By 
İklim Değişikliği nedeniyle Norveç ladini Batı, Orta ve Doğu Avrupa’daki yetişme alanlarını terk ederek kuzeye doğru çekilecek
Avrupa’da iklim değişikliği nedeniyle ormanlardaki ekonomik değer kaybının %14 ile %50 arasında olacağı öngörülüyor. İsviçre Orman, Kar ve Arazi Araştırmaları Federal Enstitüsü yönetiminde ve Avrupa çapında değişik kurumların katılımı ile yürütülen bir araştırmanın sonuçları Nature Climate Change dergisinde yayımlandı. Yayımlanan makaleye göre eğer bu gidişatı değiştirmek için önlemler alınmazsa 2100 yılına kadar zarar miktarı yüzlerle milyar avroyu bulacak.
Avrupa’da ormanlar, 2 milyon km2 üzeri bir alan ile toplam kara yüzölçümünün %32’sini kaplıyor. Aynı zamanda önemli bir ekonomik ve endüstriyel sektörün kaynağını oluşturuyor. Fakat küresel ısınma ormanları da etkiliyor. Bunun ilk göstergeleri görünmeye başladı bile. Bu değişimin ekolojik etkileri üzerine tartışmalar sürerken İsviçre, Almanya, Hollanda ve Finlandiya’dan bir grup bilim insanı değişimin ekonomik etkilerini araştırdı.
Araştırmacılara göre birçok ağaç türünün yetişme alanları hem sıcaklık artışından hem de yağış miktarındaki değişikliklerden etkilenecek. Soğuk ve nemli iklime uyumlu, Norveç ladini (spruce) gibi türler değişikliklerden en olumsuz etkilenenler arasında yer alıyor.
Çalışmaların dikkate aldığı, 1,4 °C ile 5,8 °C sıcaklık arası artışlarının olması artık kaçınılmaz görünüyor. Hükümetler Arası İklim Değişikliği Panelinin (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change) üç değişim senaryosunu temel alan araştırmacılara göre Norveç ladini Batı, Orta ve Doğu Avrupa’daki yetişme alanlarını terk ederek kuzeye doğru çekilecek. Yüksek irtifalardaki Alp ladini yaşamını azalarak da olsa sürdürebilecek. Buna karşılık kuraklığa alışkın olan ve Akdeniz ikliminde yavaş büyüyen çeşitli meşe türleri yaşam alanlarını kuzeye doğru genişletecekler.
Orman alanlarındaki ağaç türlerinin dağılımı 2100 yılında çok değişmiş olacak. Norveç ladini ve huş ağacı (birch) birçok bölgede yok olup küçük bir alana sıkışıp kalacak. Bunun yerine orman alanlarının büyük oranı yalnız Akdeniz meşeleri için uygun duruma gelecek. Bu oran değişik senaryolara göre %60’a kadar çıkarken ortalama %34 olacak. IPCC senaryolarından iyimser olanına göre meşe türlerinin tüm Avrupa ormanlarındaki payı bugünküne göre %11 ile %28 arasında artacak. Kötümser senaryoya göre bu artış %40, ortalama senaryoya göre %32 olacak. Ağaç türlerinin değişmesi ilk bakışta olumsuz gelmeyebilir. Ancak Akdeniz meşeleri ladinlere göre daha yavaş büyüyor ve kereste değeri daha az. Hesaplamalara göre bu gelişmenin ekonomiye kaybı %14 ile %50 arasında değişebilir. Ortalama öngörülen kayıp oranı %28.
Bu kayıplar parasal olarak ifade edilirse, en iyimser ve en kötümser kayıplar 60 ile 680 milyar avro arasında değişiyor. Ortalama kayıp ise 190 milyar avro olarak belirlendi.
Ayrıca, meşe türlerinin atmosferden karbon dioksit emme kapasitesi daha az
olması küresel ısınmayı olumsuz etkileyecek. Araştırma öngörülerinde yer verilmemiş olsa da bazı ülkelerde şehirleşme alanları orman alanlarının azalması pahasına genişleyecek.
Araştırmacılar çözüm yolları olarak öncelikle küresel ısınmayı yavaşlatacak önlemlere dikkat çekiyor. Ormancıları ilgilendiren öneriler arasında Avrupa’nın doğal ortamında bulunmayan yeni ağaç türlerinin buralara ekimi ve yaygınlaştırılması var. Bunlar arasında atlas sediri (atlas cedar) ve köknar ağacı (douglas fir) bulunmakta.
(Bilimania.com, Nature.com)
Comments