İklim KriziManşet

Kuzey Kutbu deniz yolu mu oluyor?

0
Buzullar şimdiye kadar Asya ile Kuzey Amerika ve Avrupa arasındaki kısa yolu kapatıyordu.

The Telegraph çevre muhabiri Louise Gray‘in haberini, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Zeliha Yıldırım‘ın çevirisiyle -haberin sonundaki değerlendirme notuyla birlikte- sunuyoruz.

***

Uzmanların tahminlerine göre bu yüzyılın ortalarında buzullar o kadar incelecek ki gemiler ilk defa kuzey kutbundan direk geçiş yapabilecek.

Kaliforniya Üniversitesi’nin iddiasına göre 2050 yılı dolaylarında, Kuzey Kutbu buz tabakaları, buz kırıcılar tarafından bölünebilecek kadar incelecek ve böylelikle Atlantik ve Pasifik okyanusları arasında bir geçit olabilecek.

Hatta buz kütleleri o kadar uzaklaşmış olacak ki yük gemileri Kuzey Kutbu’nun etrafından buz kırıcılar olmadan da geçiş yapabilecek.

 

Buzullar şimdiye kadar Asya ile Kuzey Amerika ve Avrupa arasındaki kısa yolu kapatıyordu.

 

Ulusal Bilimler Akademisi dergisinde (Proceedings of the National Academy of Sciences ) yayınlanan tahminlerin gerçekleşmesi halinde, bu durumdan önemli ölçüde süre ve maliyet tasarrufu sağlayabilecek taşımacılık şirketleri oldukça memnun olacak gibi görünüyor. Ancak çevreciler, petrol arama çalışmaları ve sızıntıları nedeniyle vahşi yaşamın tahrip edileceğinden endişe duymaktalar.

Kuzey Kutbu’nun açılması halinde Avrupa, Kanada ve Rusya arasında taşımacılık hatları ve kıta sahanlığındaki yeraltı kaynakları konusunda anlaşmazlıklar da doğabilecek.

Dünyanın karbon emisyonlarını azaltmak için çabalamasına rağmen Kuzey Kutbundaki buzullar, erimeye bağlı olarak geçen yaz sonunda bir yeni düşük rekora ulaştı.

Araştırmayı yürüten Profesör Laurence Smith, 2050 yılında gemilerin dünyanın çatısından direk geçiş yapabileceğini söylüyor.

Buzkırıcıların artık “nereye isterlerse gidebileceklerini” iddia eden Smith, “Hiç kimse şimdiye kadar Kuzey Kutbu tepesi üzerinden taşımacılık yapmaktan söz etmemişti. Bu hiç beklemediğimiz bir olasılık”.

Bilim insanları, 2040 ile 2059 yılları arasında, buzullardaki olası kalınlığı tahmin etmek için yedi iyi kurgulanmış iklim simülasyonu üzerinde çalıştılar.

Daha sonra bilgisayar programları ile kuzey kutbunun en elverişli ayı olan Eylül ayında açılacak olası taşımacılık hatlarına baktılar.

 

 

Tahminler gösteriyor ki yüzyıl ortasında, en yaygın açık-deniz taşımacılığı, buzkırıcılarının yardımı olmaksızın Kuzey Kutbu çevresinde Rusya kıyıları yakınındaki Kuzey Deniz Rotasından (1) yapılabilecek. Bu rota Süveyş kanalından geçen hattan yaklaşık %40 daha kısa.

Kanada’nın kıyı şeridini içeren efsanevi ve uğursuz Kuzeybatı Geçidi (2) bile açılmış olacak.

Buzlara karşı güçlendirilmiş Polar Class 6 (3) tipi gemilerin ve gövdesi güçlendirilmiş bazı diğer gemilerin seferlere uygun olması bekleniyor.

Araştırmanın bir bölümünü yürüten Scott Stephenson “Şu an sadece buz-kırıcılar Kuzey Kutbu üzerinden gidebiliyor. Açık deniz gemilerinin buzkırıcıların refakati olmaksızın en azından bazı yıllar boyunca, Kuzey Kutup bölgesinde gezinmesinin mümkün olacağı bir gelecekten bahsediyoruz” dedi.

Yakın zamana kadar buzullar Asya ile Kuzey Amerika ve Avrupa’nın birbirine kısa yoldan bağlanmasına “engeldi”. Ancak son iki yıl içinde, yaz sonunda erimeye başlayan buzullar, sıradan gemilerin buzkırıcılar eşliğinde Kuzey Kutup dairesine girmesine olanak sağladı. Geçen yaz, Kuzey Deniz Rotasından toplamda 46 seyahat başarı ile tamamlandı. Kuzeybatı Geçidi’nin ortalama 7 yılda bir geçilebilir oluşu ticari taşımacılık için geçidi güvenilmez kılıyor.

Kuzey Kutbu üzerinden geçecek yeni deniz hattı geçişi daha hızlı hale getirecek.

Buzkırıcılar ile Kuzey Kutbu üzerinden dünyanın iki büyük okyanusu arasında direk geçiş yapabilmek, Kuzey Deniz Rotasına oranla geçişi % 20 daha kısaltacak.

Prof. Smith’ e göre küresel ısınmayı azaltmak için karbon salımı durdurulsa dahi Kuzey Kutbu’nda deniz taşımacılığı başlayacak. Smith bu görüşünü şöyle ifade ediyor: “Hangi karbon salım senaryosu olursa olsun yüzyılın ortalarında, yeterince incelmiş deniz buzları ile buzkırıcılara “nereye isterse gider” yeteneğini sağlayan kritik dönüm noktasını geçmiş olacağız.”

Greenpeace’in Kuzey Kutbu sularında petrol arama girişimlerine karşı kampanyası ise devam ediyor.

Şimdiye kadar 2,8 milyon insan “ Kuzey Kutbu’nu kurtarılmış bölge ilan et ve Kuzey Buz Denizi’ndeki petrol aramalarını engelle ”kampanyasını imzaladı. Kampanyanın metni şöyle:

“Buzullar, Kuzey Buz Denizi’nde 800.000 yıldan fazladır varlar. Erimelerinin başlıca nedeni, bizim kirli fosil yakıt petrolü tüketmemiz. İnsanlık tarihinde ilk kez Kuzey Buz Denizi, yakın gelecekte tamamen buzulsuz kalma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu, sadece bölgede yaşayan insanlar, kutup ayıları, boynuzlu balinalar, deniz aygırları ve diğer canlılar için değil, hepimiz için yıkıcı sonuçlar doğurur. Dünyanın kutbundaki buzullar, güneş ışınlarının çoğunu uzaya geri yansıtıyor ve böylece gezegenimizin serin kalmasını; tarım yapabilmek için gerekli olan iklimsel şartların sabit kalmasını sağlıyor. Buzulları korumak demek, aynı zamanda kendimizi korumak demek.”

Buzullardaki erime, deniz seviyesinin yükselmesine katkıdan ziyade güneşten gelen ısıyı yansıtmak yerine emerek ısınmayı artırır.

***

Yazının düşündürttükleri (Zeliha Yıldırım, çeviren)
Buzulların erimesinin yaratacağı ( yarattığı ) açlığın, ülkelerin sular altında kalmasının , doğa olaylarının daha büyük yıkımlar yapacağının (yaptığının) görülmeyip iklim değişikliğinden fayda sağlamaya çalışan ve bunu “beklenmedik bir imkan” olarak niteleyen insanların olduğu “kurtlar sofrasına” ve ne ile kimlerle mücadele edildiğine bir bakıştır bu haber.

Çevirenin eklediği dipnotlar:

  1. http://en.wikipedia.org/wiki/Northern_Sea_Route
  2. http://en.wikipedia.org/wiki/Northwest_Passage

    3.  http://en.wikipedia.org/wiki/Polar_class

***

Yeşil Gazete için çeviren: Zeliha Yıldırım

Yazının özgün hali (ingilizce) için tıklayınız.

(The Telegraph, Yeşil Gazete)

 

 


 

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.