Palau Devlet Başkanı Toribiong: “Ada ülkelerinde çaresizlik duygusu hakim”

Cancun, 8 Aralık 2010 – Cancun’da devam eden COP-16 iklim zirvesi kapsamında bugün devlet ve hükümet başkanlarının konuşmacı olduğu bir toplantı yapıldı. Lord Nicholas Stern’in yönettiği oturuma Meksika Devlet Başkanı Felipe Calderon’un yanı sıra, Etiyopya başbakanı Meles Zanawi, Palau devlet başkanı Johnson Toribiong, Grenada başbakanı Tillman Thomas, Honduras devlet başkanı Porfirio Lobo Sosa ve Afrika Birliği başkanı Bingu wa Mutharika katıldı.

Oturumdaki en ilginç konuşmaları Etiyopya Başbakanı Zanawi ve Palau Devlet Başkanı Toribiong yaptı. Afrika’nın Sahel bölgesinde kuraklığın eskisinden çok daha sık görülmeye başladığını anlatan Etiyopya Başbakanı Zanawi, eskiden on yılda bir görülen kurak yılların son yıllarda 2-3 yılda bir tekrarladığını, üstelik eskiden görülmeyen bir iklim felaketi olan sellerin kuraklığa eşlik etmeye başladığını söyledi. Son yıllarda yaşanan kuraklık ve selleri “çılgın hava olayları” olarak tanımlayan Zanawi Etiyopya için iklim değişikliğinin bu etkilerine adaptasyon sağlamanın giderek güçleştiğini belirtti. “Bu korkunç olaylar başlamadan önce zaten tarımsal üretimimiz bizi açlık sınırında tutuyordu” diyen Zalawi “bu durumda milyonlarca insan nasıl hayatta kalacak bilmiyorum” dedi.  Zalawi, ülkesinin 1 derecelik sıcaklık artışına adapte olabileceğini, 2 dereceye bile belki zorlukla adapte olabileceklerini, ama daha ötesinde hayatta kalma şansları olmadığını söyledi.

Pasifik okyanusunda yer  alan 20.000 nüfuslu bir ada ülkesi olan Palau’nun devlet başkanı Johnson Toribiong da küresel ısınma nedeniyle suların yükselmesinin eskiden geçici sonuçlar yarattığını, oysa son yıllarda etkilerin kalıcı hale geldiğini söyledi. Yüksek dalgaların artık her gün adayı dövdüğünü anlatan Toribiong ada halkında öfke, panik ve çaresizlik duygularının hakim hale geldiğini anlattı. Palau’da insanların genellikle kıyılarda yaşadığını söyleyen Toribiong, yüksek dalgaların evlere ulaştığını ve insanların evlerini terk etmeye başladığını belirtti. Aynı durumun Marshall adaları ve Kribati’de de yaşandığını söyleyen Palau devlet başkanı, ada ülkelerindeki insanların yalnız bırakılmışlık ve çaresizlik duygularıyla dolduğunu, insanların günlük yaşamlarında küresel ısınmayla diğer ülkelerdeki insanlardan çok daha fazla ilgilendiklerini söyledi. Trobiong kendilerinin küresel ısınmanın oluşumunda katkıları olmasa bile çözüm için bir şeyler yaptıklarını şöyle anlattı: “Palau’da biz yeşil enerji devrimi dediğimiz politikaları uygulamaya başladık. Güneş enerjisine geçiyoruz, bir yandan da geçen ay 10 bin hindistan cevizi ağacı diktik. Bunlar bizim için pahalı şeyler, ama fosil yakıtlar sonsuza kadar yakılamaz.”  Trobiong ayrıca mercan resiflerinin ağarmasının turizm kapasitelerini de ortadan kaldırdığını söyledi.

Panelde konuşan Honduras devlet başkanı Porfirio Lobo Sosa ise sıra dışı seller yaşadıklarını ve Pasifik kıyısındaki yerleşimlerde kıyıların sular altında kalmaya başladığını söyledi. Kendisinin de bir çiftçi olduğunu söyleyen Sosa bu yıl daha önce hiç görülmeyen bir salgın ortaya çıktığını ve ürünlerin ciddi biçimde etkilendiğini anlattı.

Afrika birliği başkanı Bingu wa Mutharika ise küresel ısınmadan en ağır şekilde etkilenen yerin Afrika kıtası olduğunu anlatarak şöyle dedi: “53 Afrika ülkesi adına konuşuyorum. Bizim bu işte hiçbir kabahatimiz yok. 1 milyar nüfuslu Afrika kıtasındaki ülkelerin tamamı bir yılda 25 milyon nüfuslu Teksas eyaleti kadar karbon salımı yapıyor.Ama küresel ısınma yüzünden bizim insanlarımız ölüyor ve bu kimsenin umurunda değil. Örneğin Nijer’de şu anda iklim değişikliğinin sonucu olan kuraklıktan insanlar ölüyor, ama kimse farkında bile değil. Deniz seviyelerinin yükselmesi de kıyı bölgelerini etkiliyor. Örneğin benim evim de kıyıda ve yükselen deniz seviyelerinden zarar görmüş durumda. Diğer tarafta insanların geçimlerini sağladıkları Çad gölü kuruyor yine kimsenin umurunda değil.”

Afrika’da yaşanan çatışmaların ve iç savaşların da küresel ısınmaya bağlı sorunlar nedeniyle çıktığını söyleyen Mutharika “Bu durumdan biz sorumlu değiliz, ama hala bize onu yapma, bunu yapma diyorlar. Peki biz nasıl hayatta kalacağız?” diye sordu.

Oturumu yöneten Lord Stern ise şu anki eylemsizlik sürdüğü takdirde yüzyıl sonuna kadar atmosferdeki karbondioksit seviyesinin 750 ppm’i bulacağını, bunun da 5 derecelik sıcaklık artışı anlamına geldiğini söyledi. Bunun 30 milyon yıldır yaşanmayan bir durum olduğunu söyleyen Stern, insanların ise ancak 200 bin yıldır dünyada olduğunu hatırlattı. Adaptasyon dene şeyin şartların uygun olmadığı çevrelerde kalkınma çabası olduğunu söyleyen Lord Stern “yüksek karbon yolu çıkmaz bir sokaktır, ihtiyacımız olan şey  düşük karbonlu yeni bir sanayi devrimidir” diye konuştu.

(Yeşil Gazete)