Analiz: Türkiye’de rüzgar ve güneş ile elektrik üretmek kömürden çok daha ucuz

İklim ve enerji odaklı düşünce kuruluşu EMBER, Türkiye’de rüzgâr ve güneş enerjisi ile ithal kömürün maliyetlerini karşılaştıran bir analiz yayımladı.

Kuruluşun analizine göre Türkiye’de rüzgârın seviyelendirilmiş elektrik maliyeti son on yılda yüzde 64 azalırken, son beş yıldaki düşüş yüzde 32 seviyesinde oldu.

Benzer şekilde, büyük ölçekli güneş santrallerinin seviyelendirilmiş elektrik maliyeti 2016’ya göre yüzde 50 daha düşük.

Bu gerileme yeni yatırımlar için seviyelendirilmiş elektrik üretim maliyetlerinin rüzgâr enerjisinde 40,8 ABD Doları/MWh güneş enerjisinde ise 51,9 ABD Doları/MWh seviyesine gerilemesini sağladı.

Kömür fiyatı arttı

Öte yandan kömürde fiyatlar dört aydan kısa bir süre içinde iki kat artarak  son on yılın en yüksek seviyesine çıktı. Bu durum, Türkiye’ye çoğunlukla Kolombiya’dan ithal edilen kömürün fiyatını da etkiledi.

Bununla birlikte yalnızca son dört ay içinde iki katına çıkan ve son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşan kömür fiyatları, ithal kömürlü termik santralleri için aynı değerin 73 ABD Doları/MWh seviyesine yükselmesini sağladı.

Analizde Türkiye’deki mevcut kömürlü termik santrallerin yüzde 45’inin ithal kömür kullandığına dikkat çekilirken, 2021’de Türkiye’nin kömür ithalatına 3 milyar dolarlık bölümü elektrik üretimi için olmak üzere 5 milyar dolar harcayacağı öngörüsü paylaşıldı.

Çok yönlü faydası olacak

Raporda Türkiye’nin, elektrik üretiminde ithal fosil kaynaklardan yerli alternatiflere geçmesinin çok yönlü faydaları olacağı belirtildi ve şunlar söylendi.

• Böyle bir dönüşüm, sadece ithalat faturalarını azaltmakla kalmaz, aynı zamanda elektrik üretiminin karbon yoğunluğunu da azaltır.
• AB’nin Türkiye’den ithal ettiği mallardan kaynaklanan, dolaylı emisyonları da kapsayan bir sınırda karbon vergisinin uygulaması, 2030 yılına kadar Türkiye’nin GSYİH’sının yüzde 2,7 ila 3,6’sı kadar ekonomik kayba neden olacağı hesaplanmaktadır.
• İthal kömürden rüzgâr ve güneşe geçiş, ekonomik açıdan daha elverişli olmasının ve büyük miktarda paranın Türkiye’de kalmasını sağlayacak olmasının yanı sıra, hava kirliliğini de azaltacaktır.
• Türkiye’de ithal kömürle çalışan bazı santraller, çok eski olmamalarına rağmen Avrupa’daki tüm kömür santralleri arasında hava kirliliği açısından üst sıralarda yer almaktadır.
• İthal kömürden rüzgâr ve güneşe geçiş, Türkiye’nin elektrik üretiminde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasına dayanan ulusal enerji stratejisine de uygundur.

Yeni bir dönem

YEKDEM garantisinin, son zamanlarda enerji dönüşümünü hızlandırdığı ve  rüzgâr ile güneşin elektrik üretimindeki payının yüzde 13’e ulaştığı belirtilen açıklamada “Ancak, şimdi Türkiye, son yıllardaki kadar cömert yenilenebilir enerji teşviklerinin sağlanmayacağı yeni bir döneme giriyor” denildi.

Açıklamada “Bu yeni dönemin kaderi, Türkiye’nin ithalat faturasını azaltma konusundaki kararlılığına da bağlı olacak” ifadeleri kullanıldı.