakistan’da sel baskınlarıyla sonuçlanan şiddetli yağışlar ülkenin tarihinde yaşanan en kötü felaketti. Ertesi yıl, bu sefer Amerika Birleşik Devletleri’nde aşırı sıcaklık yılıydı ve ülke tarihindeki en sıcak 3. yazı yaşadı. Oklahama’da sıcaklıklar ABD tarihinde görülen en yüksek sıcaklığı gördü.

2012, yine ABD’de çok daha radikaldi. Sadece Kum Kasesi olarak adlandırılan 1936 yazı daha sıcak ve kurak geçmişti ki o zamanlar kuraklık koşulları 1930’ların başından beri devam ediyordu. Almanya’nın İklim Koşullarını Araştırma Enstitüsü’ndeki bilim insanları, 2013 Mart’ında Ulusal Bilim Akademisi’nde yayınladıkları araştırmayı referans vererek, geçmişte yaşanan ve bugün de tecrübe ettiğimiz sıcaklıkların ortak özelliğine dikkat çekiyor. Araştırmanın yazarlarına göre “aşırı uç hava koşullarının atmosferdeki her oluşu, yer kürenin orta enlemlerinde dolaşan güçlü bir hava dalgasının genişlemesine neden oldu. Atmosferdeki normal hava akımlarının bir parçası olan ve gezgin dalgalar dediğimiz bu hava dalgası bilenen bir olay. Anormal hava koşulları ‘gezgin dalgalar’ın çok genişleyerek yükselmesine neden oldu. Fiziki koşulları incelediğimizde bunun bir titreşim olayından kaynaklandığını gördük. Özel koşullar altında atmosfer bir çan gibi yankılanmaya başlayabiliyor. Çanlama sırasında da rüzgar paternleri altı, yedi ya da sekiz defa düzenli dalga dizisi halinde yerkürenin etrafına dağılıyor.”

Hava şartlarının 32 yıllık verileri ile teorik bir açıklama yapan bilim insanları, yine insanların neden olduğu küresel ısınmanın belirtilen özel koşulları yarattığına ve “titreşim olayı” na yol açmış olabileceğine dikkat çekiyor. “Titreşim olayı” 2001 – 2012 yılları arasında iki defa meydana geldi.

 

Nickerson, Nebraska yakınlarındaki bir tarlada kuraklık hasarına uğramış bir mısır. 2012’de ABD, 1930’lardaki “Toz Çanağı” denilen hasattan sonraki en etkili kuraklığı yaşadı. Geçtiğimiz yıl yaşanan bu kuraklığının en az 35 milyon dolarlık hasara yol açtığı söyleniyor. Aynı sıcak hava dalgası ülkede 123 insanın ölümüne yol açtı ve ABD kayıtlara geçen en sıcak 2. Yaz mevsimini yaşadı. Foto: AP/Nati Harnik

 

 

2011’de Texas eyaletindeki sıcak hava dalgası, Conroe gölünün de kurumasına neden oldu ve gölde jet ski yapmak imkansız hale geldi. Resimde jet ski kiralanan kulübe etrafının aldığı hal görüntülenmiş. Yine 2011’de Texas bütün bir yılı kurak geçirdi ve ABD’nin kayıtlara geçen en sıcak yazını yaşadı. Oklahama’da Temmuz 2011, ülkenin en sıcak ayıydı. Sıcak hava dalgası nedeniyle ekinlerde, çiftlik hayvanlarında ve yangınlarda yitirilenlerin toplam hasatın 12 milyon dolar olarak tespit edildi. Texas’ta 95 kişi kuraklık nedeniyle yaşamını yitirdi. Foto: Wunder Fotoğrafçısı BEENE

 

 

6 Ağustos 2010’da çekilen bu fotoğrafta Moskova Kızıl Meydan’daki turistler yüz maskesi ile görüntülendi. Moskova tarihindeki en şiddetli sıcak hava dalgası söndürülmesi çok güç yangınlar neden oldu ve tüm şehir yoğun bir sise gömüldü, havaalanlarındaki bütün uçuşlar iptal edildi. Yangınlar ve sıcak hava dalgası bütün yaz sürdü. Olaylar 55.000 kadar kişinin ölümüne yol açtı. (Foto: AP/Mikhail Metzel)

 

Yarın: Atmosferdeki yankılanmalar iklim değişikliği nedeniyle arttı mı?


Yeşil Gazete için çeviren: Bahar Topçu

Yazının özgün hali (ingilizce)

(Wunderground.com, Yeşil Gazete)

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.