By 
Yazı dizisinin birinci bölümünü okumak için TIKLAYIN
Petra Kelly (1947-1992)
Almanya’da Yeşiller Partisi’nin ilk yıllarında en ön saflarda olan isim Petra Kelly idi. Partinin üç eşsözcüsünden biri olarak görev yaptığı ilk yıllar Yeşiller’in sadece yeni bir siyasi hareket olarak değil, alternatif hareketin siyasi partisi olarak da heyecan yarattığı yıllardı. Parti henüz federal parlamentoda değildi ve Kelly bazen binlerce kişinin bir araya geldiği toplantılarda konuşuyordu. Lukas Beckmann, henüz Avrupa Komisyonu’ndaki işini sürdürdüğü o yıllarda Petra Kelly’nin akşam 5’de işten çıkıp bir trene atlayarak Almanya’daki bir toplantı ya da konuşmaya katıldığını ve gece treniyle Brüksel’e dönerek 9’da mesaiye başladığını, bütün izinlerini de seçim çalışmalarında kullandığı için hiç izin yapmadan yıllarca bu tempoyla çalışmak zorunda kaldığını anlatıyor.
Petra Kelly Heinrich Böll ile birlikte
Bu arada Petra Kelly Gert Bastian’la ilk olarak 1980’de Münih’te yapılan bir panelde tanıştı. Bu eski Alman subayı, daha sonra federal parlamentodaki ilk yeşil milletvekillerinden biri olacaktı.
Soğuk savaş döneminin en önemli barış mücadelesi olan nükleer silahsızlanma konusu giderek önemli hale geliyordu. Doğu Almanya’nın en önemli muhalf isimlerinden Robert Havemann’ın (Türkiye’de Ayrıntı Yayınları’ndan çıkan Yarın kitabıyla tanınır) SSCB Genel Sekreteri Leonid Brejnev’e gönderdiği silahsızlanma mektubunda Petra Kelly’nin de imzası vardı. İlk büyük barış mitingleri yine 80’lerin başında yapılmaya başlandı. Nükleer santrallara karşı mücadele nükleer silahlara karşı mücadeleyle birleşmişti.
“Parti olmayan parti”
Petra Kelly Kasım 1982'de rotasyon gereği parti eşsözcülüğünden partililerin teşekkür alkışları arasında ayrılırken. Sağ tarafında Rudolf Bahro, solunda Lukas Beckmann
Barış hareketinin yayılmasıyla birlikte Yeşiller ciddi oy oranlarına ulaşmaya başladılar. 1982’de Hamburg’da Yeşil Alternatif Liste yüzde 7,7 oy oranına ulaştı. Hesse’de yüzde 8 aldılar. Sosyal Demokratların lideri Will Brandt soldaki yeni çoğunluğun SPD-Yeşiller olduğunu açıkladı. Petra Kelly tam bu sıralarda Spiegel dergisine verdiği bir mülakatta “parti olmayan parti” deyimini ilk kez telaffuz etmişti. Petra Kelly aynı yıl Alternatif Nobel diye bilinen Right Livelihood Award’ı aldı.
Nihayet Yeşiller Partisi 6 Mart 1983’de yapılan federal genel seçimlerde %5’lik barajı geçti (%5,6 ile) ve 28 millevekili ile meclise girdi. Petra Kelly, Marieluise Beck ve Otto Schilly ile birlikte Yeşiller’in ilk meclis grubunun üç eşbaşkanından biri seçildi. (O yıllarda Yeşiller’de parti eşsözcülüğü ile milletvekilliği birlikte yapılamadığı için Kelly eşsözcülükten ayrılmıştı.)
Barış mücadelesi mecliste
1983'de Bonn'da Başbakanlık konuru önünde Türk mülteci Cemal Altun'un tutuklanmasını protesto eylemi yaparken
Petra Kelly parlamentoda basınla yaptığı ilk görüşmede meclisteki bu yeni gücün harekete asla ihanet etmeyeceğini açıkladı. Petra Kelly’nin meclisteki ilk konuşması ise barış hareketi üzerineydi. Yeşiller’in parlamentoda hükümete yönelttiği ilk gensoru kimyasal ve biyolojik kitle imha silahlarının devletin elinde bulundurulmasıyla ilgiliydi. Ayrıca yeni orta menzilli füzelerin yerleştirilmesinin görüşüldüğü bir oturum sırasında Bundestag binasını kuşatarak barışçı bir eylem gerçekleştirdiler.
Yeşiller’in parlamenter bir parti olduktan sonra yaptığı en ses getiren iki eylem ise, Petra Kelly, Gert Bastian, Gabi Potthast, Roland Vogt ve Lukas Beckmann’ın Doğu Berlin’in Alexanderplatz meydanına giderek nükleer silahsızlanma talebiyle yaptıkları eylemle, Mulangen’deki Amerikan üssünde gerçekleştirdikleri üç günlük blokajdır. Bu eylemde de Petra Kelly’nin yanında Heinrich Böll, Oscar Lafontaine ve Erhard Eppler vardır. Bu örnekler Almanya’da Yeşiller’in siyasi mücadelesinde (en azından ilk yıllarda) sanıldığı gibi çevre sorunlarının değil, savaş karşıtı hareketin hakim olduğunu gösteriyor.
Parlamento içinde ve dışında
Yeşiller’in içinde ortaya çıkan fundis-realos (yani daha radikal kanatla, reel politikaya öncelik veren kanat) ayrımında asıl tartışma seçime girip girmemek veya mecliste yer alıp almamak değildi. Fundis kanattan olan Petra Kelly ilk milletvekillerinden biridir ve1982’de yazığı “Yeşiller neden parlamentoda aktif olmalıdır?” başlıklı yazısında özetle şunları söyler:
“Sistem iflas etti. Hem parlamentoda, hem de dışında yeni bir güce ihtiyacımız var. Artık daha az kötü olana değil, görüşlerine inandığımız partiye oy vermeliyiz. Sistem partilerinin nükleer ve yatırım politikalarına sadece meclis dışında değil, mecliste de yanıt vermeliyiz. Ama meclis dışı muhalefetten de ödün veremeyiz. Bugün parti sistemi hala siyasi gündeme neyin gireceğine karar veriyor. Bu nedenle ekoloji ve barış hareketindeki pek çok kişinin kendini Yeşiller yoluyla parti politikasının ön saflarına sürmesi zorunluluktur.
Aynı zamanda bu hareketler ancak otonom gruplar halinde kalırlar ve yerel eylem grupları parlamento içinde ve dışında çoğalmaya devam ederse etkili olabiliriz. Biz gerçekten temsile izin veren, yüzde 5 barajının olmadığı bir sistem istiyoruz. Bugün yeni tür bir partiye, parti olmayan partiye, toplumda zayıf konumda olan kişilerin, yaşlıların, engellilerin, kadınların, gençlerin, işsizlerin, yabancı işçilerin ve ailelerinin sesi olacak bir partiye ihtiyacımız var.
Geleneksel partiler yeşil idealleri sömürmek istiyorlar. Oysa bu iktidar düşkünü siyasetçiler barış ve ekoloji politikalarımızın özünü anlamıyorlar. Yeşil düşüncelerimizin başka bir siyasi parti içinde geliştirilmesi en son istediğimiz şeydir. Çevre, barış, demokrasi, cinsel eşitlik ve ekonomi temel konularımızdır ve bu konularda taviz veremeyiz.
Biz şiddet istemiyoruz, kendi politik muhaliflerimize karşı bile. Çatışmaları paranın veya devletin gücünü birilerinin mutlaka kaybedeceği biçimde kullanarak çözmek gibi bir isteğimiz de yok. Parti olmayan parti tam tersine yeni politik kültüre şiddetsiz eylemi sokmalıdır. Şiddetsiz eyem özellikle de toplumun en çatışmalı konularında, silahlanma ve enerji konularında test edilmelidir. Biz askeri ve yapısal şiddetin karşısında duran devasa bir gücüz. Yeşiller şiddetsiz değişim hareketini mecliste de kullanmak zorundadır.”
(Devam edecek)
Ümit Şahin – Yeşil Gazete
Başlıca Kaynaklar:
Petra Kelly – A Remembrance (Heinrich Böll Foundation, 2007)
Sara Parkin – The Life and Death of Petra Kelly (Pandora, 1994)
Comments