ManşetSivil Toplum

“Hasankeyf Medeniyetlerin Buluştuğu Başkent” raporu açıklandı

0

Doğa Derneği ve Atlas Dergisi’nin desteği ile Muğla Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Adnan Çevik’in hazırladığı “Hasankeyf Medeniyetlerin Buluştuğu Başkent” başlıklı rapor 15 Kasım 2012’de Pera Müzesi’nde gerçekleşen buluşmada okurlarla paylaşıldı.

Evrensel ölçekteki doğal ve kültürel değerleriyle dünyada UNESCO’nun 10 dünya mirası kriterinden 9’unu birden karşılayan tek alan olmasına karşın Ilısu baraj projesi nedeniyle yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya olan Hasankeyf’in aynı zamanda Anadolu’daki ilk Türk-İslam başkenti. Doç. Dr. Adnan Çevik’in kaleme aldığı “Hasankeyf: Medeniyetlerin Buluştuğu Başkent” isimli rapora göre Hasankeyf ve çevresi, İslamiyet’in Anadolu’da kök saldığı ilk bölge.

Rapora göre Hasankeyf, Anadolu’nun en erken İslamlaşan yerleşimlerinden biri. Hz. Ömer’in Hilafeti döneminde İslam ordularının, Suriye üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya girerek neredeyse hiç direnişle karşılaşmaksızın bir yıl içersinde birçok yerleşimle birlikte Hasankeyf’i de fethetmesi, bu bölgeyi İslamiyet’in Anadolu’da kök saldığı ilk Türk İslam bölgesi olarak öne çıkarıyor.

Hasankeyf’te yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan önemli İslam eserlerinin başında Artuklu ve Eyyûbi dönemlerinden kalan camiler, külliyeler ve Hasankeyf Köprüsü geliyor. Eyyûbi Sultanı Süleyman Camii, Anadolu’da tek benzeri olan Divriği Ulu Camii ile birlikte İslam tarihinin en eşsiz örneğini oluşturuyor. Mimarisi, mühendisliği ve sanatıyla dikkat çeken Koç Camii ve Hasankeyf Köprüsü de İslam eserlerinin dünyadaki en nadide örnekleri arasında yer alıyor.

Bilimin de merkezi Hasankeyf

Doç. Dr. Adnan Çevik’in hazırladığı rapora göre Hasankeyf sadece İslam eserleri açısından değil, tıptan mühendisliğe, tasavvuftan mimariye kadar çok geniş bir yelpazede önemli şahsiyetler çıkaran ve bilimsel gelişmelere ev sahipliği yapan bir merkez. Hasankeyfli alimler arasında en ünlüsü ise sibernitik (robotik) mucidi olarak kabul edilen El-Cezerî. Leonardo da Vinci’nin çalışmaları üzerinde bile etkisi olduğu bilinen İslam alimi ve mühendisi Cezerî’nin mühendislik kitabı halen Avrupa’nın farklı müzelerinde sergileniyor.

Hasankeyf’in İslam tarihi açısından eşsiz bir öneme sahip olduğunun altını çizen Doç. Dr. Adnan Çevik, Ilısu Barajı’nın sadece Hasankeyf’i değil aynı zamanda Türk İslam tarihinin Anadolu’daki izlerini de yok edeceğini söyledi. Hasankeyf’in, barındırdığı eşsiz eserler  sayesinde çok hızlı ve kolay bir şekilde açıkhava müzesi haline gelebileceğine dikkat çeken Adnan Çevik, “Hasankeyf aynı zamanda bu toprakların toplumsal ve kültürel belleğini temsil ediyor. Neresinden bakarsanız bakın, korumak yok etmekten daha kazançlı.” dedi.

Doğa Derneği Hasankeyf Kampanya Koordinatörü Dicle Tuba Kılıç da yaptığı açıklamada Hasankeyf’in her gün yeni bir özelliğinin yeni bir değerinin keşfedildiğinin altını çizerek şunları söyledi:

“UNESCO’nun 10 dünya mirası kriterinden 9’unu birden karşılayabilen dünyadaki tek alan olan Hasankeyf’te  yapılan kazılarla bölgenin sadece yüzde 1’inin gün yüzüne çıkarıldığı düşünüldüğünde Hasankeyf’in büyüklüğü ve önemi daha net anlaşılıyor. Hasankeyf’ten halen dünyanın ve bizlerin öğreneceği bu kadar çok şey varken yok edilmek istenmesini anlamak mümkün değil.”

“Hasankeyf Medeniyetlerin Buluştuğu Başkent” raporunun tamamını buradan okumak mümkün.

(Doğa Derneği.org)

 

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.