Fotoğraf: DHA
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu‘nda 12 gün boyunca sürecek 2021 yılı bütçe görüşmeleri 7 Aralık itibariyle başladı. Görüşmelerde 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ele alınacak.
Dün akşam yapılan oturuma Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, AKP Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan katıldı. Katılımın oldukça yoğun olduğu görüşmeler yaklaşık 12 saat sürdü.
Oturum, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın bütçe sunumuyla başladı. Oktay, Türkiye ekonomisinin dengelenme sürecinin ardından 2019 yılının son çeyreğinde yüzde 6,4 oranında bir büyüme performansıyla yılın tamamında yüzde 0,9 oranında büyüdüğüne vurgu yaptı. Ayrıca, Oktay konuyla ilgili şunları dile getirdi:
2020 yılının ilk çeyreğinde birçok ülkeden pozitif ayrışarak yüzde 4,5 oranında büyüme kaydedilmesine karşın, salgının tüketici davranışı üzerindeki etkileri ve salgının yayılmasına engel olmak için alınan önlemlerin ekonomik faaliyeti sınırlandırması, ayrıca salgına bağlı olarak dış talepteki daralma sonucunda net mal ve hizmet ihracatındaki gerileme nedeniyle yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 9,9 oranında daralmıştır. Tekrar uygulamaya konulan salgın kısıtlamalarına rağmen, 2020 yılını pozitif bir büyüme ile kapatmayı öngörüyoruz. Ekim ve Kasım ayına ilişkin ilk öncü göstergeler de bu beklentimizi doğrular niteliktedir.”
Partisinin adına konuşan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu hazırlanan bütçe teklifini ‘İşçiye ne getiriyor bu bütçe, çiftçiye ne getiriyor, emekliye ne getiriyor? Bu bütçe faiz bütçesidir. Bu bütçe haramzadelere hizmet bütçesidir’ sözleriyle eleştirdi. Yasaların gereğinin yerine getirilmediğine dikkat çeken Kılıçdaroğlu şunları söyledi:
Niye bütün yetkiler bir kişiye bağlandı, her şey çok hızlı olacak diye. Orta vadeli program kanuna göre zamanında yayınlanmadı, kim engel oldu? Orta vadeli mali plan zamanında yayınlandı mı kanuna göre, zamanında yayınlanmadı. Sordunuz mu niye zamanında yayınlanmadı, hangi güç engel oldu? Tek başınasınız. Yasanın gereğini bile yerine getiremiyorlar. Bütçenin ekleri bütçe verildikten sonra meclise geldi. İşçiden yana olacağız, çiftçilerden yana olacağız. Pazar artıklarından beslenen ailelerin, çöp konteynerlerinden beslenen ailelerin ayıbını kaldırmak Allahın izniyle bize nasip olacak.”
Kılıçdaroğlu, yaptığı konuşmada koronavirüs salgınından, tank-palet fabrikası satışına kadar iktidarın politikalarını eleştirdi.
CHP lideri, iktidarın koronavirüs salgınıyla mücadelede başarı hikayesinden söz ettiğini, ancak bu süreçte sadece sağlık çalışanlarının başarısında söz edilebileceğini söyledi. CHP lideri koronavirüs salgınıyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:
Doktorların, sağlık çalışanlarının başarısını kendinize mal etmeyin. Beş tane maskeyi dağıtmak için iktidar aylarca kendi içinde tartıştı, beş maske ya! Biz dağıtmak istedik. ‘Vay, CHP’li belediyeler nasıl dağıtır! Engel olalım’ Siz Covid’le mücadele edeceğinize bizim CHP’li belediyelerle mücadele etmeye başladınız.”
Kılıçdaroğlu, bazı AKP’li milletvekillerinin Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kastederek ‘Aday olabilecek misin? Aday ol’ sözlerine şu şekilde yanıt verdi:
Benim aday olmayacağımı size kim söyledi? Ben ne istiyorum? Ben tek adam rejimi istemiyorum. Ben ülkesinde esnafın ensesinde boza pişiren bir yönetim istemiyorum. Ben parlamenter sistem istiyorum. Demokratik, halkçı parlamenter sistem istiyorum. Ben her kuruşun hesabını veren bir siyaset anlayışı istiyorum. Ben tehdit edildiğim zaman mal varlığımla ‘aramazsanız, incelemezseniz şerefsizsiniz’ diyen bir siyaset anlayışı istiyorum. Ben siyaseti zenginleşme aracı olarak gören bir kültürden gelmiyorum.”
AKP adına söz alan partinin Grup Başkanvekili Mehmet Muş, CHP’li Muharrem İnce‘nin sözlerini hatırlatarak şunları söyledi:
“Yenilen pehlivan güreşe doymazmış. Kemal Bey’e cevabı biz vermiyoruz, Kemal Bey’e Cumhurbaşkanı adayları veriyor, Muharrem İnce veriyor. Diyor ki: “Yenmiş de yenmiş. Çıkmışsın yenmiş. Yenmiş de yenmiş. Her seçimi yenmiş.’Dolayısıyla akıbetimiz yine bu olacaktır. Bakın, kayıtlara geçsin, burada ana muhalefet liderinin doğal aday olması en normal şeydir çünkü büyük partidir. Burada özellikle sordu arkadaşlarımız ‘Geliyoruz, aday mısınız?’ dedi, cevap yok. ‘Adayız’ dese kayıtlara geçecek. Ya, Engin Altay aday olsun bir şey demiyorum, aday çıkaramıyorlar. Dolayısıyla Kemal Bey buyursun çıksın karşımıza, 2023’e zaman da var, aday olsun.”
İYİ Parti Grubu adına söz alan Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu, hazırlanan bütçenin tarihin bilinen en düşük profilli bütçesi olduğunu iddia ederek şunları söyledi:
Bu bütçeyi hazırlayan arkadaki siyasi kadronun enerjisinin tükenmişliği her halükarda belli. Zaten bu bütçe sevk edildikten sonra düşünün, bir ülkede bütçeyi sevk ediyorsunuz, sonra arkadan usulca reform konuşmaya başlıyorsunuz. Böyle bir şey olur mu? Atı çıkarıyorsunuz koşturmaya, arkadan siz başlıyorsunuz koşmaya. Böyle samimi bir düşünce olduğuna inanıyor musunuz? Reform yapacaksanız bunu bütçeye koyarsınız, herkes de bilir, dünya alem de bilir; bu bir reform bütçesidir. Bu, bir bütçe vizyonundan yoksun, belki de tarihin bilinen en düşük profilli bütçesi.”
HDP grubu adına konuşan partinin Eş Başkanı Pervin Buldan, bütçenin AKP’nin çıkarlarını koruyan bir bütçe olduğuna dikkat çekerek şu yorumlarda bulundu:
AKP’nin iktidar çıkarlarını koruyan bir bütçedir. Bu nedenle diyoruz ki Saray iktidarı sebeptir, yaşanan tüm bu ekonomik, siyasal krizler ise bir sonuçtur. Bugün yaşamakta olduğumuz durum tam da tekçi sistemin çoklu krizidir. Kurduğunuz sistemde çoğulculuğun yerine tekçiliği, demokrasinin yerine faşizmi, hukuk devleti yerine polis devletini, özgürlüklerin yerine yasakları, barışın yerine çatışmayı, ekmeğin yerine mermiyi, seçilmişlerin yerine kayyımı, çözümün yerine inkârı ve çözümsüzlüğü koydunuz.”
12 saat süren görüşmelerinin ardından bütçenin maddelerine geçilmesi kabul edildi. Görüşmeler 18 Aralık’ta tamamlanacak.
